Onze lokale, witte bietsuiker wordt steeds groener

Goede vooruitzichten voor 185ste bietencampagne
Vandaag is een belangrijk moment voor de hoofdrolspelers in de productie van onze lokale bietsuiker: de start van de bietencampagne van Tiense Suiker, deel van de Südzucker Groep. En niet zo maar één: het is liefst de 185ste editie. Vanaf vanochtend beginnen 4.000 Belgische bietenplanters hun bieten te rooien en klaar te maken voor transport naar de nabijgelegen suikerfabrieken. De komende maanden zal het hier dan ook gonzen van de bedrijvigheid. In de fabrieken van Tiense Suiker in Tienen en Longchamps/Wanze zal in totaal 3,3 miljoen ton aan bieten geleverd worden aan een sneltempo met elke 2 à 3 minuten een nieuwe lading die toekomt.
En ondanks de kwakkelzomer belooft het alsnog een positieve campagne te worden. De zonnige dagen van de voorbije weken hebben ervoor gezorgd dat het suikergehalte van de bieten is toegenomen en waar veel andere teelten getroffen werden door het noodweer deze zomer, bleven de bieten grotendeels gespaard. Uiteraard dankzij de inspanningen van de telers, maar ook dankzij de structuur van de plant zelf. Zo heeft de biet namelijk wortels die tot 2 meter diep in de bodem zitten, waardoor de plant bijzonder stevig verankerd zit en relatief weinig impact ondervindt van eventuele klimaatuitdagingen zoals wateroverlast maar ook droogte. In samenwerking met de veredelaars en het Koninklijk Belgisch Instituut tot Verbetering van de Biet worden er ook elk jaar nieuwe variëteiten ontwikkeld en getest, met het oog op nog meer resistentie en betere prestaties.
Landbouwer Philippe Avermaete, die met zijn familie een landbouwbedrijf in Linter runt met heel wat bietenvelden, getuigt: “De bieten hebben het noodweer gelukkig goed doorstaan. Maar we merken wel dat het klimaat een steeds grotere rol begint te spelen in de opbrengst. Vandaar ook onze focus op een milieuvriendelijke bietenteelt – wat uiteraard de nodige uitdagingen met zich meebrengt. Wij zijn alvast blij vandaag de eerste lading bieten aan de suikerfabriek in Tienen te kunnen leveren”.
In de nabijgelegen fabriek worden de bieten verwerkt tot suiker, klontjes of andere suikerspecialiteiten. België heeft nog steeds een belangrijke positie binnen de Europese suikerproductie en Tiense Suiker is goed voor 500.000 à 650.000 ton witte suiker op jaarbasis. Hierbij kan het bedrijf dan ook bogen op een bijzonder rijke historiek van liefst 185 jaar met tal van innovaties van Belgische bodem, waaronder het iconische Harde Klontje en de Harde Klontjes met het handige groefje.

Onze suiker wordt steeds groener
Bietsuiker is dan wel een product dat al meerdere eeuwen meegaat, toch blijven de teelt én de productie constant evolueren, met als belangrijk focuspunt de verdere verduurzaming.
Alles begint hierbij natuurlijk met de grondstof zelf – de Belgische suikerbiet. Die is heel zuinig qua waterconsumptie, tot drie keer minder dan suikerriet, maar ook een pak minder dan verschillende andere landbouwgewassen zoals bijvoorbeeld maïs.
Verder neemt de biet ook zeer efficiënt stikstof op tot diep in de bodem en vermijdt ze dat die in het oppervlaktewater terecht komt.
