Graanhandelaars en diervoederproducenten, moeten volgens de FCA standaard vanaf de oogst 2017 minstens 80% van deze aankopen realiseren bij landbouwers die beschikken over een Vegaplan Standaard certificatie.
Volgens de laatste cijfers (april 2017) van Vegaplan zijn 12.187 graantelers gecertificeerd op een totaal van 21.773 Belgische graantelers. Tussen 1 maart 2016 en 8 maart 2017 is, ondanks uitgebreide communicatie, het aantal gecertificeerden nagenoeg constant gebleven. Voor de plantaardige productie is de gemiddelde afdekkingsgraad 60%.
Vele FCA- gecertificeerde collecteurs hebben problemen om de 80% gecertificeerde ontvangst van granen te realiseren. Het niet voldoen aan deze eis leidt voor de collecteur onvermijdelijk naar een schorsing van zijn FCA-certificaat en de onmogelijkheid om verder toegang te hebben tot de markt.
Aanzet tot certificatie
Om de primaire producenten aan te zetten tot Vegaplan-certificatie of equivalent (ACS, VVAK) heeft Synagra, de beroepsfederatie van de graanhandel, in overleg met de landbouwfederaties, het volgende besloten.
Vanaf 1 januari 2018 zou er bij de indicatieve prijsnoteringen van Synagra, een verschil gemaakt worden van 5€/ton tussen gecertificeerd en niet-gecertificeerd graan. Deze malus zou vanaf de oogst 2018 verdubbeld worden met het risico van weigering tot levering zoals voor de levering van suikerbieten.
Voor de landbouwers zou een overgangsperiode voorzien worden:
- De landbouwers hebben tot 31 december 2017 de mogelijkheid om een aanvraag/engagement tot certificatie te onderschrijven bij een OCI (onafhankelijke controle-instelling)
- Het bewijs van aanvraag/engagement zou voor die landbouwer betekenen dat hij niet aan de malus onderworpen is tot de nieuwe oogst (1/07/2018)
- De aanvraag/engagement moet tegen 01/07/2018 omgezet zijn in een certificaat.
De landbouwer heeft dus een jaar tijd om zich te laten certificeren en wordt aldus een overbezetting, door massale aanvragen, bij de certificerende instellingen vermeden
Voor de FCA gecertificeerde collecteurs zal ook als overgangsmaatregel tot 01/07/2018 het tonnage granen van de landbouwers dat onder het statuut aanvraag/engagement tot certificatie valt, mee kunnen opgenomen worden in de 80%-eis. Vanaf 01/07/2018 zouden enkel nog geldige attesten in rekening kunnen gebracht worden.
Voordelen voor de landbouwer
Voor de landbouwer geldt het Vegaplan certificaat als bewijs dat hij volgende maatregelen respecteert:
- de wettelijke eisen voor het FAVV betreffende autocontrole en traceerbaarheid in de voedselketen.
- een Vegaplan gecertificeerde landbouwer kan aldus een aanzienlijke korting op de jaarlijkse FAVV-bijdrage krijgen (50 € in plaats van 200 €) en krijgt minder vaak inspecties van het FAVV;
- de regionale eisen voor duurzaam gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en toepassing van IPM (Integrated Pest Management) van toepassing vanaf 1 januari 2014;
- een groot aantal maatregelen uit de randvoorwaarden die recht geven op premies;
- de criteria opgelegd door de afnemers die de markttoegang bepalen (inclusief betreffende de duurzaamheid).
Via één audit voor alle plantaardige producten (granen, bieten, aardappelen …) voldoet de landbouwer aan de verwachtingen van overheid en afnemers. Deze certificatie voor Vegaplan kan ook worden gecombineerd met de certificatie voor andere lastenboeken (IKM, CodiplanPLUS, Certus, GLOBALG.A.P,…), dit zorgt voor een tijd- en geldbesparing.
Voordelen voor de collecteur
- Voldoen aan de eisen van FCA zonder risico certificaat te verliezen
- Waarborg voor voedselveilige aanlevering van granen geteeld volgens de goede landbouwpraktijken.
- Onbeperkte markttoegang door volledige certificatie van de graankolom
- Aanvulling op de monitoring door de collecteurs
- Voldoen aan de eisen van de afnemers
Bron: Synagra
