Precisielandbouw is de toekomst

‘Kijk, deze plantjes krijgen bloemen. Eind juni kunnen we de erwten oogsten’, zegt Jean Marc Pirard terwijl de agro-econoom Guillaume Fraipont met een drone poseert voor onze fotograaf op een veld in het Waalse Geer. De erwten belanden na de oogst in de fabrieken van Ardo, het bedrijf van de familie Haspeslagh dat jaarlijks voor meer dan 1 miljard euro diepvriesgroenten verkoopt in Europa, de VS en daarbuiten.
 
De plantjes wiegen in de wind en de zon schijnt in een bijna wolkeloze blauwe hemel. Alles lijkt vredig, maar nog niet zo lang geleden kregen de plantjes dodelijke pesticiden over zich heen. Eigenlijk staan we op een slagveld van dode insecten en afgestorven onkruid en schimmels.
 
Sluipende moordenaar. Dat etiket krijgen pesticiden steeds meer op zich gekleefd. Deze week veroordeelde een volksjury in Californië de Duitse chemiereus Bayer tot 2 miljard dollar boete. Bayers beruchte pesticide Roundup heeft ertoe geleid dat een Amerikaans koppel landbouwers kanker heeft gekregen, oordeelde de jury. In eerdere zaken kreeg Bayer al boetes van 78 en 80 miljoen euro. De kans is groot dat meer rechtszaken volgen.
Roundup  in België
 
In ons land is Roundup veruit de populairste onkruidverdelger in de landbouw. ‘Maar in de volledige groep pesticiden bedraagt het marktaandeel slechts enkele procenten’, zegt professor Pieter Spanoghe (UGent).
 
Boeren gebruiken Roundup meestal voor ze groenten zaaien, om de grond onkruidvrij te maken. Een alternatief is ploegen, maar dan is er risico op erosie. Roundup is populair omdat het relatief goedkoop is en het onkruid tot aan de wortel vernietigt.
 
‘De kans dat er resten Roundup in onze voeding zitten is bijna onbestaande’, zegt Spanoghe. ‘Roundup wordt nooit op groene planten gespoten.’
 
Vooral consumenten waren grote afnemers van Roundup. ‘Ze waren goed voor 30 tot 50 procent van de verkoop’, zegt Spanoghe. Afgelopen najaar werd de verkoop aan consumenten verboden. Landbouwers mogen het middel wel nog gebruiken.
 
Pesticiden zitten in de verdrukking. Daarom proberen Belgische bedrijven en landbouwers het pesticidegebruik drastisch terug te dringen. Met succes. Vergeleken met 1990 is het gebruik met de helft gedaald. Ook Pirard draagt zijn steentje bij. Op het veld erwten worden aanzienlijk minder pesticiden gespoten dan enkele jaren geleden. Pirard is de directeur van Apligeer, een groepering van honderd boeren die bijna exclusief aan Ardo leveren. Zijn organisatie zet drones in om het pesticidegebruik te doen dalen.
 
‘Dankzij onze technologie moeten we bepaalde delen van onze velden nooit besproeien met pesticiden’, zegt hij. Dat is radicaal anders dan vroeger. Als toen een ziekte werd vastgesteld op een deel van het veld, kreeg het hele areaal de volle lading pesticiden. ‘We kunnen heel gericht sproeien omdat we de velden fotograferen met drones. Zo brengen we in kaart waar de zwakke plekken zitten.’