Nederlandse specialist in biologische groente en fruit Eosta. “In de gangbare teelt lopen we tegen groeiende problemen op,” zei teler Easton Marsh van Lushof. “De jaarlijkse droogtes worden extreem, en de weerstand tegen bestrijdingsmiddelen groeit. De biologische teelt biedt oplossingen.”
Eosta organiseerde de conferentie “Capitalising on Sustainability” om gangbare druiventelers voor te lichten over de economische en ecologische voordelen van biologische teelt. “Sinds Jan van Riebeeck de eerste tuinen aanlegde op de Kaap, is dit land altijd een voorloper in de landbouw geweest,” zegt Volkert Engelsman, CEO van Eosta. “Maar in de laatste jaren is Zuid-Afrika gaan achterlopen op het gebied van verduurzaming. Het aandeel biologisch in Zuid-Afrika is nu 0,05% van het areaal. Dat is eigenlijk een gemiste kans.”
Tekort aan aanbodzijde
Engelsman mikte in eerst instantie op 30 bezoekers, en noemt de overweldigende belangstelling een “trendbreuk”. Hij stelt dat er genoeg ruimte in de markt is voor nieuwkomers. “De biologische markt voor druiven in Europa groeit elk jaar met dubbele cijfers, en er is een tekort aan de aanbodzijde. Wij werken nu met vier fantastische telers, maar er is ruimte voor meer. Telers die willen omschakelen, kunnen op onze steun en advies rekenen.”
Nieuwe druivenrassen
Voor veel gangbare telers was de grootse drempel tot nu toe dat de gangbare druivenrassen niet goed biologisch te telen zijn. Rassen zoals Thompson Seedless vragen continu chemische bijsturing: om de bloei op te starten, om de vruchtgrootte te beïnvloeden, om de tros te dunnen, om een goede kleur te krijgen. Als je dit zonder chemische middelen wilt doen, vraagt het om veel handwerk. De veredelingsbedrijven SNFL en Sun World presenteerden echter nieuwe, speciaal voor de biologische landbouw ontwikkelde druivenrassen. Biologische teler Warren Bam sprak enthousiast over Allison, een nieuwe variëteit van SNFL: “De natuur doet het meeste werk bij dit ras, zoals het hoort. Als teler is mijn belangrijkste taak om dit te ondersteunen met een gezonde, levende bodem.”
Oplossing voor droogte
Droogte is ook een belangrijke motivatie voor telers om over omschakeling na te denken. Dit jaar werd de Westkaap geteisterd door een droogte waarbij de totale watervoorraad van Kaapstad dreigde op te raken. De druivenoogst viel 15% lager uit en de meeste telers hebben al hun waterreserves opgemaakt. Eddie Redelinghuys, biologische druiventeler van het eerste uur, vertelde hoe biologische teelt hem helpt om dit probleem het hoofd te bieden. Hij heeft nog genoeg water over voor volgend jaar. “In de gangbare teelt verliest de grond zijn bodemleven en kan geen vocht meer vasthouden. Als biologische teler werk ik met compost. Daardoor heeft de bodem meer waterhoudend vermogen en kun je tot 60% water besparen. Als de hele Westkaap zou omschakelen naar biologische landbouw, zouden we 22 miljard liter water per jaar besparen.”
Aanpakken bij de wortels
Tobias Bandel van Soil & More Impacts, dat telers helpt bij omschakeling, wees erop dat een levende bodem veel meer voordelen heeft dan alleen een beter waterhoudend vermogen. “Je pakt alle problemen bij de wortels aan. De plant heeft meer weerstand en is dus minder gevoelig voor plagen en ziektes. Bovendien sla je koolstof in de bodem op, waardoor je een positieve bijdrage levert aan het oplossen van het klimaatprobleem.”
Na afloop van de conferentie gaven verschillende telers aan serieuze belangstelling te hebben voor omschakeling.
