De beslissing om de suikerquota nu te beëindigen, is overeengekomen door het Europees Parlement en de lidstaten in het kader van de hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) van 2013, na een groot hervormings- en herstructureringsproces dat werd ingezet in 2006.
Tussen 2006 en 2010 is de suikersector met 5,4 miljard euro steun grondig geherstructureerd. Daardoor kon de sector zich zorgvuldig op dit moment voorbereiden en is de productiviteit de jongste jaren aanzienlijk gestegen. Het einde van de quotaregeling biedt producenten de mogelijkheid hun productie af te stemmen op reële commerciële kansen, met name door nieuwe exportmarkten te verkennen. Tevens worden het huidige beleidsbeheer en de administratieve rompslomp voor marktdeelnemers, telers en handelaren er sterk door vereenvoudigd.
Phil Hogan, commissaris voor Landbouw en Plattelandsontwikkeling: "Het einde van de quotaregeling vormt een keerpunt voor onze Europese suikersector en is een belangrijke nieuwe stap naar een marktgerichter gemeenschappelijk landbouwbeleid. Producenten hebben nu de kans hun handelsactiviteiten uit te breiden naar de wereldmarkt en met de juiste beleidssteun van de Europese Commissie – zoals het suikermarktobservatorium, dat actuele en relevante marktinformatie verschaft – hebben zij alle kans van slagen. Ik ben ervan overtuigd dat, sinds de einddatum voor de suikerquota is overeengekomen, de sector een goede positie heeft ingenomen om de kansen te grijpen die door het wegvallen van de suikerquota worden geboden."
Blijvende steun van de EU voor de suikersector
Het gemeenschappelijk landbouwbeleid omvat nog steeds verscheidene maatregelen om de suikersector van de EU te ondersteunen bij onverwachte marktverstoringen, waaronder een aanzienlijk EU-invoerrecht (buiten preferentiële handelsovereenkomsten) en de mogelijkheid om steun te verlenen voor maatregelen voor particuliere opslag en crisismaatregelen, zodat de Commissie kan optreden in het geval van een ernstige marktcrisis die met forse stijgingen of dalingen van de marktprijzen gepaard gaat. Er is ook inkomenssteun voor landbouwers in de vorm van rechtstreekse betalingen beschikbaar, met inbegrip van de mogelijkheid voor EU-lidstaten om aan sectoren in moeilijkheden, waaronder de suikerbietproductie, zogenoemde vrijwillige gekoppelde steun te verstrekken.
De mogelijkheid om collectief te onderhandelen over waardeverdelingsclausules in contracten tussen bietentelers en suikerverwerkers van de EU blijft ook na het einde van de quota bestaan.
In afwachting van het einde van de quotaregeling heeft de Europese Commissie ook de transparantie op de suikermarkt verhoogd. Een nieuw suikermarktobservatorium verschaft kortetermijnanalyses en statistieken over de suikermarkt alsook analyses en vooruitzichten om landbouwers en verwerkers te helpen hun activiteiten beter te beheren.
Achtergrond
De suikerquotaregeling werd ingevoerd met de eerste GLB-regels inzake suiker in 1968, samen met een steunprijs voor producenten, die ver boven de wereldmarktprijs lag. De beslissing om de quotaregeling voor suiker stop te zetten is in 2006 door de lidstaten genomen.
Het einde van de quotaregeling komt er na de belangrijke hervorming van de sector van 2006-2010. De gemiddelde EU-suikerprijs heeft zich sinds eind 2016 hersteld tot ongeveer 500 euro/ton en bleef de laatste maanden stabiel.
De EU is de grootste producent van bietsuiker ter wereld (ruwweg 50 % van de totale productie). Bietsuiker is echter slechts goed voor 20 % van de wereldsuikerproductie; de overige 80 % wordt uit suikerriet gewonnen. De meeste suikerbieten van de EU worden verbouwd in de noordelijke helft van Europa, waar het klimaat zich beter leent voor de teelt van suikerbiet. Er is in de EU ook een belangrijke raffinage-industrie voor de verwerking van ingevoerde ruwe rietsuiker.
Meer informatie
Vragen en antwoorden over het einde van de suikerquota
Factsheet suiker
