De Belgische aardappelsector heeft de laatste jaren een enorme groei doorgemaakt. Naast de telers die geïnvesteerd hebben in plant- en oogstmateriaal en bewaarloodsen, heeft ook de verwerkende industrie er recordinvesteringen gedaan. De afgelopen vier jaar is er voor 1,6 miljard geïnvesteerd. Er is enorm ingezet op volume, maar de marges zijn laag. Als ook mei slecht wordt, zullen verschillende verwerkende bedrijven een overbruggingskrediet moeten vragen.
De aardappeltelers zouden door de coronacrisis zo’n 125 miljoen euro verliezen. Die verliezen stapelen zich vooral op bij telers die nog veel vrije aardappelen hebben. Er liggen momenteel nog meer dan één miljoen ton gecontracteerde aardappelen in de bewaarloodsen van de Belgische telers.
Op vlak van vrije aardappelen zou het gaan om ruim 500.000 ton. Waar die voor het uitbreken van de coronacrisis nog 12 tot 14 euro per 100 kilo waard waren, is die waarde nu gezakt naar één euro per 100 kilo. De verwerkende industrie neemt deze aardappelen niet meer af waardoor ze enkel nog gebruikt kunnen worden als veevoeder of verwerkt kunnen worden tot groene stroom.
Europees Parlementslid Hilde Vautmans (Open Vld) blijft verder aandringen op een financiële compensatie, hetzij bij Europa of bij onze overheid: “De aardappelsector zit met enorme overschotten door de weggevallen afzetmarkt voor horeca en evenementen, en ook de export valt in grote mate stil. Op de koop toe is de prijs voor vrije aardappelen ondertussen gezakt tot één euro per 100 kg. Voor een land als België, de grootste exporteur van aardappelproducten, is de impact voor de aardappeltelers en -verwerkers dramatisch. Sinds het begin heb ik in Europa gepleit voor het activeren van buitengewone steunmaatregelen voor de sector. Europa heeft een verantwoordelijkheid en reageert op dit moment te weinig en te traag. Dat we producten uit de markt mogen halen is goed, maar als daar geen financiële compensatie tegenover staat, heeft dat niet veel zin. Ook op nationaal niveau ontbreekt het aan de nodige middelen. Er werd al gereageerd met initiatieven zoals de verdeling van aardappelen via de voedselbanken, maar er is meer nodig. In Nederland heeft men twee weken geleden al een compensatieregeling van 50 miljoen euro voor de Nederlandse frietaardappelsector aangekondigd. Waarom kan zoiets hier niet?”
“In de eerste plaats is het aan besluitvormers om met de nodige steunmaatregelen te komen. Het compenseren van de verliezen in de aardappelsector is noodzakelijk. Daarnaast kunnen we zelf ook een steentje bijdragen door rechtstreeks bij de boer te kopen én door meer frietjes te eten. Frietjes zijn onze Belgische trots. Laten we daar verdomd fier op zijn en onze boeren steunen”.
