Belgische, Nederlandse en Duitse uitvoerders van diepgevroren frieten moeten sinds 1 november een antidumpingheffing betalen in het Zuid-Amerikaanse land Colombia. De hoogte van de heffing verschilt van bedrijf tot bedrijf. De regering in Bogotà verwijst uitdrukkelijk naar de andere heffingen op Europese diepvriesfrieten, in Zuid-Afrika en Brazilië.
Ook Peru en Argentinië broeden op een gelijkaardige maatregel, zegt Romain Cools, algemeen secretaris van de aardappelfederatie Belgapom. 'Het is hoog tijd dat we dit domino-effect stilleggen.'
In Zuid-Afrika hielp de Amerikaanse frietgigant McCain een procedure die leidde tot de heffing opstarten met lokale landbouwers. Ook in Colombia ligt Congelados, een afdeling van dezelfde producent, mee aan de basis van de strategische antidumpingheffing.
De frietoorlog staat morgen op de agenda van de bijeenkomst van de Europese ministers van Handel in Brussel. België hoopt er op de steun van de andere lidstaten om een procedure te beginnen bij de Wereldhandelsorganisatie WHO tegen Colombia. 'Het imago van de zeer performante Belgische sector, met veel kmo's, staat op het spel', beklemtonen diplomaten.
De procedure bij de WHO moet ondubbelzinnig duidelijk maken dat er geen sprake is van dumping, is in Europese kringen te horen. Het gaat om familiebedrijven die 'nooit of nooit marktinterventie gevraagd hebben in Europa'. Eigenlijk wordt het argument van antidumping hier misbruikt voor protectionisme, het vrijwaren van de marges van lokale producenten, is te horen.
De steun van de overige ministers moet Europees commissaris voor Handel Cecilia Malmström overtuigen de stap naar de Wereldhandelsorganisatie te zetten. 'Europa heeft ons telkens gesteund in onze verdediging in Zuid-Afrika en Brazilië, maar het bleef bij brullen. Europa bijt niet. Onze bedrijfsleiders wijzen nu Europa met de vinger', zegt een ontgoochelde Cools.
Dat de Colombiaanse president een week geleden met veel egards ontvangen werd bij premier Charles Michel (MR) en Malmström vergroot het ongenoegen nog. De sector had de maanden daarvoor al alle argumenten tegen de Colombiaanse heffing opgelijst.
Een heffing van 20 procent is al storend, een van 60 procent drijft je uit de markt, zegt Cools. België had weinig last van de strafheffingen in Brazilië, Nederland veel meer.
De aardappelsector is de snelst groeiende in de agro-industrie. België is de grootste exporteur van frietaardappelen. De sector ging van 500.000 ton in 1990 naar 4,6 miljoen ton vorig jaar, zegt Cools. Meer dan 90 procent van de productie is bestemd voor de export. Een derde van de export is bestemd voor buiten Europa.
De Belgische aardappelteelt is zeer efficiënt, zegt Cools. Niet alleen het klimaat speelt een rol, ook de vele investeringen in capaciteit, waterzuivering, geuronderdrukking, efficiëntie en duurzame landbouw doen dat. Congelados haalt in Colombia een rendement van 20 ton per hectare. Belgische frietboeren halen tot meer dan 60 ton.