Een goede bodemkwaliteit en een gezonde gewasontwikkeling zijn van groot belang in de biologische landbouw. Koolstofopbouw speelt hierin een belangrijke rol. Maar, wie op een organische manier bemest voert naast koolstof ook een heel gamma aan plantenvoedingsstoffen aan. De dosering van de bemesting wordt doorgaans afgestemd op de stikstofbehoefte van het gewas, maar ook met andere nutriënten dient rekening te worden gehouden: door de verstrengde fosforbemestingsnormen van MAP5, bijvoorbeeld, is de fosfaatnorm (P-norm) soms meer beperkend voor de dosis dan de stikstofnorm (N-norm). De verstrenging van de P-bemestingsnormen bemoeilijkt voornamelijk biologische groente- en fruittelers om via bemesting te werken aan de bodemkwaliteit en hun gewassen van stikstof te voorzien.
De onderzoekspartners zullen daarvoor samen met de biologische telers op zoek gaan naar bodembeheerstrategieën om bij een gelimiteerde externe aanvoer van fosfor toch voldoende koolstof en stikstof aan te brengen. Vanuit praktijkervaring (knelpuntenanalyse en brainstorm over oplossingsrichtingen), aangevuld met wetenschappelijk inzicht, proberen we om oplossingsrichtingen te vinden die economisch en logistiek haalbaar zijn.
Het project omvat een wetenschappelijk traject en een participatief traject. Het wetenschappelijke traject moet toelaten om tot een beter begrip te komen van de impact van maatregelen en strategieën op de organische stofhuishouding en de stikstofdynamiek, en van de achterliggende mechanismen. De eigen onderzoeksresultaten worden gebundeld en afgetoetst aan buitenlandse onderzoeksresultaten. Bovendien worden twee wetenschappelijke proeven opgestart: één voor groenten-voederwinning en één voor pitfruit. Parallel aan het wetenschappelijke traject, maar ook in wisselwerking ermee, loopt een ‘participatief’ traject met sterke betrokkenheid van de biotelers. Daarin wordt het effect van de bedrijfsvoering op de nutriëntenstromen en de organische stofdynamiek onder de loep genomen. Telers vanuit de deelsectoren grove groenten, pitfruit en voederwinning op grondgebonden veebedrijven kunnen deelnemen aan de benchmarkbezoeken in het buitenland en worden geëngageerd voor de focusgroepen. Ook voor CSA-bedrijven, glastuinbouw en minder of niet grondgebonden veehouderijsystemen zal er een focusgroep georganiseerd worden. Naast wetenschappelijke proeven, worden een aantal maatregelen en strategieën gevalideerd op praktijkpercelen.
Het project moet veelbelovende strategieën opleveren voor organische stofopbouw in de biologische sector. Deze strategieën worden ook voorgelegd in focusgroepen met gangbare telers. Voor een selectie van de strategieën wordt ook bij gangbare landbouwers een validatie uitgevoerd op hun praktijkpercelen.
Project: Optimaliseren van bemestingsstrategieën vanuit de principes van de biologische landbouw
Financiering: Vlaamse Landmaatschappij
Looptijd: 2018 - 2021
Samenwerking: Inagro, pcfruit, UGent, Bodemkundige Dienst van België
Contact: koen.willekens@ilvo.vlaanderen.be