Steun voor precisielandbouw via pre-ecoregelingen

– Een aantal sprekers nemen mogelijk deel via videoconferentie.

De heer De Roo heeft het woord.

Minister, het nieuwe gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) gaat van start op 1 januari 2023. Als overgangsmaatregel heeft de Vlaamse Regering al vijf pre-ecoregelingen uitgewerkt. Die voorzien subsidies voor landbouwers die zich vrijwillig engageren om maatregelen te nemen die een gunstig effect hebben op milieu, klimaat en biodiversiteit.

Een van die regelingen maakt voor het eerst een tegemoetkoming mogelijk voor het gebruik van smartfarmingtechnieken met precisielandbouw. Zo kunnen landbouwers meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen, maar ook zaden en water, efficiënter inzetten. Dat is niet alleen besparend, maar het is ook een techniek die plaatselijke overbemesting en dergelijke vermijdt, en die dus positief is voor het milieu.

De tractor of de machine wordt daartoe uitgerust met een gps of rtk-gps die de machine aanstuurt, zodat de meststoffen of gewasbeschermingsmiddelen precies neerkomen waar ze nodig zijn, en ook enkel daar. Ook percelen die in 2022 plaatsspecifiek bekalkt worden op basis van een taakkaart, maken deel uit van de pre-ecoregeling precisielandbouw. Een taakkaart is een kaart die het bekalkingstoestel aangeeft op welke plekken meer of minder kalk toegediend moet worden. Daarmee kunnen landbouwers dus plaatsspecifieke bekalking toepassen.

Het volstaat niet dat enkel de trekker is uitgerust met zo’n gps, ook de machine – bijvoorbeeld sproei- of strooimachine – moet worden uitgerust met een nauwkeurig gps-systeem.

De subsidieregeling voor precisielandbouw moet in principe nog groen licht krijgen van de Europese Commissie, maar wordt nu al bekendgemaakt, zodat de landbouwers de mogelijkheden ervan al kunnen opnemen in hun teeltplan voor 2022.

Ik heb hierover de volgende vragen aan u, minister.

Op dit ogenblik gaat het over subsidies voor precisielandbouw met gps en rtk-gps, en over taakkaarten voor bekalking. Zijn er nog andere technieken van precisielandbouw die voor deze subsidie in aanmerking kunnen komen?

Op de website van de overheid staat duidelijk vermeld dat de nodige bewijsstukken moeten worden bijgehouden, maar er wordt niet vermeld welke dat zijn. Over welke bewijsstukken gaat het? Waaraan moeten die voldoen?

De subsidies zijn enkel voorzien voor precisielandbouw op minstens 80 procent van het totale areaal subsidiabele hoofdteelt. Bekijkt men die 80 procent per totaalareaal subsidiabele teelt of geldt die voor het totale aantal subsidiabele hoofdteelten van het bedrijf? Vanwaar de keuze om de subsidie enkel te verlenen vanaf die 80 procent? Is er ook een minimumareaaloppervlakte nodig om voor de subsidie in aanmerking te kunnen komen?

Welk totaalbudget voorziet u voor de subsidies van deze smartfarmingtechniek? Hoeveel landbouwers hoopt u te overtuigen om mee te doen aan precisielandbouw die dubbele bemesting en bestrijding kan vermijden?

De pre-ecoregelingen zijn een overgangsmaatregel of voorafname op het nieuwe GLB. Betekent dat dat ze hoe dan ook stopgezet worden zodra het nieuwe GLB effectief uitgewerkt wordt, of kunnen ze voor langere termijn blijven gelden?

Minister Crevits heeft het woord.

Dank u wel, collega De Roo, voor uw precisievragen. In de pre-ecoregeling die voorzien is voor 2022, komt uitsluitend gps-aangestuurde toediening van korrelmeststoffen en/of gewasbeschermingsmiddelen en de plaatsspecifieke bekalking aan de hand van een taakkaart in aanmerking voor subsidie. Ik hoop dat dat duidelijk is.

