Nieuwe landbouwenquête in oktober 2020

Land- en tuinbouwers hebben de laatste 10 jaar kunnen ervaren dat hun statistische verplichtingen sterk werden afgebouwd. De meerderheid van de statistische gegevens die nodig zijn om aan de Europese verplichtingen te voldoen komen nu uit administratieve databanken en moeten niet meer geleverd worden door de land- en tuinbouwers. Slechts één keer om de drie of vier jaar wordt er nog een algemene landbouwenquête georganiseerd.

De enquête beantwoordt aan een verplichte Europese verordening (Verordening 2018/1091 van het Europees parlement en de Raad van 18 juli 2018 betreffende geïntegreerde landbouwstatistieken). De statistieken die op basis van de enquête en administratieve bronnen worden opgesteld vormen zowel op nationaal als op Europees niveau de referentie voor het opvolgen van de ontwikkelingen in de landbouw en worden door vele actoren binnen de landbouwsector gebruikt. Ze worden ook gebruikt om het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid te evalueren.

In de algemene landbouwenquête worden gegevens gevraagd die betrekking hebben op de arbeidskrachten, verbrede landbouwactiviteiten, wijze van uitbating, veestapel, irrigatie,... Naast de vaste onderdelen worden aan een beperkt aantal landbouwers gegevens gevraagd over dierenhuisvesting en mestbeheer.

In de vragenlijst wordt vanzelfsprekend enkel gevraagd naar informatie die niet verkregen kan worden via de reeds beschikbare administratieve bronnen.

Zo worden de gegevens over plattelandsontwikkeling en biologische landbouw volledig uit administratieve bronnen gehaald.

Ook de gegevens over de gewassen worden door Statbel niet opnieuw bevraagd, maar gerecupereerd uit de verzamelaanvraag (VA). Met uitzondering van een vraag over de energieteelten vermits die informatie niet beschikbaar is in de verzamelaanvraag.

Wat de runderen betreft wordt de statistiek zoals in de vorige jaren verder opgemaakt op basis van gegevens uit Sanitel. De vragenlijst omvat nog een luik over de veestapels omdat via Sanitel enkel de grote categorieën beschikbaar zijn. Via de enquête van 2020 zullen de statistieken voor een aantal subcategorieën kunnen worden geactualiseerd, overeenkomstig de Europese regelgeving.

Voor de varkensstapel en het pluimvee voert Statbel gewoonlijk een jaarlijkse steekproefenquête uit bij de veehouders. Deze twee afzonderlijke enquêtes worden dit jaar in de algemene enquête geïntegreerd.

Een ander luik zal betrekking hebben op de schapen, geiten en andere dieren.

Voor de arbeidskrachten in de landbouw wordt de statistiek over de omvang van die arbeidskrachten geactualiseerd. Met de beschikbare administratieve gegevens kan men momenteel niet voldoen aan de statistiekbehoeften zoals bepaald in de Europese verordening.

Voor de module rond dierenhuisvesting en mestbeheer wordt maximaal gebruik gemaakt van de administratieve data van de mestbank. Zo konden de vragen over de gemiddelde veebezetting, de huisvesting van pluimvee, de import en export van mest en het gebruik van biologische en op afval gebaseerde meststoffen worden geschrapt. Daarnaast werden ook de vragen over de huisvesting van runderen en varkens vereenvoudigd.

Om de taak van de land- en tuinbouwers zoveel mogelijk te vergemakkelijken heeft Statbel de vragenlijst beperkt tot hetgeen strikt noodzakelijk is. Statbel heeft voor de formulering van de meer technische vragen overleg gepleegd met de vertegenwoordigers van de verschillende actoren in de landbouwsector, opdat die vragen vlot verstaanbaar en ondubbelzinnig zouden zijn. Ook werd de vragenlijst zo ontworpen dat het invullen ervan zo gemakkelijk mogelijk verloopt.

De land- en tuinbouwers ontvangen in oktober een uitnodiging om de vragenlijst online in te vullen. De online enquête leidt de landbouwer enkel naar de vragen die relevant zijn voor zijn bedrijf. Statbel zorgt voor telefonische ondersteuning bij het invullen van de vragenlijst.

De individuele gegevens die de landbouwers verstrekken zijn strikt vertrouwelijk. Ze worden uitsluitend gebruikt om globale en naamloze statistieken op te stellen.

De statistische resultaten van de algemene landbouwenquête zullen voor iedereen beschikbaar zijn op de website van Statbel. Op die manier kunnen zowel de beleidsmakers, onderzoekers als ook het grote publiek de landbouwsector en zijn diversiteit beter leren kennen.