Droote 2022: voedingssector erkennen als essentiële sector voor droogtemaatregelen

Het is vooral de uitspraak van professor Patrick Willems in de media die beide belangenorganisaties zorgen baart. Hij stelde dat de West-Vlaamse fabrikanten van diepvriesgroenten één van de sectoren kunnen zijn waar de productie mogelijk moet afgeschakeld worden als de droogte aanhoudt. “We kregen meteen heel wat bezorgde telefoons en mails van onze leden”, zegt Noémi Van Bogaert, wetenschappelijk adviseur van FVPhouse, de koepel boven Vegebe, FTB en Belgapom.
De sector zegt dat het de eerste is om te begrijpen dat de overheid maatregelen moet nemen om zo waterschaarste te voorkomen, maar tegelijk vraagt het dat er rekening wordt gehouden met de impact van die maatregelen. “Onze sector is voor de eigen processen in grote mate afhankelijk van de beschikbaarheid van water. Gezien de eigenheid van ons product moet een deel van dit water bovendien van drinkkwaliteit zijn. Als je aan onze verwerkende bedrijven specifieke droogtemaatregelen oplegt, dan komt dit eigenlijk neer op het terugschroeven of afschakelen van de productie”, aldus Van Bogaert.

Zij wijst erop dat niet alleen de aardappel- en groenteverwerkende industrie zal getroffen worden als de productie afgeschakeld wordt. “De hele keten ondervindt hier hinder van, want als fabrieken stil liggen, kunnen de grondstoffen van de landbouwers niet tijdig verwerkt worden en zullen ze dus verloren gaan”, klinkt het. Volgens FVPhouse zorgt dit voor een grote economische, ecologische en zelfs maatschappelijke kost.

Om die reden onderschrijft de organisatie ook volledig de oproep die de landbouworganisaties vorige week lanceerden. ABS en BB vragen daarin aan de overheid dat de strategische voedselproductie niet in het gedrang komt wanneer er extra maatregelen worden genomen. Ze laken daarbij het uitblijven van diepgaandere droogtemaatregelen, vooral wanneer het gaat om niet-essentieel watergebruik. Zo is het vandaag nog steeds mogelijk om gazons te besproeien, wagens te wassen en zwembaden te vullen. De landbouworganisaties krijgen het vandaag niet meer uitgelegd dat dit nog steeds kan, terwijl voor landbouwers een captatieverbod geldt waardoor ze hun oogsten zien mislukken.

Volgens Vegebe en Belgapom ondervinden de oogsten voor het zoveelste jaar op rij hinder van de extreme weersomstandigheden. “Voor sommige gewassen, zoals erwten en bonen, kijken we aan tegen hoge verliezen en er zijn zelfs percelen waar niets zal kunnen geoogst worden”, zegt Van Bogaert. Zij wijst erop dat niet alleen de landbouwers hier de dupe van zijn, maar dat ook de verwerkende bedrijven hierdoor met problemen kampen.

In de coronacrisis werd de voedingssector als essentiële sector aangeduid. “Daardoor kon onze sector blijven functioneren en kwam de voedselbevoorrading nooit in het gedrang. Wij vragen de overheid om ook bij het nemen van droogtemaatregelen rekening te houden met het essentiële karakter van de voedingsindustrie zodat ook de groente- en aardappelverwerkende bedrijven hun productie kunnen verderzetten”, luidt het.

Tegelijk erkent FVPhouse het belang van waterbesparing. “Wij zetten al langer in op het beperken van onze watervraag”, aldus Noémi Van Bogaert. “Maar om dat te realiseren, botsen de bedrijven nog al te vaak op hiaten in de wet en het vergunningenbeleid. “We hebben een kader nodig dat het mogelijk maakt om waterprojecten snel door te voeren. Daarvoor zijn subsidies nodig, maar ook en vooral een eenvoudiger wettelijk kader en de actieve medewerking en begeleiding vanuit de (lokale) overheid zou ons al een heel eind op weg helpen”, klinkt het nog.

Tot slot wijst de belangenorganisatie op de precaire situatie waarin de verwerkende industrie vandaag al opereert. “We voelen nog steeds de gevolgen van de coronapandemie en ook de gevolgen van de oorlog in Oekraïne snijden diep”, vertelt Christophe Vermeulen, CEO van Belgapom. “Al onze inputkosten zijn exponentieel gestegen: grondstoffen, energie, transport, verpakkingen… De bezorgdheid bij onze bedrijven neemt toe over hoe zij dit kunnen blijven betalen. Ons watergebruik inperken zou wel eens de druppel kunnen zijn.”