De extreem hoge temperaturen ( tot > 40 °C) van vorige week en de langdurige droogte tot aan het voorbije weekend zorgden en zorgen voor problemen op de Vlaamse land- en tuinbouwbedrijven. Met steeds minder water beschikbaar of geschikt voor irrigatie was de toestand op het terrein regionaal reeds dramatisch. Daar kwam dan op 24 en 25 juli nog eens de extreem hoge temperatuur bovenop waardoor verschillende teelten volledig opdroogden of onherstelbare schade leden. Aardappelen, mais, groenten, gras stopten met groeien en gingen versneld over tot afrijping of ontwikkelen zich niet meer verder. Fruit (appel en peer) leed zeer grote schade door zonnebrand op 25 juli. Verschillende getuigenissen van telers, gestaafd met foto’s, maar ook eigen vaststellingen bevestigen dit alleen maar.
Door de extreme weersomstandigheden leden ook veehouders uitzonderlijke verliezen door sterfte van volwassen rundvee, zelfs dieren die op stal gehouden werden, weg van de verzengende zon. Het lukt veehouders niet om voldoende ruwvoeder te oogsten, akkerbouwers zien hun gewassen eveneens opdrogen. Deze toestand zorgt er voor dat veehouders nu reeds hun ruwvoeder, dat voorzien was voor de komende winter, moeten aanspreken om hun dieren voldoende voeder te verschaffen. Eind juli wordt reeds gekeken om de eerste mais in te kuilen, maanden te vroeg …
Er is dus zeer dringend nood aan initiatieven ter ondersteuning van de sector. Vandaar dat het ABS onderstaande landbouwtechnische en economische maatregelen voorstelde aan Vlaams minister Koen Van den Heuvel:
- Verplichtingen in verband met biodiversiteit en de aanleg van ecologisch naandachtsgebied in het kader van het Europees landbouwbeleid versoepelen en toestaan dat een voedergewas (grassen bijvoorbeeld) ingezaaid wordt om de voorraad ruwvoeder n te kunnen aanvullen.
- Nateelten en vanggewassen die ingezaaid worden na de oogst van de hoofdteelt laten gebruiken als voedergewas om de schade op grasland en maispercelen enigszins te compenseren.
- Toestaan van het hernieuwen van de grasmat. Op lichte gronden kan dit wettelijk enkel in het voorjaar, maar door de extreme droogte is de graszode totaal verloren en moet die nu kunnen heraangelegd worden. Zo kan een extra snede ruwvoeder geoogst worden in het najaar, worden de aanwezige en niet-benutte nutriënten opgenomen en kan volgend voorjaar goed gestart worden.
- Een versnelde en verhoogde uitbetaling van de Europese middelen uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. We vragen om deze zo spoedig mogelijk uit te betalen.
- De heffing op het gebruik van grondwater herzien voor land- en tuinbouw, gezien de zeer uitzonderlijke toestand op het terrein. Uitzonderlijke omstandigheden nopen tot uitzonderlijke maatregelen, ook op heffingsvlak. Boeren die er alles aan doen om schade vermijden betalen anders 2 maal de rekening voor de droogte: enerzijds door extra het irrigatiewerk om teeltschade te vermijden door irrigatie en anderzijds door extra heffingen te betalen voor het gebruik van het broodnodige water.
- De erkenning van de voorbije hitte- en droogteperiode als landbouwramp, minstens regionaal en sectoraal te onderzoeken, ten gevolge van droogte en extreme hitte is het minste wat moet gebeuren, voor zover deze situatie niet stilaan als algemene ramp moet beschouwd worden. Deze droogte treft niet alleen de landbouwsector, maar heeft ook een serieuze impact op de bevoorrading van de verwerkende zuivel-, aardappel- en groenteverwerkende industrie in Vlaanderen.
Wij vernamen dat er vanuit de Europese Commissie reeds signalen gegeven werden dat maatregelen genomen kunnen worden zoals door ons voorgesteld. Wij dringen dan ook aan dat minister Van den Heuvel dit snel opneemt.
