Invoering van een brede weersverzekering voor landbouwers

De voorzitter

De heer Vanderjeugd heeft het woord.

Voorzitter, minister, collega's, eerst en vooral mijn beste wensen voor het nieuwe jaar. Minister, ik wens u een goed boerenjaar toe en ik hoop dat u goede voornemens hebt met betrekking tot het landen van de brede betaalbare weersverzekering. U weet dat het een stokpaardje van mij is. Ik heb het tijdens de begrotingsbesprekingen ook aangehaald en ik zal dat blijven opvolgen, temeer wij vanuit de Open Vld de vorige legislatuur een voorstel van resolutie heb ingediend rond die betaalbare weersverzekering.

Ik heb de cijfers van 2016 ontvangen. Er zijn 6500 schadedossiers ingediend, nog niet allemaal volledig afgewerkt. Als je dat totale volume bekijkt, dan weet je dat het over een serieus budget gaat van om en bij de 250 miljoen euro. Dat is niet niks. Ik denk dat we het er allemaal over eens zijn dat de druk op het Rampenfonds, waarvan er een herziening moet komen, zeer groot is en misschien zelfs onhoudbaar. Het is zeer belangrijk dat we kijken naar alternatieve financieringen voor die betaalbare brede weersverzekering.

Minister, u hebt al inspanningen gedaan en gesprekken gehad. U hebt in de commissie al aangehaald dat u een bijdrage vanuit Europa met middelen van het Programmeringsdocument voor Plattelandsontwikkeling (PDPO) kunt waarmaken. De landbouwers kunnen een bijdrage krijgen van 65 procent op hun premie. Dat is positief. Aangezien ik deze materie zeker wil blijven opvolgen, had ik graag in het begin van het jaar uw goede voornemens willen horen met betrekking tot die brede en vooral betaalbare weersverzekering

Minister Schauvliege heeft het woord.

Collega Vanderjeugd, wij delen dezelfde ambitie in het feit dat we naar een betaalbare, goede algemene weersverzekering willen gaan. Ik denk dat iedereen in de meerderheid dat principe al heeft onderschreven.

We zijn inderdaad heel vooruitziend geweest. We hebben in 2013 al de mogelijkheid gekregen van Europa om een subsidie te geven voor een dergelijke algemene weersverzekering. Dat is goedgekeurd onder het plattelandsbeleid. De architectuur voor een brede weersverzekering ligt op tafel. We zijn dat op dit moment binnen de meerderheid aan het bespreken. Ik hoop dat we snel met een voorstel naar de regering kunnen gaan. Alles ligt op de tafel, maar we moeten nog een aantal zaken onder elkaar uitpraten en kijken hoe een en ander matcht met het algemeen Rampenfonds en het Landbouwrampenfonds. Als die zaken uitgeklaard zijn, kan die brede weersverzekering ook een feit zijn.

Minister, u stelt mij zeer tevreden. Het is een nieuw gegeven dat u hier vandaag aankondigt. Het is nog een beetje vaag. De architectuur ligt op tafel. Ik begrijp absoluut dat u hier niet in detail kunt gaan. Dat zal ten goede komen van het dossier, daar ben ik van overtuigd. Misschien is het ook goed om mee te nemen dat het in het kader van het nieuwe GLB een heel belangrijke oefening zal zijn. Het stemt me zeer positief dat u hoogstwaarschijnlijk dit jaar met iets op de proppen zult komen.

De heer Sintobin heeft het woord.

Minister, dank u wel. Het is inderdaad een goed gegeven dat alle partijen eindelijk achter die brede weersverzekering staan. Het is alleen spijtig dat het debat al tien jaar aansleept. Het is niet sinds collega Vanderjeugd hier in het parlement zit dat dit debat is aangezwengeld. Het was trouwens uw vroegere collega, de heer Callens, die voortrekker was van dit dossier. Maar iedereen staat er nu achter.

