Sinds half maart is er amper neerslag van betekenis in onze provincie gevallen. “De ondergrond is bijzonder droog”, weet weerman Ruben Weytjens. “Een droge aprilmaand is niet zo uitzonderlijk, maar we slepen nog altijd de gevolgen mee van de hete, droge zomer van 2018. Daardoor zitten we met een neerslagtekort van zo’n twee maanden.” Dat bevestigt woordvoerster Katrien Smet van de Vlaamse Milieumaatschappij. “Er is deze winter lang niet voldoende neerslag gevallen om de tekorten aan te vullen. Zeker in Limburg en Vlaams-Brabant zitten we nog altijd met zeer lage grondwaterstanden. Om die weg te werken, zou het eigenlijk een paar weken aan een stuk flink moeten regenen. Zeker nu het verbruik opnieuw stijgt.”
Nederlandse tractors
Zo pompen landbouwers alweer volop water op voor de bevloeiing van hun percelen. “Helaas gebeurt dat niet altijd met respect voor de natuur”, zegt provincieraadslid Ludwig Vandenhove (sp.a), die extra handhaving vraagt. Voor oppompen van water uit niet bevaarbare waterlopen is vandaag geen vergunning of melding nodig, tenzij er een provinciaal verbod wordt afgekondigd. Natuurpunt Limburg ontving de voorbije weken verschillende meldingen van tractors met Nederlandse nummerplaten die onder meer in Hoenshoven (Borgloon), aan de Herk, water kwamen oppompen. “Die landbouwers doen niets strafbaar, maar het is wel schadelijk voor de waterlopen”, zegt voorzitter Stefan Carolus van Natuurpunt Limburg. “Niet alleen drogen de poelen op, vissen en insecten worden mee in de watertonnen opgezogen.”
Meldingsplicht
De Vlaamse regering plant op korte termijn een meldingsplicht voor captatie van water uit onbevaarbare waterlopen. “Het voorbereidende werk aan het decreet is gebeurd, zodat de volgende legislatuur hiermee aan de slag kan”, bevestigt woordvoerder Gerrit Budts van Vlaams milieuminister Koen Van den Heuvel (CD&V).
Experts vrezen intussen voor een nieuwe periode van droogte. “De natuur snakt nu al naar water”, zegt Hendrik Moeremans van Natuurpunt. “Heel wat poelen en moerassen staan droog. Het is uiteraard veel te vroeg om voorspellingen te doen, maar nog eens zo’n lange, droge zomer als vorig jaar zou voor de natuur ronduit dramatisch zijn.”
De neerslag die dit weekend op de weerkaarten staat, is een druppel op een hete plaat. “Mensen zullen het niet graag horen, maar we hebben nood aan een paar kletsnatte maanden”, zegt Katrien Smet. “Als het droog blijft, zullen er waarschijnlijk opnieuw waterbesparende maatregelen moeten komen.” Ons Limburgs drinkwater komt volgens De Watergroep niet in het gedrang. “Maar we bereiden ons wel voor om de voorziening in geval van langere droge periodes te garanderen”, zegt woordvoerster Kathleen De Schepper. “Zo hebben we op verschillende plaatsen de pompen in onze putten dieper geplaatst.”