Jens Vleugels, melkveehouder in Meerhout leidt het melkveebedrijf samen met zijn echtgenote Kimberly en een tweetal medewerkers. Er wordt gemolken met 5 melkrobots en één melkstal. De stallen hebben een gewone roostervloer en diepstrooiselboxen. Jens teelt 230 ha ruwvoeders, hoofdzakelijk grasland en maïs.
Waarom koos Jens om te gaan mest scheiden?
Jens’ broer heeft een loonwerkbedrijf en ontdekte de techniek in de Verenigde Staten. Jens gebruikte even zaagsel in de ligboxen voor zijn 500 melkkoeien, maar dat betekende al vlug een kost van 10 000 EUR op slechts 3 maanden tijd. Door te investeren in een mestscheider kon hij deze kost uitschakelen en de dikke fractie als boxstrooisel gebruiken. Deze kostenbesparing en ook het meer sluiten van de kringloop waren de grootste drijfveer om te starten met een mestscheider.
De schroefpersfilter
Net zoals de meeste bedrijven die rundermengmest scheiden, gebruikt ook Jens een schroefpersfilter. Een schroef perst de mest doorheen de zeven, de dikke fractie (DiF) valt vooraan uit de scheider, de dunne fractie (Duf) gaat afhankelijk van de instelling terug naar de mengmestopslag of de aparte opslag voor dunne fractie.
De installatie is zo’n 8,5 jaar oud. De zeven werden 2 keer vervangen. De dompelpomp voor de mengmestaanvoer werd reeds 3 keer vervangen. Jens benadrukt het belang van het vooraf goed mixen van de mengmest. Hoe homogener de mest, hoe beter het rendement is. Hij zou daarom nog willen investeren in automatisch ingestelde elektrische mestmixers.
Qua mestsamenstelling zien we vooral bij de dunne fractie een lager droge stof gehalte en een hogere fractie aan minerale stikstof dan bij de ruwe rundermengmest. Zowel het stikstofgehalte als het fosforgehalte is hoger in de dikke fractie ten opzichte van de onbewerkte mengmest. De dikke fractie bevat dan ook meer organische stof. Bij opeenvolgende analyses op het bedrijf zien we belangrijke schommelingen in de samenstelling. Om de juiste bemestingswaarde van dunne fractie te kennen is regelmatige staalname aangewezen.
Dunne fractie als meststof op grasland : wat zijn de voordelen?
Doordat dunne fractie minder organische stof bevat en een grotere fractie minerale stikstof, is het een zeer geschikte meststof op grasland. De mest is meer vloeibaar en injecteert vlotter, de mest dringt beter in de graszode door en er is minder besmeuring van het gras. De werkingscoëfficient waarvoor men binnen MAP6 voor alle mengmestsoorten 60% telt, hangt in feite vooral af van de minerale fractie. Aan de hand van een rekenvoorbeeld wordt uitgelegd dat ten opzichte van gemiddelde rundermengmest met 53% minerale stikstof(N), bij dunne fractie met 69% minerale N 36 kg/ha/jaar meer stikstof per ha werkzaam is bij dezelfde hoeveelheid totale stikstof.
Niettemin is het belangrijk dat dierlijke mest op grasland tijdig, in het voorjaar wordt toegediend. Bij dierlijke mest later in het seizoen verlies je heel wat ‘werking’ van de toegediende nutriënten. Fractioneren van de dunne fractie bijvoorbeeld over 3 tijdstippen (snedes) is aangewezen.
Dikke fractie als boxstrooisel bij melkkoeien, werkt dat?
Verschillende deelnemers gaven bij aanvang van het demomoment toe dat ze sceptisch stonden ten opzichte van het gebruik van dikke fractie als boxstrooisel omwille van hyigiëne. De aanwezige landbouwers vroegen zich af of de kans op uierproblemen niet groter is bij het gebruik van dikke fractie in de diepstrooiselboxen?
Jens vertelt dat zijn diepstrooiselboxen ondieper zijn dan de meeste, ze zijn slechts 15 cm diep. Hij vindt vooral dat zijn dieren zeer proper blijven. De boxen worden ook vooraan goed (over)vol gestrooid zodat er steeds voldoende strooisel in de boxen blijft. Het instrooien vraagt wel veel arbeidsinzet. Het neemt al snel een groot deel van de arbeidsinzet van één arbeider in.
Hij geeft toe in het verleden wel gesukkeld te hebben met het celgetal. Hij dacht dat dit mogelijks door het gebruik van de dikke fractie zou komen, totdat hij recent van type tepelvoeringen veranderde . Sindsdien heeft hij zeer goede cijfers voor celgetal en doen zijn koeien het zeer goed.
Zijn er voordelen naar mestafzet?
Het bedrijf produceert niet genoeg dikke fractie om het te gaan gebruiken op het maïsland. Wel moest er dit jaar mestafzet gebeuren en de dikke fractie bleek een gewenst product te zijn bij de verwerking. De prijs voor mestafzet werd enkel bepaald door de transportkosten. Door het lage soortelijk gewicht en relatief hoge N-gehalte zijn deze kosten beperkt als je telt per kg N die worden afgezet.
Voor het maïsland wordt niet gescheiden rundermengmest gebruikt.
De 4 J’s na scheiden van rundermengmest
Juiste mestsoort: dunne fractie past op grasland, dikke fractie op bouwland
Juiste dosis: bereken je dosis aan de hand van mestanalyse + bemestingsadvies
Juiste tijdstip: geef meer mest in het voorjaar dan in de zomer, de werkzaamheid ervan is immers beter
Juiste bemestingstechniek: zodebemesting heeft de voorkeur en gaat ook makkelijker bij dunne fractie
Meer weten?
Het scheidingsproces bij Jens Vleugels in beeld: kort filmpje
Wil je de presentatie die getoond werd tijdens het uitwisselingsmoment herbekijken, die vind je hier.
Rond dit thema vond dit jaar eerder al een webinar plaats in samenwerking met Bram Maes uit Bellem. De presentatie, filmpjes, enz. hiervan kan je hier bekijken. Ook op 13 september deelden Johannes Soons en zijn neef Brent hun ervaringen over het scheiden van mest via een webinar. Op www.b3w.vlaanderen.be vind je onder het thema Mestproducten binnenkort ook daarvan een opname terug. Maak je zeker lid van de groep Mestproducten als je interesse hebt in dit thema.
Voor meer informatie kan je steeds contact opnemen met an.schellekens@b3w.vlaanderen.be
Auteurs: An Schellekens en Ellen Truyers – B3W
