De opmaak en goedkeuring van dit plan is niet van een leien dakje gelopen. Dat is best wel jammer, want het eerste plan was sterker dan hetgeen nu voorligt. Het strategisch plan dat nu goedgekeurd is bevat zeker en vast elementen die goed zijn en waar de Vlaamse landbouwer mee vooruit kan. Anderzijds zal de verlaging van de directe inkomenssteun en de zware verstrenging van de randvoorwaarden in de conditionaliteiten zwaar vallen bij onze Vlaamse landbouwers. Een en ander kan via ecoregelingen gecompenseerd worden, maar de vraag is in hoeverre het ook daadwerkelijk gaat gebeuren. De complexiteit van dit nieuwe GLB laat vermoeden dat je de eerste jaren wegwijs zal moeten geraken door alle nieuwe regelgeving.
De volledige implementatie van de conditionaliteiten zal in Vlaanderen niet onopgemerkt voorbijgaan. Veel van deze Europses regels zijn niet op maat van onze Vlaamse “stads”-landbouw. 3m gewasbeschermingsvrij, 5m bemestingsvrij zal een stevige impact hebben. Via ecoregelingen kan het verlies aan teeltoppervlakte op een aantal percelen gemilderd worden, maar wat met de percelen waar het verlies aan oppervlakte (te) hoog oploopt? Hier is geen antwoord op.
Hetzelfde geldt voor de 4% niet-productieve elementen op bedrijfsniveau. Op veel bedrijven is er wel degelijk al het een en ander voorhanden en het is nog maar de vraag hoe we dit allemaal netjes, correct en tijdig geregistreerd gaan krijgen. Goede, productieve grond bewust uit gebruik nemen omwille hiervan, is in tijden van voedselschaarste maatschappelijk niet uit te leggen. Gelukkig weet de Europese Commissie dit ook en zo is er voor 2023 uitstel verleend voor deze maatregel.
Het departement Landbouw verdient lof voor de manier waarop ze binnen de gestelde mogelijkheden het nieuwe GLB aangepakt hebben. De definitie van “actieve landbouwer” is niet fout, alhoewel ook hier iets valt te zeggen over de verhoogde standaardverdien-capaciteit. De manier waarop er invulling is gegeven aan de ecoregelingen is misschien wat ingewikkeld, maar verdient wel lof. Het systeem is toegankelijk voor degene die er recht op hebben, het pakket aan ecoregelingen is voldoende uitgebreid en op maat van de landbouwer.
Wat laattijdig gewijzigd is in het Vlaams Strategisch Plan is te wijten aan de grillen van Europa, niet aan Vlaanderen. Dankzij de inzet van het ABS en met steun van het departement is er een duurzaamheidspremie voor vleesvee. De nieuwe premie lijkt complex en zal, naargelang de zoogkoeienhouder extra inspanningen vragen. De verzamelaanvraag zal hier wel hulp bieden en voor verduidelijking zorgen. De extra inspanningen kunnen vergoed worden via ecoregelingen.
Dit strategisch plan is goedgekeurd door de Europese Commissie. Zoals reeds gezegd: het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) rekent nu op een vlotte goedkeuring, zonder verregaande wijzigingen, door de Vlaamse regering zodat de landbouwers ermee aan de slag kunnen. 2023 zal sowieso een overgangsjaar worden. Voor de niet-productieve elementen is er uitstel. De bufferzones zullen volgend jaar moeilijk tot niet haalbaar zijn, want op veel plaatsen is er al ingezaaid en zijn bepaalde teeltplannen niet meer zonder schade bij te sturen. Bijkomende overgangsmaatregelen zullen dus zeker cruciaal zijn.
ABS