Ik begrijp ook wel dat er nog moet worden onderhandeld, en zeker in combinatie met de afbouw van het Rampenfonds. Als ik goed ben ingelicht, ligt er een voorstel op tafel van een steunpercentage van 50 procent terwijl het maximale steunpercentage op Europees niveau 65 procent is, wat al wordt toegepast in enkele Europese landen. Mijn vraag is dan ook: welk voorstel zult u verdedigen op Europees niveau wat betreft de hoogte van het steunpercentage?

De heer Engelbosch heeft het woord.

Het lijkt mij duidelijk dat alle partijen de vraag naar een brede weersverzekering al lang steunen. In oktober, bij een actuele vraag van de heer Sintobin en mezelf, kondigde u nog aan dat er eigenlijk weinig tot geen beweging was. Meer recent, bij de begrotingsbespreking in december, was er ook nog geen vooruitzicht. Ik ben dus wel blij dat u vandaag zegt dat er een voorstel op tafel ligt dat besproken wordt binnen deze meerderheid. Wij hopen dat er toch enige vooruitgang aankomt.

Twee aspecten zijn zeer belangrijk en moeten worden meegenomen. Dat is ten eerste de betaalbaarheid natuurlijk, want het blijkt zeer duur te zijn. Het is perfect te verantwoorden dat daar een overheidssteun tegenover staat. Als we zien wat we vandaag uitkeren aan schadevergoeding bij landbouwrampen, dan zal dat sowieso een besparing zijn. Twee, die bezorgdheid zou u ook moeten meenemen, minister, dat is een vlotte afhandeling. Als boeren schade hebben, moeten we in overleg gaan met de verzekeringssector. Als het zover is, moet er een zeer vlotte afhandeling komen met weinig discussie.

De heer Dochy heeft het woord.

Ik wil me aansluiten bij de collega's, voorzitter.

Minister, iedereen is inderdaad vragende partij om tot een goede regeling te komen met betrekking tot de brede weersverzekering. Het is in elk geval heel belangrijk om heel de sector op één lijn te krijgen, want het is een complex gegeven met een aantal Europese subsidiestromen die naast elkaar kunnen lopen en al dan niet in geschoven worden. Eenmaal de weersverzekering er zal zijn, wat is dan nog de rol van het landbouwrampenfonds en het algemeen rampenfonds?

De heer Moyaers heeft het woord.

Voorzitter, in voorgaande besprekingen heeft mijn collega Robeyns ons standpunt al meermaals verduidelijkt. Sp.a is ook niet tegen een brede weersverzekering, maar we moeten het allemaal in zijn globaliteit durven bekijken. Zo'n product heeft enkel en alleen zin als het tegemoetkomt aan de verwachtingen van de landbouwer, en zoals de heer Engelbosch al zei, als het betaalbaar blijft. Anders creëren we morgen iets dat geen oplossing biedt voor problemen die er vandaag al zijn.

In deze discussie mogen we zeker ook niet vergeten dat we al met heel wat rampenfondsen zitten en welke rol deze nog gaan spelen. Het is heel belangrijk dat we geen verzekering creëren naast dat rampenfonds, maar dat we ze er volledig in gaan betrekken. Minister, er ligt nog wat werk op de plank. En laat ons de oorzaak van al die landbouwrampen vooral niet vergeten: de opwarming van het klimaat.

De heer Caron heeft het woord.

Als laatste spreker kan ik het thema alleen nog maar wat opwarmen. Ik zal vooral een vraag stellen aan de minister. De bekommernissen zijn gedeeld, wij delen die ook. We verwachten met ons allen dat de Vlaamse overheid in die verzekeringskwestie zelf een reële verantwoordelijkheid zal opnemen. We hebben met een onafhankelijke factor te maken: het weer. Het is logisch dat de overheid die pech verhelpt bij wijze van spreken, maar niet alleen.

Minister, is er al een afspraak gemaakt over de verhouding tussen de inbreng van de leden van dit verzekeringsfonds, de landbouwers dus, aan de ene kant en aan de andere kant de Vlaamse overheid? Ziet u nog mogelijke derde spelers uit de keten die ter zake kunnen bijdragen? Er zijn spelers in de keten die veel meer geld verdienen aan de landbouwproducten dan de landbouwers zelf.

