Voor ABS zijn dit nu reeds uitzonderlijke omstandigheden. En daarom stuurde ABS vandaag een schrijven naar minister Joke Schauvliege met de vraag om te onderzoeken of de huidige uitzonderlijke droogte kan erkend worden als landbouwramp. ABS is ervan overtuigd dat we op het punt gekomen zijn dat enkele buien niet meer voldoende zullen zijn om de groei terug op gang te brengen en dat de schade voor een aantal teelten onomkeerbaar is.
Het is niet alleen droog, maar ook de temperaturen zijn hoger dan gemiddeld en de aanhoudende, strakke en droge wind maakt het verdrogend effect compleet. Waar recent wat schaarse neerslag gevallen, is dat letterlijk niet meer dan een druppel op een hete plaat. Vanuit verschillende regio’s komen er signalen binnen dat de droogte zijn tol eist.
Geen gras-hergroei
Verscheidene veehouders moeten hun voorraden voor deze winter reeds aanspreken omdat de grasgroei volledig stilgevallen is in graasweiden. Waar gemaaid werd voor de tweede snede in de periode eind mei - begin juni is geen hergroei van het gras meer waar te nemen. Integendeel: de graszode droogt helemaal op en wordt bruin in plaats van frisgroen.
Wie water voorhanden heeft, laat de beregeningsinstallaties overuren draaien en op de beregende percelen staan de gewassen er, gelet op de omstandigheden, niet verkeerd bij. Maar niet alle gewassen kunnen beregend worden en vandaag stellen we vooral in de Zandstreek vast dat de schade aan gewassen steeds grotere proporties aanneemt.
We geven een aantal voorbeelden:
- de wintergranen zijn noodrijp geworden en de opbrengsten zijn slecht.
- de erwten, bedoeld voor de conservenindustrie, verteren de droogte niet. De vroegst gezaaide hebben er relatief weinig last van gehad en zijn ondertussen reeds geoogst. Daartegenover wordt er voor de erwten die wat later gezaaid zijn en binnenkort geoogst worden een opbrengstderving van minimaal 50% verwacht, bij een matige kwaliteit.
- de bonen voor de conservenindustrie hebben het zeer moeilijk. Op dit ogenblik ligt het zaaien reeds geruime tijd stil in de afwachting van beter (vochtiger) weer.
- de broccoli, bloemkool en andere groenten die nu geoogst worden, zijn slecht in opbrengst en kwaliteit.
- de telers van wintergroenten, zoals spruiten, verwachten dat hetgeen nu reeds op het veld staat deze winter een slechte opbrengst zal geven. Zowel de opbrengst in kilo’s als de kwaliteit zou tegen kunnen vallen. De planten ontwikkelen zich niet en verouderen snel. Uiteindelijk zal dit resulteren in te kleine, moeilijk oogstbare vruchten.
- voor de halfvroege en late aardappelen is het nog te vroeg om er zich over uit te spreken, maar ook hier worden de effecten van de huidige droogteperiode steeds duidelijker. De partijen met vroege aardappelen die niet beregend konden worden sterven vervroegd af. Regen zal hier niet meer helpen. In de gebieden waar het sinds mei niet meer geregend heeft, zijn ook de late aardappelen gestopt met groeien en door de brandende zon wordt er reeds geelverkleuring van het loof door watergebrek waargenomen.
Regionale verschillen
Regionaal zijn er wel grote verschillen, maar de kaart met het neerslagtekort voor Vlaanderen is donkerbruin geworden en de verwachting is dat dit nog geruime tijd zo zal blijven, gezien de weersverwachtingen voor de volgende twee weken.
Waar het kan wordt maximaal gebruik gemaakt van de beschikbare beregeningssystemen, maar dit zal leiden tot hoge waterheffingen volgend jaar voor het “redden” van de gewassen. Deze heffingen dreigen de zo al hoge beregeningsfacturen onbetaalbaar te maken. Gezien het uitzonderlijk karakter vraagt ABS ook dat de VMM tijdelijk deze heffingen wil herbekijken. Beregenen is nu een echte noodzaak en het wordt echt weloverwogen gedaan door onze land- en tuinbouwers.
Meteen wordt het dan ook duidelijk dat de noodzaak naar waterreservoirs voor een efficiënte beregening zich steeds meer opdringt. Een situatie die reeds geruime tijd in onze buurlanden toegepast wordt.