U kunt alle info terugvinden op de fiche van het departement. Het gaat over de volgende informatie: perceelsfiches waarin elke uitgevoerde handeling wordt opgenomen; de facturen van de loonwerkers; geotagged foto’s of de ‘as applied’-kaarten die aangeven hoe de toediening uitgevoerd is.

Het minimumpercentage van 80 procent is van toepassing op het volledige areaal subsidiabele hoofdteelten. De bedoeling daarvan is om de toepassing van precisietechnieken te promoten op een zo groot mogelijke oppervlakte. Teelten waar precisielandbouw zoals opgenomen in deze maatregel nog niet praktijkklaar is, worden niet meegeteld. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de meerjarige fruitteelt.

Dan uw vierde en vijfde vraag. Er is in totaal, voor alle pre-ecoregelingen samen, vanuit de Vlaamse relancemiddelen een gesloten budget voorzien van 6 miljoen euro. Deze middelen worden in principe gelijk verdeeld over de verschillende maatregelen. Overschotten of tekorten bij bepaalde maatregelen kunnen, binnen het totale budget, gecompenseerd worden door tekorten of overschotten bij andere maatregelen.

Omdat het een volledig nieuwe maatregel is, is het op dit ogenblik heel moeilijk om een inschatting te maken van het aantal landbouwers dat zal deelnemen aan deze pre-ecoregeling.

De pre-ecoregelingen zijn een eenjarige verbintenis voor het campagnejaar 2022. Zoals toegelicht in de commissievergadering van 15 september 2021, nemen we met de pre-ecoregelingen eigenlijk bewust een aanloop naar de nieuwe maatregelen van het GLB die in 2023 van start gaan. We zullen deze pre-ecoregelingen van nabij opvolgen, en op basis hiervan, samen met de definitieve technische bepalingen van het nieuwe GLB, de nieuwe ecoregelingen vormgeven. Het is dus een beetje voorbarig al te stellen hoe de GLB-maatregelen er definitief zullen uitzien.

Ik hoop u op deze wijze toch wat meer duidelijkheid te hebben verschaft.

De heer De Roo heeft het woord.

Minister, dank u voor uw antwoord. Het geeft al wat meer duidelijkheid. Het is van groot belang dat de technologie als oplossing voor een aantal problemen die rijzen op het vlak van milieu en klimaat, kan worden aangetrokken en dat daar ook subsidies voor zijn. Smartfarmingtechnieken zijn daar bijzonder belangrijk is. We hebben het in deze commissie al verschillende keren gehad over de schaalkleinte van onze bedrijven, maar ook over de betaalbaarheid van dergelijke technieken. Ik hoop dat de regelingen ertoe kunnen bijdragen dat de technieken meer worden gebruikt en dat meer landbouwers er gebruik van kunnen maken. In die zin ben ik een beetje bezorgd over die 80 procent van het volledige areaal omdat dat een bepaalde drempel aangeeft om in zo’n systeem in te stappen. Je moet er eigenlijk al direct volledig voor gaan.

Ik heb u horen zeggen dat die eenjarige verbintenis die nu kan worden aangegaan, goed zal worden opgevolgd. Daar zijn budgetten voor voorzien. En er kan ook nog worden bijgestuurd tegen het definitieve GLB. Dat is het belangrijkste. Ik hoop dat we daar nog wel wat lessen uit kunnen trekken zodra er cijfers zijn over wie intekent op dat pakket.

Het lijkt mij ook zeer nuttig om binnen zekere termijn ook meerjarige fruitteelt op te nemen in zo’n systeem omdat er ook daar wel mogelijkheden zijn om precisietechnieken toe te passen.

Ik heb geen bijkomende vragen. U was zeer duidelijk.

Minister Crevits heeft het woord.

Ik kan de bezorgdheden van collega De Roo begrijpen.

De vraag om uitleg is afgehandeld.