Nadat ook de vorige winter de boeken inging als uitzonderlijk droog, lijkt het voorjaar op dat elan door te gaan. “Eigenlijk slepen we al sinds oktober een neerslagtekort mee”, weet aardappelboer Jan Coenegrachts uit Lafelt (Riemst). Een blik op de kaarten van waterinfo.be leert dat het momenteel in grote delen van Vlaanderen “zeer tot matig droog” is. In Limburg kreunt vooral het zuiden onder het neerslagtekort.
“Het heeft nauwelijks geregend in mei, terwijl dat een cruciale maand is voor de knolzetting van aardappelen”, zegt onafhankelijk landbouwexpert Luc Busschaert. “Een aardappel bestaat voor 80 procent uit vocht en heeft in de groeiperiode veel water nodig. De droogte vertaalt zich onvermijdelijk in productieverlies.” Voor de vroege primeurrassen die binnenkort worden geoogst, verwacht Busschaert een opbrengst die minstens een kwart lager ligt dan normaal. “De halfvroege en late rassen kunnen zich nog herstellen, maar dan moet het wel dringend gaan regenen. Voorlopig staat er helaas geen neerslag van betekenis op de weerkaarten.”
“Rampjaar”
Naast de aardappelen delen ook vlas, tarwe, uien, bieten en cichorei in de klappen. “De opbrengst van de vlasteelt zal zeker 20 procent lager liggen. Voor tarwe is dat minstens 15 procent. Bovendien is er door de droogte een erg onregelmatige groei, waardoor de kwaliteit minder is”, zegt Luc Busschaert.
Naast België kampen ook grote delen van Duitsland, Nederland, Frankrijk en Spanje met droogte. “Dat betekent dat de prijzen van aardappelen ook hoger zullen liggen, maar daar hebben de meeste Vlaamse boeren niets aan. Die werken immers met contracten van vaste afnemers, los van de dagprijs. Voor Limburgse boeren die fruit- en akkerteelt combineren, dreigt dit een rampjaar te worden. Zij verloren eerder al hun appels en kersen door de vorst. Nóg een mislukte oogst wordt financieel bijzonder zwaar.”
Nog geen verloren jaar
Guy Depraetere van het Algemeen Boerensyndicaat, zelf aardappelteler, wil nog niet spreken van een verloren jaar. “De opbrengst van de vroege rassen zal waarschijnlijk lager liggen, maar het seizoen kan nog alle kanten uit. Aal hebben we dan wel dringend meer regen nodig.”
“Minder knollen aan plant”
In Lafelt zou Jan Coenegrachts van boerderij Covagri normaal over een paar weken zijn aardappels rooien. “Maar door de droogte en het koude voorjaar heeft alles vertraging opgelopen.”
“Het seizoen was nochtans uitstekend begonnen met een droge periode in maart, ideaal om te zaaien. Daarna heeft het helaas amper geregend. Daardoor hebben de vroege rassen minder knollen ontwikkeld, waardoor de opbrengst lager zal liggen. Ik heb mijn akkers wel beregend, maar daarmee kan je het verlies slechts gedeeltelijk goedmaken.”
Voor de Limburgse landbouwers is de droogte de zoveelste opdoffer op rij. “Na het uitgeregende voorjaar van 2016 worden we dit jaar op het andere uiterste getrakteerd. En daartussen kregen we nog af te rekenen met extreme nachtvorst. Na twaalf maanden snakken we naar ons typisch Belgisch, gematigd weertype.”