Suikerbieten bevatten zo’n 17 à 18% suiker, maar ook de rest wordt door de Tiense Suikerraffinaderij volledig gebruikt en verwerkt. Dit levert een gamma aan suikerspecialiteiten en een reeks nevenproducten op. Zo worden de bietenstaartjes, de kleine worteltjes aan het uiteinde van de biet, verwijderd en verkocht als veevoeder. Ook de pulp die overblijft nadat de suiker geëxtraheerd is, wordt tot voedzaam veevoer verwerkt. Andere restanten van het productieproces zoals het suikersap liggen dan weer aan de basis van onder andere meststoffen en stroop of melasse, die wordt gebruikt in de bereiding van alcohol, gist, citroenzuur of veevoer. De focus van de R&D van Tiense Suiker is erop gericht om nog meer uit de biet te kunnen halen. Erwin Boonen, Directeur Grondstoffen Tiense Suiker: “De biet is een heel milieuvriendelijk gewas met heel veel potentieel qua toepassingen. Ook in de teelt zelf zien we heel wat innovatieve praktijken die zowel gericht zijn op efficiëntie als op duurzaamheid.”  
Ook de teelt van de bieten is volop in ontwikkeling. Er zit vandaag een hele strategie achter waar intelligente teeltrotatie een cruciaal deel van uitmaakt. Dit houdt in dat de landbouwer op een perceel gedurende 4 à 5 jaar afwisselt tussen verschillende gewassen, vooraleer hij terugkomt bij de oorspronkelijke teelt. Philippe Avermaete: “In ons bedrijf zit de biet meestal in een systeem van rotatie met gewassen als tarwe, aardappelen en maïs. Dit helpt om de voedingstoestand van de bodem optimaal te houden en plagen de kop in te drukken omdat hun cyclus wordt onderbroken”.
Om hun efficiëntie te verhogen, maken de bietentelers ook steeds meer gebruik van hoogtechnologische tools zoals GPS-gestuurde tractoren waarmee de grond tot op 2 cm precies bewerkt kan worden, of speciale wiedeggen die komaf maken met onkruid maar de bodem respecteren en apps die input geven over de mogelijk opkomst van ziektes of insecten.
De bietenteelt op de boerderij werkt vandaag ook steeds meer volgens het principe ‘less is more’. Het gebruik van gewasbescherming en meststoffen wordt tot een minimum beperkt. Zo doet Philippe Avermaete bijvoorbeeld aan machinale rijenbemesting waardoor hij heel precies kan werken en de gangbare hoeveelheid meststof kan halveren. Daarnaast gebruikt hij bijvoorbeeld ook groenbemesters om de bodem rijk te houden. Philippe Avermaete: “Het succes van eender welke teelt valt of staat met de bodemgezondheid. Daar zetten wij in ons bedrijf dan ook heel sterk op in en we proberen regelmatig nieuwe pistes uit. Zo gebruiken we bijvoorbeeld veelvoudige mengsels als groenbemester om de grond ‘te voeden’. Daarnaast proberen we het bodemleven zoveel mogelijk te respecteren. Wij ploegen al zeven jaar niet meer en de bewerkingen die we wel doen op de velden proberen we altijd heel precies te doen qua diepte. We rijden ook zoveel mogelijk op de GPS om tot op 2 cm precies het land te bewerken. Wij laten de natuur zoveel mogelijk zelf haar werk doen. Mét resultaat”. Vandaag zien we steeds meer voorbeelden van aangepaste landbouwtechnieken in de bietenteelt die enerzijds de efficiëntie verhogen en die tegelijk een bijdrage leveren tot de bescherming van het natuurlijke ecosysteem.
Ook in de productie van onze suiker is het al groen wat de klok slaat. Het is de ambitie van moederbedrijf Südzucker Groep om de CO2-uitstoot met 30% te verminderen tegen 2030 tov. 2018 als referentiejaar. Erwin Boonen: “Om dit te bereiken, zijn we onze energiemix aan het optimaliseren  en plannen we o.a. een investering van 25 miljoen euro in een nieuwe diffusietoren. De bouwwerken hiervoor starten nog deze bietencampagne. Dit zal ons helpen om meer dan 5.700 ton CO2 te besparen op jaarbasis en 150.000 m3aan water. Dit project wordt ook gesteund door minister Crevits.”