Miljoenen voor landbouw 2.0

Drones
Knolcyperus. Dit hardnekkig stukje onkruid bezorgt Vlaamse landbouwers al sinds de jaren negentig nachtmerries, maar daar wil het Proef- en Vormingscentrum voor de Landbouw (PVL) in Bocholt een einde aan maken. Hun geheime wapen? Drones.

Knolcyperus of tijgernoot lijkt als twee druppels water op gras, maar het woekerende stukje groen veroorzaakt miljoenen euro’s schade in de landbouw. ‘Al sinds de exoot begin jaren negentig vanuit Nederland Vlaanderen is binnengekomen, voeren Limburgse landbouwers een verbeten strijd tegen knolcyperus’, zegt coördinator Sander Palmans van het PVL in Bocholt.

Naar schatting vijf tot tien procent van de landbouwpercelen in Noord-Limburg is vandaag al besmet met het onkruid. Doordat steeds meer chemische bestrijdingsmiddelen op de zwarte lijst belanden, dreigt dat percentage de komende jaren fors toe te nemen.

‘Dat kan dramatisch zijn voor de oogst, want knolcyperus is bijzonder moeilijk weg te krijgen’, zegt Palmans. ‘Het onttrekt voeding aan de gewassen en als het onkruid op een aardappel- of bietenveld wordt ontdekt mag er zelfs niet meer worden geoogst. Het is de nachtmerrie van elke teler.’

Het proefcentrum in Bocholt heeft van Vlaanderen ruim 215.000 euro gekregen voor een innovatief project dat met behulp van drones akkers zal gaan scannen.

‘We willen software ontwikkelen die knolcyperus automatisch herkent, zodat boeren het venijn op hun akkers vroeg in de kiem kunnen smoren. Doordat knolcyperus zo hard op gras lijkt, wordt het vaak te laat opgemerkt en dan is bestrijden haast onmogelijk.’ Met een dronevlucht zullen boeren die vrezen voor een besmetting meteen weten of ze ‘prijs’ hebben. Eind 2024 zouden de drones volledig functioneel moeten zijn.

Intelligente stuwdam
De helft van de Vlaamse projecten focust op intelligent waterbeheer voor de landbouw. Zo wil het Limburgse DigiStuw met een netwerk van automatisch aangestuurde stuwdammen de gevolgen van droogte op akkers beperken.

In tijden van extreme droogte is het geen verrassing dat Vlaanderen focust op projecten die boeren moeten helpen met waterbeheer. Het Proefcentrum voor de Landbouw in Bocholt kreeg 225.360 euro voor DigiStuw, dat met slimme stuwen (dammen in perceelsgrachten,nvdr.) het waterbeheer op de akkers moet optimaliseren.

‘Bedoeling is om in de gebieden van de Grootbroek, de Vreenebeek en de Dommelvallei stuwen te installeren’, zegt Palmans.

Die kleine dammen worden uitgerust met sensoren die de boer via een online dashboard op elk moment van de dag kan raadplegen. ‘Zo ziet hij meteen wanneer een perceel dreigt onder te lopen en de stuw open moet. Als het peil zakt, kan hij de stuwdam weer sluiten.’

Het proefproject moet midden 2025 zijn afgerond. ‘We denken ook na over stuwen die automatisch kunnen sluiten. Bovendien willen we ook weergegevens koppelen aan de dammen, zodat landbouwers worden gewaarschuwd bij extreme regenval. Einddoel is slimmer waterbeheer zodat de akkers minder moeten worden besproeid.’

Weersvoorspelling
Ook het proefproject Metinet Plus van het KMI draait rond neerslag en wordt mee ondersteund door het Truiense Proefcentrum Fruitteelt.

‘Vandaag zijn landbouwers voor weergegevens afhankelijk van Metinet, dat al dateert uit de jaren negentig en wordt gevoed door 45 Vlaamse weerstations’, zegt directeur Dany Bylemans van PC Fruit. Het KMI werkt nu aan Metinet Plus, dat de fysieke weerstations ondersteunt met data afkomstig van radarbeelden. Op die manier krijgen de boeren straks hyperlokale voorspellingen en adviezen.

Het proefproject start in november en loopt tot eind 2025. ‘Met PC Fruit leveren wij feedback vanuit het veld, om zo te bepalen hoe accuraat de gegevens zijn die het KMI ons aanreikt. In een ideaal scenario weet elke teler binnenkort precies hoeveel het op zijn perceel heeft geregend, wanneer bepaalde gewasbescherming nodig is en op welk moment er moet worden geïrrigeerd’, zegt Bylemans.