Voedselkwaliteit in restaurants van de Vlaamse overheid

De heer Maertens heeft het woord.

Minister, mijn vraag om uitleg vindt een aanleiding in het voedselschandaal dat recentelijk aan het licht kwam en waarbij ik direct betrokken was door mijn lokale activiteiten.

In uw beleidsbrief 2017-2018 geeft u aan dat u in 2018, wat de facilitaire dienstverlening betreft, verder wilt inzetten op optimalisering, verduurzaming en verhoging van de klantenbeleving. U kiest bewust voor een duurzame catering 2.0, om zo de voorbeeldfunctie van de Vlaamse overheid, waar we dikwijls op hameren, op het vlak van een duurzame facilitaire dienstverlening te bestendigen. In de bestekken inzake catering worden er meer eisen gesteld inzake fair trade en bio.

Er vindt daartoe ook structureel overleg plaats met de entiteiten binnen de Vlaamse overheid die inzetten op duurzame voeding of landbouw. Denk maar aan het Departement Omgeving en het Departement Landbouw en Visserij.

Frauduleuze praktijken of vermeende frauduleuze praktijken binnen de vleesindustrie, bijvoorbeeld het vervalsen van invriesdata, beheersten onlangs de media. Ik heb daaromtrent een aantal vragen, minister, die betrekking hebben op de Vlaamse overheid en de catering bij de Vlaamse overheid.

Welke kwaliteitseisen worden gesteld aan het vlees dat in de restaurants van de Vlaamse overheid wordt bereid of geserveerd? Op welke manier worden die kwaliteitseisen verzekerd? Werden er de afgelopen jaren inbreuken vastgesteld op de vooropgestelde kwaliteitseisen? Bent u van oordeel dat de kwaliteitscontrole en/of de kwaliteitseisen, gesteld aan het vlees en andere voedingsmiddelen die in de restaurants van de Vlaamse overheid bereid en/of geserveerd worden, aangescherpt moeten worden? Zo ja, welke initiatieven zult u daartoe nemen?

Minister Homans heeft het woord.

Collega Maertens, ter inleiding kan ik u meegeven dat 99 procent van ons vlees vers is en dus niet ingevroren. Dat was natuurlijk onder andere de aanleiding van uw vraag.

Welke kwaliteitseisen worden gesteld aan het vlees dat in de restaurants van de Vlaamse overheid wordt bereid en/of geserveerd? Dat is een zeer technische vraag, en ik vrees dat mijn antwoord dat ook een beetje zal zijn. Ik ben niet volledig thuis in de materie. Ik weet niet of jullie helemaal thuis zijn in de materie, collega’s, maar ik wil wel graag een beetje meer informatie meegeven waaruit, uit mijn buikgevoel, maar ook met de kennis van de administratie, blijkt dat mijn administratie inzake catering absolute topkwaliteit levert. Voor elk bedrijfsrestaurant dat door het Facilitair Bedrijf wordt uitgebaat, ontvingen we een Smiley-label. Dat wordt uitgereikt door het Federaal Agentschap voor de Voedselveiligheid. Het is dus niet zo dat ik zelf Smiley-labels ga uitdelen. Dat zou nogal gemakkelijk zijn. Ofwel is de erkenningsprocedure lopende. Dat betekent een erkenning voor de hoge kwaliteit inzake voedselveiligheid, want anders zouden we die labels niet krijgen.

Ook de klanten zijn duidelijk tevreden. Jaar na jaar stijgen de omzetcijfers voor catering met gemiddeld 12 procent. Zowel door de controle-instanties, dus het FAVV, als door de klanten, in casu de personeelsleden, wordt de kwaliteit van de catering door het Facilitair Bedrijf dus erkend.

Ik zal nu toch even technisch worden en op de vraag antwoorden. De kwaliteitseisen waar u naar vraagt, collega Maertens, worden aan de leveranciers overgemaakt in het bestek. Kandidaat-leveranciers moeten aan de volgende kwalitatieve selectiecriteria voldoen: men moet referenties kunnen opgeven; de vereiste erkenningsnummers moeten kunnen worden voorgelegd; men moet een kwaliteitscertificaat kunnen voorleggen; en men moet een HACCP-plan (Hazard Analysis and Critical Control Points) kunnen voorleggen, een beschrijving van de technische uitrusting en maatregelen om kwaliteit en hygiëne te kunnen waarborgen, ook wanneer bijvoorbeeld met een onderaannemer gewerkt wordt. Dat laatste is wel belangrijk.

