Het Kenniscentrum voedselfraude en voedselkwaliteit is een netwerk van deskundigen van binnen en buiten de Commissie dat de EU-beleidsmakers en nationale overheden zal ondersteunen door toegang te verlenen tot geactualiseerde wetenschappelijke kennis over voedselfraude en problemen met voedselkwaliteit.
Bezorgdheid over voedselfraude en voedselkwaliteit ondermijnt het vertrouwen van consumenten en berokkent schade aan de hele voedselvoorzieningsketen in Europa, van landbouwers tot detailhandelaars. Recentelijk hebben zich gevallen voorgedaan van voedselfraude met onder andere olijfolie, wijn, honing, vis, zuivelproducten en vlees en pluimvee. Daarnaast kunnen consumenten het slachtoffer worden van oneerlijke handelspraktijken, met name wat betreft voedselproducten met aanzienlijke verschillen in samenstelling die op verschillende markten in een vergelijkbare verpakking worden aangeboden.
Tibor Navracsics, EU-commissaris voor Onderwijs, Cultuur, Jongerenzaken en Sport, en verantwoordelijke voor het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek, zal het nieuwe Kenniscentrum voedselfraude en voedselkwaliteit inwijden in Straatsburg in aanwezigheid van vicevoorzitter van de Europese Unie Maroš Šefčovič en EU-commissaris voor Justitie, Consumentenzaken en Gendergelijkheid Vêrá Jourová.
Voorafgaand aan de oprichting zei commissaris Navracsics het volgende: "Voeding is een sector waarin wetenschap de voordelen die zij de burger biedt, op een zeer directe en tastbare wijze kan aantonen. De kwaliteit van het voedsel dat we eten, is belangrijk voor ieder van ons, en omdat voedselfraude een transnationale criminele activiteit is, heeft de EU een duidelijke rol te spelen in de aanpak ervan. De oprichting van het Kenniscentrum voedselfraude en voedselkwaliteit is een belangrijke stap. Het zal helpen om de integriteit van de voedselketen van de EU te beschermen en de kwaliteit van voedingsmiddelen te vrijwaren, en zal zo een duidelijke meerwaarde opleveren voor vele Europeanen."
Commissaris Jourová: "De Commissie neemt de kwestie van voedselkwaliteit en ongerechtvaardige verschillen zeer ernstig en heeft al een reeks concrete stappen gezet om dit probleem aan te pakken. Een betere wetenschappelijke bewijsvoering is een essentieel onderdeel van deze inspanningen. Dit recent opgerichte kenniscentrum brengt deskundigen en kennis uit verschillende plaatsen binnen en buiten de Europese Commissie bijeen en zal verder bijdragen tot het verzamelen en verwerken van wetenschappelijk gefundeerd bewijs. Via zijn activiteiten zal het centrum ook bijdragen tot de ontwikkeling van een gezamenlijke testmethode, die ons vervolgens moet helpen om de wetgeving op het gebied van voedsel en consumentenbescherming toe te passen en te handhaven."
Het Kenniscentrum voedselfraude en voedselkwaliteit is belast met:
-
de coördinatie van markttoezichtsactiviteiten, bv. op de samenstelling en sensorische eigenschappen van voedsel dat in dezelfde verpakking en onder hetzelfde merk op verschillende markten in de EU wordt aangeboden;
-
het beheer van een systeem voor vroegtijdige waarschuwing en informatie over voedselfraude, bv. via mediamonitoring en bekendmaking van deze informatie aan het grote publiek;
-
de koppeling van informatiesystemen van de lidstaten en de Commissie, bv. databanken waarin de samenstelling van bepaalde hoogwaardige agrovoedingsmiddelen zoals wijn of olijfolie wordt beschreven;
-
ontwikkeling van landspecifieke kennis, bv. door de competenties en de laboratoriuminfrastructuur in lidstaten in kaart te brengen.
Het kenniscentrum zal zorgen voor de opmaak van nieuwsbrieven, interactieve kaarten, databanken en regelmatige verslagen, en deze informatie openbaar toegankelijk maken. Het kenniscentrum zal volledig door de Europese Commissie worden gefinancierd. De grootte van de verschillende deskundigengroepen zal afhangen van het onderwerp waarop zij zich richten. Het kenniscentrum zal een aanvulling vormen op het EU-voedselfraudenetwerk door op te treden als een schakel tussen wetenschap en beleidsvorming.
De oprichting van het kenniscentrum luidt de opening in van een tentoonstelling in het Europees Parlement in Straatsburg met als titel "Putting Science at the Heart of European Policymaking", die een overzicht geeft van de werkzaamheden en de geschiedenis van het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek sinds de oprichting ervan in 1957.
Achtergrond
De voedselketen in de Europese Unie is onder meer onderworpen aan de algemene levensmiddelenwetgeving[1], de wetgeving inzake voedselinformatie aan consumenten[2] en de richtlijn oneerlijke handelspraktijken[3]. Verder gelden er bepaalde normen voor de samenstelling en kwaliteit van landbouwproducten.
Het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek heeft lange ervaring in de voedselwetenschap, met inbegrip van echtheidsonderzoek en deskundigheid in de ontwikkeling, toepassing en validatie van analytische testmethoden om fraude in de voedselketen op te sporen.
Het Kenniscentrum voedselfraude en voedselkwaliteit is het vijfde kenniscentrum dat wordt opgericht sinds de oprichting van die voor bio-economie, territoriaal beleid, migratie en demografie en rampenbeheer.
Meer informatie
Kenniscentra van het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek
The Joint Research Centre. EU policy-making based on facts (PDF)
[1] VERORDENING (EG) NR. 178/2002 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD
van 28 januari 2002 tot vaststelling van de algemene beginselen en voorschriften van de levensmiddelenwetgeving, tot oprichting van een Europese Autoriteit voor voedselveiligheid en tot vaststelling van procedures voor voedselveiligheidsaangelegenheden.
[2] VERORDENING (EU) NR. 1169/2011 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 25 oktober 2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten.
[3] Richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2005 betreffende oneerlijke handelspraktijken van ondernemingen jegens consumenten op de interne markt.
