De laatste jaren klinken de signalen van landbouw(st)ers die kampen met sociale en mentale problemen steeds luider. De grootste stressfactoren die land- en tuinbouw(st)ers ervaren, zijn de regelgeving, de continuïteit van de bedrijfsvoering, de administratieve last en de prijsvorming. Het moeilijke evenwicht tussen werk en privé, maar ook het onzeker toekomstperspectief, blijken vaak een kopbreker. Tot slot ervaren veel landbouwers een gebrek aan maatschappelijke waardering voor de sector.
Minister van Landbouw Jo Brouns: ‘We hebben onze boeren hard nodig in Vlaanderen. Voor voedselproductie en landschapsbeheer, maar ook in de strijd tegen klimaatverandering en het creëren van werkgelegenheid spelen ze een belangrijke rol. We moeten hen dan ook koesteren. Ik wil alle organisaties die een engagement hebben opgenomen om het welbevinden in de Vlaamse landbouw te verbeteren, van harte danken. Samen bouwen we een stevig en zorgzaam netwerk uit voor onze boeren en engageren we ons om deze dynamiek levend te houden, zodat de landbouw in Vlaanderen een duurzame toekomst tegemoet gaat.’
Beter zorg dragen voor onze boeren
Gesprekken met boeren, signalen van de landbouworganisaties en kenniscentra en de bevraging van het Instituut voor Landbouw-, visserij- en voedingsonderzoek (ILVO) hebben toenmalig Vlaams minister van Landbouw, Hilde Crevits, het Departement Landbouw en Visserij en ILVO er in november 2020 toe aangezet om een ronde-tafel te organiseren rond dit thema. In het vervolgtraject werden drie werktafels georganiseerd waaraan overheid, onderzoekers, experten maar ook landbouwers zelf deelnamen. Het resultaat is het ambitieuze actieplan dat vandaag werd voorgesteld. Minister Jo Brouns onderschrijft absoluut dit plan en wil er samen met de sector werk van maken.
Al meer dan zeventig organisaties uit de landbouwsector, het middenveld, de welzijnssector en organisaties van erfbetreders (dierenartsen, adviseurs …) hebben zich uitdrukkelijk geëngageerd om de schouders te zetten onder de uitvoering van de drie centrale thema’s uit het actieplan:
- Het bespreekbaar maken van mentale en sociale problemen bij landbouw(st)ers en hen doorverwijzen naar de juiste hulp, door bijvoorbeeld meer netwerkmomenten onder landbouwers te organiseren, in media en op evenementen getuigenissen te delen van landbouwers die eerder met mentale problemen kampten, Boeren op een Kruispunt als centraal aanspreekpunt verder te promoten …
- Het versterken van de individuele vaardigheden van landbouw(st)ers, door onder andere loopbaanbegeleiding en coaching voor landbouwers uit te werken, meer aandacht te hebben voor mentaal welbevinden in leerplannen landbouwonderwijs en in naschoolse vormingen, evenals meer uitgebreide vormingen op vlak van management, bedrijfsvoering of financiële en digitale geletterdheid.
- Het aanpakken van mogelijke stressfactoren bij landbouwers, door eenvoudigere regelgeving, organiseren van activiteiten die burger en landbouwer met elkaar in contact brengen, …
Meer maatschappelijke erkenning voor onze boeren
Diezelfde burger wordt ook opgeroepen om zijn/haar steentje bij te dragen en voldoende waardering te tonen voor het werk van onze land- en tuinbouwers. VLAM werkte onder de slogan “Jouw sympathie geeft onze boeren energie!” een specifieke campagne uit die consumenten moet bewust maken van de belangrijke rol die landbouwers spelen in onze voedselvoorziening.