Wat is Mesurol?
Mesurol is een middel dat wordt toegepast als zaadbehandeling in mais. Het wordt toegepast tegen vogelvraat door kraaiachtigen, fazanten en duiven. Daarnaast heeft het een goede werking tegen de fritvlieg. Mesurol bevat de werkzame stof Methiocarb en wordt in Nederland op de markt gebracht door gewasbeschermingsleverancier Bayer.
Waarom is de toekomst van de behandeling met Mesurol onduidelijk?
De werkzame stof Methiocarb zit momenteel in het Europese herregistratieproces. Dit betekent dat de Europese Commissie opnieuw onderzoekt of het middel kan worden toegelaten. Bayer investeert fors in de herregistratie en zegt positief te zijn over de uitkomst.
De firma verwacht eind 2018 een eerste evaluatie. Daarna duurt het nog een aantal maanden voordat de Europese Commissie zal stemmen over de verlenging van de actieve stof Methiocarb in Europa. Voor juli 2019 verwacht Bayer nog geen uitspraak.
Wat betekent dit voor de verkrijgbaarheid van Mesurol?
De toelating van Mesurol is geldig tot oktober 2021. Maar er is dus geen garantie te geven op de beschikbaarheid na 2018. Bayer adviseert zaadleveranciers daarom een nulvoorraad aan te houden. De leveranciers geven dat advies op hun beurt aan de distributeurs.
Distributeurs leggen die verantwoordelijkheid weer neer bij maistelers. Met andere woorden: telers moeten niet meer bestellen dan nodig, omdat de mogelijkheid bestaat dat het behandelde zaad bij een verbod niet meer mag worden gebruikt.
In hoeverre is Mesurol schadelijk?
Volgens de Stichting Centrum voor landbouw en milieu spoelt het middel uit naar het grond- en oppervlaktewater. Het heeft een negatief effect op het waterleven, bijen en andere insecten.
Wat zijn de consequenties voor maistelers als Methiocarb niet opnieuw wordt geregistreerd?
Mesurol wordt op ruim tweederde van het Nederlandse maisareaal toegepast. Wegval van Mesurol leidt tot wegval van planten. Opbrengstdervingen van 10 procent zijn geen uitzondering. Incidenteel kan de schade een veelvoud hiervan zijn. Het gebruik van onbehandeld zaad kan leiden tot overzaaien. Er is veel onderzoek naar gedaan naar alternatieven, maar geen enkel middel bleek betrouwbaar.
Zonder Mesurol vaker overzaaien
Pakweg tweederde van de mais die in Nederland wordt gezaaid, is behandeld met Mesurol. Maar de toekomst van de actieve stof Methiocarb, dat effectief is tegen vogelvraat, is onzeker. Wat is de impact als Mesurol niet meer beschikbaar is voor de Nederlandse maisteelt?'Het is niet goed in te schatten wat voor problemen het geeft als Mesurol niet meer mag worden toegepast', aldus Aaldrik Venhuizen, technisch manager R&D bij Agrifirm. 'Je hebt soms percelen waar hele kolonies vogels zitten, terwijl er verderop niets zit.'
Mesurol beschermt de mais tegen vogelvraat. Dit wordt in de maisteelt voornamelijk veroorzaakt door kraaiachtigen, fazanten en duiven. De schade ontpopt zich vanaf zaaien tot het tweede of derde bladstadium van de mais. De vogels pikken de zaden en kiemplantjes uit de grond. Daarnaast eten ze van het zaad en de groene delen van de plant.
Als Mesurol niet meer beschikbaar is, kunnen telers kennis opdoen bij hun biologische collega's. Venhuizen: 'Biologische maistelers zaaien vaak iets later. Dit geeft een snellere beginontwikkeling, waardoor de periode waarin de vogels kunnen aanvallen wordt verkleind. Ook zaaien ze vaak meer zaden; tegen de 120.000 zaden per hectare. Ze kunnen daardoor wat planten 'missen'. Die extra buffer zaaien ze ook, omdat ze bij het eggen tegen onkruid soms wat maisplanten meepakken.'
Volgens Venhuizen is er nog geen alternatief voor Mesurol voorhanden. 'Er zullen ongetwijfeld verkopers met wondermiddelen op de markt komen. Bijvoorbeeld met middelen die een geurstofje bevatten. Zodra ze claimen dat het product vogelvraat bestrijdt, moet je alert zijn. Dit moeten ze namelijk hebben geregistreerd bij het College ter Beoordeling van Bestrijdingsmiddelen.'
Een andere optie is dat maistelers de ouderwetse vogelverschrikker van de hooizolder halen. 'Of ze gebruiken de moderne varianten, op dat gebied bestaat genoeg. Denk aan apparatuur die gebruikmaakt van laserstralen. En dan heb je ook nog de knalapparaten, al zijn die niet overal toegestaan.'
Ook Jos Groten, projectmanager mais en voedergewassen bij Wageningen University & Research, kijkt naar de biotelers. 'Er zijn biologische veehouders die met de maisteelt zijn gestopt, omdat de vogels te veel schade aanrichtten. De veehouders moesten soms twee tot drie keer per jaar zaaien. Als Mesurol komt te vervallen, verwacht ik dat er meer verdunning optreedt. Vogels kunnen dan overal terecht, ook bij gangbare telers. Maar anderzijds is het wel zo dat ze blijven terugkomen wanneer ze eenmaal hun trek op een perceel hebben.'
Ook verwacht Groten dat de fritvlieg vaker schade zal veroorzaken. 'Het is niet duidelijk hoe groot die schade is, omdat we al zo lang met Mesurol behandelen. Maar houd rekening met een aantasting van 1 tot maximaal 5 procent. Dan heb je het over 1.000 tot 5.000 planten per hectare.'
Gewasbeschermingsleverancier Bayer adviseert telers om niet meer behandeld zaad te bestellen dan nodig, omdat het mogelijk niet meer mag worden gebruikt bij een verbod op Methiocarb. Toch blijken maistelers daar niet wakker van te liggen.
'Wij zien niet dat er minder behandeld zaaizaad wordt besteld', zegt Jos Groot Koerkamp, commercieel manager veehouderij bij Limagrain Field Seeds. 'Mocht Mesurol niet meer worden toegepast, dan zal met name vogelvraat een groot probleem worden.'
Ook hij constateert dat er geen alternatieven voorhanden zijn (op vogelverschrikkers na). Wel ontwikkelt Limagrain biologische coatings voor zaaizaad. Dit jaar is bijvoorbeeld Starcover geïntroduceerd. 'Het is geen vervanger van Mesurol, maar een booster die een betere groei en ontwikkeling in de jeugdfase geeft en de plant vitaler maakt.'