Ik kan de collega's die bijkomende vragen stellen over hoe het er zal uitzien, wat het percentage is, wie de betrokkenen zijn, niet antwoorden, omdat we volop in bespreking zijn en dit nog naar de Vlaamse Regering moet gaan. Ik zal met heel veel enthousiasme toelichting geven op het moment dat het in de Vlaamse Regering behandeld is.

Het is zo, collega's, dat er op Europees niveau een tweesporenbeleid wordt gevoerd: aan de ene kant een brede weersverzekering en daarnaast nog een rampenfonds, dat eigenlijk een noodfonds is. Men neemt de verzekering, maar als er dan iets echt noodlottigs gebeurt, waardoor de schade niet helemaal wordt gedekt, dan kan het rampenfonds tussenkomen. Ik ben voorstander van zo’n tweesporenbeleid en ik wil dat ook graag bij ons zo verder uitrollen, omdat dit ook op Europees niveau zo is uitgerold. We moeten zorgen voor een gelijk speelveld voor alle landbouwers binnen die eengemaakte Europese markt.

De brede weersverzekering is altijd al blijven steken, en er zijn nog altijd een aantal knelpunten, omdat er een private verzekeringsmaatschappij moet zijn om dat aan te bieden. Ik heb het al gezegd: onze markt is zeer klein, de manier waarop het gebeurt, er is niet echt veel enthousiasme op de markt omdat ook bij ons aan te bieden. De geesten zijn gerijpt, en dat is goed. We moeten dit momentum grijpen om daar iets goeds van te maken. Als het van mij afhangt, gaan we dat tweesporenbeleid bewandelen.

Uiteraard moet dat ook vlot kunnen worden afgehandeld. Het is natuurlijk de bedoeling dat als men een verzekeringspremie betaalt, dat als men pech heeft, dat dat op een correcte manier betaald kan worden.

Ik ben het ook helemaal eens met wie zegt dat het betaalbaar moet zijn. Dat is natuurlijk een beetje het gevaar van het geven van een subsidie. Je moedigt aan dat men zich verzekert, maar je moet opletten dat, als je een subsidie geeft, daar geen misbruik van wordt gemaakt en dat daardoor de premies de hoogte in gaan. Dat is ook iets waar we waakzaam voor moeten zijn en dat we goed zullen moeten uitschrijven in de regelgeving, dat op die manier de subsidies niet terechtkomen waar ze misschien niet terecht moeten komen, maar wel bij diegenen die een bijkomende kost hebben om zich te verzekeren.

Ik ben natuurlijk bijzonder verheugd over de brede consensus hier in het parlement, ook wat betreft de brede weersverzekering. Ik ben ervan overtuigd dat wij dit jaar een regeling zullen hebben die definitief zal kunnen worden uitgerold in Vlaanderen.

De heer Vanderjeugd heeft het woord.

Mijnheer Sintobin, ere wie ere toekomt. Ik heb in mijn inleiding gezegd dat Open Vld in de vorige legislatuur al een voorstel van resolutie heeft ingediend.

Minister, wat ik hier vandaag hoor, stemt mij zeer positief. Ik zit op dezelfde golflengte als u. Ik denk dat het perfect aanvullend kan en moet zijn, het Rampenfonds en die private verzekering. Dat past ook in het geheel van ‘elk zijn verantwoordelijkheid nemen’. Betaalbaarheid is een belangrijk gegeven, maar ook die betrokkenheid van de landbouworganisaties. Ik ben zeker dat u dat ook zult meenemen.

Ik ben zeer blij. Minister, ik heb u tijdens de begrotingsbesprekingen gevraagd om dit momentum te grijpen, en ik merk dat u dat ook doet, waarvoor onze oprechte dank. (Applaus bij Open Vld)

De actuele vraag is afgehandeld.