Oogst primeuraardappelen op gang, marktprijzen laten verlies noteren

Telers stellen vast dat er een dubbel verlies wordt genoteerd. Voorbeeld blijft de West-Vlaamse primeurverbouwer die deze week sprak van 2 x 17,5. hij bedoelde daarmee een Belgapomprijs van € 17,5 en slechts 17,5 ton leverbare aardappelen per ha. 
Een kleine berekening laat toe een raming te maken van zijn verlies, het is een keiharde tegenvaller. 

Wat de marktprijzen betreft, werd alleen in België gepubliceerd. PCA sprak voor vroege aardappelen van € 18-20, Belgapom zette donderdag de wijzer meteen op € 17,50.
Het motief voor deze lage prijs was dat voldoende aanbod komt vanuit Engeland en Duitsland en dat daar de prijszetting nog lager ligt.

De eigen bezoeken deze week in Duitsland tonen aan dat de opbrengsten in diverse gebieden in het teken staan van de wisselvalligheid. De schommelingen zijn groter dan hier in België. De opbrengst aan leverbare aardappelen per hectare loopt op van 21 ton tot het dubbele, nl. 42 ton/ha. 

De oefening voor de kostprijs geleverd Belgische industrie tikt aardig door en komt alvast hoger te liggen dan de Belgapomprijs hier in Vlaanderen.
In Engeland steekt meer uniformiteit in de opbrengsten; de regen was er beter verdeeld dan hier. Evenwel, de oppervlakte in Groot-Brittannië is niet afgestemd op de Belgische en Nederlandse industrie. 

Uitstel van verkoop voor de West-Vlaamse telers is geen oplossing. Na het rooien van de primeurs wordt meestal nog een groente verbouwd. Het inzaaien of uitplanten kan niet langer uitgesteld worden, we gaan richting eind juli. 

De Nederlandse industrie heeft voor de voorbije campagne 4 miljoen ton aardappelen bewerkt, een stijging van 5,4% ten aanzien van het vorig seizoen.
In dit vorig seizoen liep de verwerking op met 2,4%. 
De industrie verwerkte in juni 360 ton, aldus de Brancheorganisatie Akkerbouw. 

Ook de Belgische frietindustrie kende een goed jaar. De bevoorrading tussen 15 mei en 15 juli verliep lastig, maar de financiële resultaten van het afgelopen boekjaar zijn sprekend positief. Landbouwers die daar weet van hebben vinden het jammer  dat de industrie de producent aanspreekt voor het onvolledig invullen van de productiecontracten.

Het KMI en Vlaams ministerie van Landbouw hebben het bewijs geleverd dat de droogte anno ontegensprekelijk een ramp tot gevolg had. De opbrengstdrukkingen zijn wisselend, maar in Laag-België worden gemiddelde rendementen bereikt die ver beneden het normale niveau liggen. Telers kunnen moeilijk verantwoordelijk gesteld worden voor de droogteramp. Strikt juridisch kan bewezen worden dat, welke punten dan ook voorzien zijn in de contracten, de droogteramp de enige oorzaak is. De logica houdt in dat de producties van een uitgesproken lager niveau niet kunnen ten laste gelegd worden van de telers. 

En dan is er nog de vraag hoe het met de bewaaraardappelen zal gesteld zijn. De schattingscommissies die maar al te veel de verwachtingen op papier zetten, uitgaande van een beoordeling van de op de rand van het veld, zijn goed van wille maar zien in veel gevallen niet wat er zich in de grond ontplooid heeft. In Midden-België zullen deze aardappelen inderdaad nog een fikse groei kennen en kan de opbrengst stijgen tot een min of meer normaal niveau. 

In Laag-België, vooral in de Westhoek en de kuststreek, is er niet alleen de vaststelling dat weinig knollen per plant aanwezig zijn, de ontwikkeling werd bovendien geremd en in veel gevallen is er nu al sprake van doorwas.

Het is uitgesloten dat daar algemeen  een normale opbrengst zal behaald worden. Het indienen van een lijst alle percelen waar droogteschade verwacht wordt dient bij de gemeente voor 5 september te gebeuren. Bij of onmiddellijk na de oogst kan dan een definitief verslag worden opgemaakt. Voorspellingen maken over procentuele schade per regio zal pas bij of na de oogst haalbaar zijn.

Prognose: dat de beursnoteringen nog zouden dalen de komende weken is vrijwel uitgesloten. Mogelijks wordt dezelfde prijs gepubliceerd of komt er een stijging. Die stijging kan het gevolg zijn van de vaststelling dat veel percelen primeurs serieuze mankementen vertonen.

Luc Busschaert - Landbouwexpert