Binnenkort is het twee maand geleden dat er nog een spatje regen gevallen is.
De gehele landbouwsector kreunt onder de hitte en zowat alle gewassen lijken te gaan bezwijken. Er zijn nog regionale verschillen, maar ook in de regio’s die nog enige hoop koesterden, kwijnt de hoop op een normale oogst weg.
Waar een captatieverbod en een verbod om overdag te mogen beregenen van kracht is, zorgt dat er voor dat er harde keuzes gemaakt moeten worden. Het is voor de landbouwer niet meer mogelijk om alles wat hij zou willen beregenen ook daadwerkelijk te beregenen. De gevolgen voor gewassen die tot nu toe beregend werden maar door omstandigheden nu niet meer beregend kunnen worden, zullen groot zijn.
Zeer lage opbrengst, ronduit slechte kwaliteit
Over de vroege aardappelen maakt niemand zich nog illusies. De beregende percelen zullen nog iets opbrengen maar laat ons direct duidelijk zijn, ook daar zal de opbrengst en kwaliteit tegenvallen. Waar er niet beregend kan worden, zal er amper iets te oogsten zijn.
Daar waar het een paar weken geleden nog te vroeg was om zich uit te spreken over de late aardappelen, begint iedereen er rekening mee te houden dat ook hier de schade onomkeerbaar begint te worden. De aangekondigde hittegolf zal de reeds geteisterde aardappelen nog verder geselen, wat ook kwaliteitsverlies met zich meebrengt.
Dreigt de strop voor de aardappelteler?
In de aardappelcontracten is opgenomen dat overmacht door droogte niet kan ingeroepen worden wanneer de gecontracteerde volumes niet geleverd kunnen worden. Zelfs bij een algemene ramp zoals die zich nu aan het voltrekken is, kan een afnemer eisen dat de aardappelteler de afgesproken hoeveelheid moet leveren. In de praktijk koopt de afnemer zelf bij op de vrije markt, waar de prijzen op vandaag sterk stijgend zijn, op kosten van de teler. De contracten stipuleren immers dat een teler zelf geen aardappelen mag bijkopen in het geval van een tekort. Deze werkwijze is in de huidige omstandigheden niet verantwoord en vraagt om bijsturing.
Vanuit het ABS roepen we de afnemers van de contractaardappelen dan ook op om deze algemene droogte als overmacht te aanzien. Alle boeren zijn nu druk bezig om te redden wat er te redden valt, in hun eigen belang maar evengoed in het belang van de afnemer. Beregenen wordt immers niet extra vergoed bovenop de contractprijs.
Naar de toekomst toe moet het standaardaardappelcontract uitgebreid worden zodat uitzonderlijke weersomstandigheden ook gelden als overmacht.
