“Onze landbouw staat op een keerpunt. We moeten een kader scheppen waarin elke land- en tuinbouwer in Vlaanderen moet kunnen inspelen op schaalverandering om onze land- en tuinbouwbedrijven economisch leefbaar te houden. Als we besluiten dat een selectieve afbouw van de veestapel daarbij hoort, moet dat volgens een stappenplan en een passend flankerend beleid gebeuren.”
Correcte facts & figures
Open Vld werkt momenteel aan een visietekst rond duurzame landbouw en voeding. “Die willen we in het najaar voorstellen en aftoetsen bij de stakeholders in de ganse voedselketen en bij de natuurbeweging. “Eén van de meest complexe en maatschappelijk geladen dossiers is de vraag naar de omvang van onze veestapel”, erkent Vlaams Volksvertegenwoordiger Francesco Vanderjeugd.
"Het zou onverantwoord zijn om dit dossier politiek te misbruiken. De sector vertegenwoordigt een economisch miljardencijfer en heeft daardoor een belangrijke impact op onze handelsbalans, waarin Vlaamse land- en tuinbouwbedrijven een aandeel van liefst 82% hebben. Wie pleit voor afbouw van de veestapel, moet ook de factuur voor de Vlaamse economie durven benoemen.”
Correcte facts & figures moet men ook gebruiken als het gaat over de uitstoot. Vandaag is de landbouw verantwoordelijk voor 8% van de uitstoot in Vlaanderen. 5% komt op conto van de veehouderij. “Het proeft nogal wrang om een sector die de afgelopen decennia een verlaging van de uitstoot met 26% heeft gerealiseerd als politiek symbooldossier op te voeren”, zegt Francesco Vanderjeugd.
Momentum voor bezinning over veestapel dient zich aan
De landbouwcommissaris van Open Vld erkent wel dat het momentum om ons te bezinnen over de omvang van onze veestapel gekomen is. “In de rundveehouderij is er een grote pensioneringsgolf op komst en is het aantal opvolgers beperkt. De marktvooruitzichten voor rundsvlees zijn niet positief. Bovendien maakt de gemiddelde Vlaming en West-Europeaan stilaan een mentaliteitswijziging in zijn voedingspatroon, waarin het belang van vlees kleiner wordt. Ik durf te hopen dat de marktwerking het probleem van de omvang van onze veestapel voor een stuk zelf zal regelen. Het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid na
2020 zal dit allicht versterken omwille van het krimpende aandeel van pijler 1 in de Europese middelen. We moeten het debat hierover eerlijk voeren.”
Vanuit Open Vld wordt benadrukt dat de ganse Vlaamse land- en tuinbouwsector op een kruispunt staat. “Enkele jaren geleden hebben we in het Vlaams Parlement een resolutie rond schaalverandering in de land- en tuinbouw gestemd. Ook partijen die vandaag eenzijdig focussen op de afbouw van de veestapel hebben die gesteund. De basisstelling van die resolutie was dat we elke boer in Vlaanderen de kans moeten geven om een businessmodel uit te werken dat de economische leefbaarheid van zijn of haar bedrijf kan verzekeren”, zegt Francesco Vanderjeugd. “Daarnaast zullen de boeren rekening moeten houden met maatschappelijke verwachtingen, meer bepaald op het vlak van Klimaat, maar ook van dierenwelzijn, zorg, natuurbeheer en dergelijke. Voor die taken, die de burger van de boer eist, heeft die laatste recht op correcte vergoedingen.”
Aandacht voor Nederland, maar geen copy-paste
Francesco Vanderjeugd erkent dat de vraag over de afbouw van de veestapel pertinent is. “Wat dat betreft volgen we met bijzondere aandacht hetgeen in Nederland gebeurt, waar de nieuwe regering de principiële keuze voor een warme sanering van de varkensstapel heeft gemaakt en daarvoor ook een concreet budget voorziet. Maar een simpele copy-paste voor Vlaanderen naar de ganse veestapel zou een miskenning van de specifieke context betekenen.” Vanderjeugd benadrukt andermaal dat de inspanningen van de landbouw in het verleden mee in rekening moeten worden genomen. “Bovendien moet de kwestie van de omvang van de veestapel kaderen in een algemene visie op landbouw en voeding. Indien daaruit blijkt dat een afbouw van de veestapel, of bepaalde diersoorten op bepaalde plaatsen, een aangewezen optie is, moet de overheid haar verantwoordelijkheid nemen en middels een stappenplan een passend flankerend beleid uitwerken dat de betrokken veehouders de kans geeft om een nieuw businessmodel uit te werken op maat van hun bedrijf.”
Geen stemmingmakerij
Francesco Vanderjeugd roept iedereen op om zich in het dossier van de omvang van de veestapel te onthouden van stemmingmakerij. “Het is een dankbaar symbooldossier dat zich leent tot populistische oneliners en halve waarheden. Misbruik de boer dus niet in naam van een ideologische kwestie. Dat zou zeer ondankbaar zijn ten aanzien van een categorie die al jarenlang veel inspanningen doet in economisch moeilijke omstandigheden. Ik hoop dat natuurbewegingen en landbouworganisaties zich constructief opstellen ten aanzien van elkaar én de boeren, want hier staat economisch veel op het spel. Niet alleen voor de boeren, maar voor ons allen. Het aantal boeren mag dan wel afnemen, dat betekent niet dat er minder aan landbouw wordt gedaan. Bovendien is de voedingsindustrie de belangrijkste werkgever in dit land en tevens een groeisector, die enkel kan gedijen als ook de productiekolom manifest aanwezig blijft.”
