Een beheerovereenkomst blijft een vrijwillige vijfjarige overeenkomst tussen een landbouwer en de Vlaamse Landmaatschappij (VLM). Landbouwers met een beheerovereenkomst krijgen een vergoeding om maatregelen uit te voeren voor meer biodiversiteit in het landbouwgebied. De VLM-bedrijfsplanners begeleiden de landbouwers tijdens het volledige traject: van aanvraag en sluiten van een contract, tot begeleiding bij de uitvoering.
Beheerovereenkomsten in gebieden waar ze meest bijdragen aan de biodiversiteit
De beheerovereenkomsten soortenbescherming worden ingezet in beheergebieden, waar ze het meest bijdragen aan de Vlaamse doelstellingen voor biodiversiteit in landbouwgebieden. De focus ligt op het beschermen van soorten die afhankelijk zijn van landbouwactiviteiten. Denk maar aan de veldleeuwerik, de patrijs en de grutto. Voor die en nog een reeks andere soorten heeft het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), in overleg met de landbouw- en natuurorganisaties, soortbeschermingsprogramma’s opgemaakt. De beheerovereenkomsten soortenbescherming zijn belangrijk om die programma's uit te voeren.
Ook de beheerovereenkomsten om kwetsbare natuurelementen te bufferen of te verbinden en om soortenrijke graslanden te beheren kunnen in bepaalde beheergebieden gesloten worden. Dat zijn landschappelijk waardevolle gebieden met duurzaam beheerde natuur of kwetsbare landschapselementen. Deze beheerovereenkomsten kunnen ook binnen de gebieden voor soortenbescherming gesloten worden.
Landbouwers kunnen de beheerovereenkomsten voor het onderhoud van houtige kleine landschapselementen in heel Vlaanderen sluiten.
Wat verandert er aan de beheermaatregelen?
- Veel van de nieuwe beheermaatregelen zijn gebaseerd op de vroegere beheermaatregelen, en werden aangepast. Er zijn nieuwe maatregelen zoals luzernehooiland en faunagrasland waarbij het perceel tijdelijk vernat wordt met een plasdraspomp.
- De vergoedingen voor alle beheerovereenkomsten werden aangepast, onder voorbehoud van de definitieve goedkeuring van de Vlaamse invulling van het nieuwe GLB.
- Bestrijdingsmiddelen gebruiken is verboden voor alle beheerovereenkomsten. Landbouwers kunnen niet gewenste soorten, zoals akkerdistel, wel mechanisch bestrijden.
- Als akkerranden, kruidenrijke akkerranden 15 juni en kruidenrijke akkerranden 15 juli, meerjarige bloemenakkersof faunaranden gemaaid of geklepeld worden, moeten de beheerresten altijd afgevoerd worden. Dat leidt tot een diversere vegetatie. De voorkeur gaat uit naar maaien en afvoeren omdat dat minder schadelijk is voor insecten dan klepelen en afvoeren.
- Akkerranden, kruidenrijke akkerranden 15 juni en 15 juli langs waterlopen kunnen niet. Daar bestaan enkele uitzonderingen op. Die randen kunnen wel langs een waterloop liggen in beheergebied voor kleine modderkruiper, beekprik en rivierdonderpad of als de akkerrand waardevolle vegetatie in of naast de waterloop buffert.
- Landbouwers kunnen geen beheerovereenkomsten erosiebestrijding en waterkwaliteit meer sluiten. In plaats van een beheerovereenkomst kunnen landbouwers daarvoor een ecoregeling aanvragen. Ecoregelingen zijn eenjarige maatregelen die de landbouwer in de verzamelaanvraag kan aangeven. Het Departement Landbouw en Visserij zal nog over de ecoregelingen communiceren.
Wat met beheerovereenkomsten die aflopen eind december 2022?
Landbouwers met een aflopend contract worden in de komende maanden door de VLM-bedrijfsplanners gecontacteerd. De VLM-bedrijfsplanners bekijken samen met de landbouwers of en welke beheerovereenkomsten zij volgend jaar kunnen sluiten. Landbouwers kunnen tot 15 december 2022 een aanvraag voor een beheerovereenkomst met startdatum 1 januari 2023 indienen.
Wat met lopende beheerovereenkomsten?
De beheerovereenkomsten die de voorbije jaren werden gesloten, lopen gewoon verder tot hun einddatum.
De beheerovereenkomsten en het Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB)
De beheerovereenkomsten maken deel uit van het Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). De start van het nieuwe GLB in 2023 betekent dus ook de start van een nieuwe generatie beheerovereenkomsten. Het Vlaams strategisch plan voor het GLB moet nog goedgekeurd worden door de Europese Commissie en de Vlaamse Regering. Toch gaat de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) al aanvragen voor nieuwe beheerovereenkomsten bespreken met landbouwers. Net als bij de start van het vorige PDPO-programma gebeurt dat onder voorbehoud van goedkeuring.
De grauwe kiekendief is een van de soorten waarvoor er een soortenbeschermingsprogramma bestaat
De beheerovereenkomsten focussen op meer biodiversiteit in het landbouwgebied.
De beheerovereenkomsten focussen op meer biodiversiteit in het landbouwgebied.
De beheerovereenkomsten focussen op meer biodiversiteit in het landbouwgebied.