Op welke manier worden de kwaliteitseisen verzekerd? Boven op de kwalitatieve selectiecriteria die ik zonet heb meegegeven, worden de volgende kwaliteitseisen en controlemechanismen vastgelegd. Er wordt gewerkt met zogenaamde ‘service level agreements’ (SLA’s), waaraan sancties gekoppeld zijn in geval van niet-naleving. Bij elke levering voert het Facilitair Bedrijf een controle uit op de kwaliteit en de hygiëne, bijvoorbeeld een temperatuurmeting. Bij de minste twijfel wordt de levering geweigerd. Dat gebeurt geregeld. De leverancier neemt dan alle goederen die niet voldoen aan de kwaliteits- en hygiëne-eisen, onmiddellijk terug. Het Facilitair Bedrijf mag een bedrijfsbezoek brengen, de hygiëneaanpak bij de leverancier laten controleren door de aankoper en de kwaliteitsverantwoordelijke en hygiënetesten laten uitvoeren in het bedrijf van de leverancier. Onaangekondigd kunnen ook steekproeven genomen worden en analyses van de producten gedaan worden, teneinde na te gaan of de geleverde waren conform blijven aan alle wettelijke voorschriften en bepalingen van het bestek. De leverancier legt op verzoek de microbiologische analyses van de producten en temperatuurregistraties tijdens het vervoer voor aan het Facilitair Bedrijf.

Er zijn eisen met betrekking tot de traceerbaarheid: elke levering moet voorzien zijn van de gegevens die de besteller toelaten om te voldoen aan de wetgeving inzake traceerbaarheid. Alle leveringen gebeuren in omstandigheden die de risico’s op fysische, chemische of microbiologische contaminatie of verontreiniging beheersen: onder de wettelijk bepaalde maximumtemperatuur, het product is voldoende en volledig afgedekt, het product is lekvrij verpakt en dergelijke meer. En ook de hygiëne van het vervoermiddel voldoet aan alle wettelijke vereisten. Het moet niet alleen visueel proper zijn, het vervoer moet ook gebeuren in een gekoelde wagen enzovoort. Het Facilitair Bedrijf kan dat ook controleren.

Werden er de afgelopen vier jaar inbreuken vastgesteld op de gestelde kwaliteitseisen? Neen, er werd geen enkele inbreuk vastgesteld door de administratie.

Ben ik van oordeel dat de kwaliteitscontrole op en/of de kwaliteitseisen gesteld aan het vlees en andere voedingsmiddelen die in de restaurants van de Vlaamse overheid bereid en/of geserveerd worden, aangescherpt dienen te worden? Het is natuurlijk wel de leverancier die verantwoordelijk is om een waterdicht controlesysteem te hebben. Het Federaal Agentschap voor de Voedselveiligheid is als controle-instantie verantwoordelijk voor de controle daarop. Het Facilitair Bedrijf is de eindconsument in dezen. Binnen onze mogelijkheden doen wij er als Vlaams agentschap alles aan om de leveringen correct te kunnen ontvangen. Bij de minste twijfel wordt de levering geweigerd en weer meegestuurd met degene die ze is komen brengen.

Gezien de elementen die ik heb aangehaald, collega Maertens, ben ik van oordeel dat de kwaliteitseisen niet aangescherpt moeten worden, aangezien die enerzijds al in het contract vervat zitten en er anderzijds door de Smiley-labels een verhoogde garantie op voedselveiligheid is. Dat neemt natuurlijk niet weg dat, mochten er zich toch problemen voordoen of mochten andere signalen ons bereiken, we dan natuurlijk wel bereid zijn om dat te doen. Maar momenteel is er absoluut geen noodzaak om dat te doen.

De heer Maertens heeft het woord.

Bedankt voor uw gedetailleerde antwoord, minister. Een smiley pleziert mij meestal, en uw antwoord evenzeer vandaag. (Opmerkingen van minister Liesbeth Homans)

Misschien niet altijd, maar zeker vandaag. We gaan dat in het midden houden. Ik ben blij dat u duidelijk aangeeft dat er heel veel aandacht is voor de voedselkwaliteit en de voedselveiligheid, uiteraard niet alleen om onze duizenden medewerkers, ambtenaren van de Vlaamse overheid, te beschermen, voor hun eigen gezondheid, als zij komen eten in de restaurants van de Vlaamse overheid, maar vooral – ik denk dat dat belangrijker is – de voorbeeldfunctie die de Vlaamse overheid heeft op heel veel vlakken, ook op het vlak van voedselveiligheid, om ervoor te zorgen dat er gezond gegeten wordt in onze ambtenarenrestaurants.

De vraag om uitleg is afgehandeld.