Voedselprijs grootste zwakte
Volgens de Belg is het verkrijgen van een eerlijke prijs de grootste uitdaging voor landbouwers en de landbouwsector. Daaraan gekoppeld, en door de Belg erkend als tweede grootste uitdaging, is de te lage winstmarge die landbouwers op hun producten of oogst hebben.
De Belg wil wel actief bijdragen om deze situatie te verbeteren. Meer dan de helft (56%) van de Belgen is bereid meer te betalen voor voedsel als de meerkost rechtstreeks naar de boer gaat.
De prijs van voedingsmiddelen is een hoofdcriterium bij de aankoop: na versheid (73%) is prijs (69%) de belangrijkste factor die ons aankoopgedrag bepaalt.
De Belg ligt duidelijk wakker van de uitdagingen waarmee landbouwers geconfronteerd worden. Consumenten erkennen de hoge kwaliteit, veiligheid en innovatief karakter van onze lokale producten. Ondanks de grote solidariteit met de landbouwer en de wil om de sector te steunen, worstelen velen van ons nog met hoe ze dat het best doen.
Kloof tussen Belg en de landbouwer
De verstedelijking heeft zijn invloed op hoe de Belg naar de landbouwsector kijkt. De Belg geeft zichzelf een onvoldoende in de mate waarop hij op de hoogte is van de landbouw. Vlaanderen scoort het best met 4,6 op 10, op de voet gevolgd door Wallonië met 4,4/10. In Brussel is de kloof tussen consument en landbouwer het grootst: zij scoren slechts 3,9/10.
De kloof tussen landbouwer en consument blijkt ook erg groot in de mate waarop ze naar de sector kijken. Jonge landbouwers beschouwen hun sector als erg innovatief wat in schril contrast staat met de visie van de gemiddelde Belg: zij beschouwen landbouw minder vernieuwend dan de auto-industrie, bouw, horeca, verzekeringen, overheid en onderwijs. Amper 1 op 10 vindt dat de landbouwsector snel evolueert.
De onderzoekers concluderen dat de kloof tussen consument en landbouwer ontzettend groot is geworden. De consument heeft eigenlijk geen duidelijk beeld meer van waar de landbouwer van achter de hoek mee bezig is. Dat brengt een aantal problemen met zich mee. De consument is duidelijk meelevend met de sector maar heeft eigenlijk een zeer verouderd beeld van de landbouwsector, terwijl ze net met heel veel technologische en andere innovatie bezig zijn. Dit vormt een uitdaging voor de nieuwe generatie landbouwers. Het draagvlak voor hun metier wordt kleiner.
Consument wil korte keten, jonge landbouwers minder enthousiast
Op vlak van duurzaamheid en duurzame landbouw legt de consument vooral de nadruk op de nood aan het beperken van negatieve gevolgen voor milieu (46%), dierenwelzijn (41%) en voedselveiligheid (41%). Opvallend: de consument hecht meer waarde aan producten met een zeer korte keten dan aan biologische productie. Slechts 1 op 6 Belgen vindt biologische productie een prioriteit.
Om duurzame landbouw te stimuleren kijkt de Belg vooral naar de overheid. 60% van de Belgen vindt dat de overheid correcte prijzen moet garanderen voor de boeren en meer moet inzetten op korte keten (41%). Dit werd bevestigd in eerder onderzoek.
Jonge landbouwers zijn minder enthousiast over korte teken. Ook al zien ze korte keten als een mogelijke oplossing voor sommige bedrijfsvormen, het is niet voor elk bedrijf of bedrijfsleider weggelegd. Uit de bevraging bleek dat de jonge landbouwers gewoon graag een correcte prijs krijgen voor hun producten. Ze beseffen wel dat het hun dichter bij de eindconsument kan brengen en dat dit helpt om de kloof met de consument te dichten.
Jonge landbouwers moeten de boer op
De jonge landbouwers zijn zich bewust van de lage aantrekkingskracht van hun beroep. De jongeren concludeerden dat er nog kansen liggen om meer buiten hun vertrouwde netwerken te treden en meer te communiceren over zaken zoals ondernemerschap, innovatie en duurzaamheid. Op die manier kan de landbouwer een stem krijgen in de media. Onderzoek aan de KULeuven wees uit dat landbouwers zelden aan het woord wordt gelaten in de pers.
Zowel de consumenten als de jonge landbouwers vinden dat er meer aandacht moet komen voor landbouw in het onderwijs.
Youth Ag-Summit
Bayer organiseert volgende week de Youth Ag-Summit, een globale conferentie voor jongeren met als doel de volgende generatie opinieleiders in de landbouw met elkaar in contact te brengen en te inspireren.
De Summit is de ontmoetingsplaats waar 100 jonge opinieleiders van 18 tot 25 van overal ter wereld hun visie te delen en een open dialoog aangaan over een van ‘s werelds grootste uitdagingen: hoe lossen we de voedselproblematiek op? De Youth Ag-Summit maakt deel uit van het Agricultural Education Program van Bayer en wil de aandacht vestigen op voeding en landbouw overal ter wereld.
Over het onderzoek
Sinds 2015 laat Bayer een jaarlijkse landbouwonderzoek uitvoeren. Dit jaar werd er gefocust op jonge landbouwers, in aanloop van de Global Youth Ag-Summit die dit jaar in Brussel plaats vindt. Het onderzoek werd uitgevoerd door Indiville tussen 10 en 28 juli bij een representatieve staal van 1111 Belgen, tussen 16 en 66 jaar, gewogen op geslacht, leeftijd en regio met een extra boost op jongeren (N = 100)
Op 20 en 21 september werden er ook focusgroepen georganiseerd met leden van Gr Kring en Fédération des Jeunes Agriculteurs (FJA). De groepen bestonden uit 6 leden, telkens tussen 20 en 30 jaar.