Publicatie van de PAS in het Belgisch Staatsblad?

De heer Sintobin heeft het woord.

Dit sluit aan bij het vorige punt, en waarschijnlijk ook bij eerdere vragen in deze commissie. Mijn vraag is eigenlijk ingegeven door een aantal telefoontjes. Ik heb, net zoals u, ook wel wat contacten in de sector. Mensen bellen me dan op met het verzoek of ik een vraag wil stellen. Ik stel ze dus op vraag van een aantal landbouwers.

Begin april werd de goedkeuring rond de Programmatorische Aanpak Stikstof (PAS) blijkbaar gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Daardoor kunnen, volgens die landbouwers en partijen, heel wat PAS-maatregelen onmiddellijk ingang vinden. Ik dacht dat de PAS eigenlijk deel uitmaakt van het stikstofakkoord. Het feit dat die PAS-maatregelen nu ingang kunnen vinden, staat eigenlijk een beetje haaks op het veto van uw partij tegen het stikstofakkoord, minister. U zegt dat er eerst gelijkheid moet komen tussen industrie en landbouw, en dat daarnaast het systeem van extern salderen moet worden toegepast.

Wij krijgen ondertussen steeds meer meldingen – u waarschijnlijk ook – dat mensen op een vrij agressieve manier worden benaderd om hun bedrijf op te geven en te verkopen omdat, zo klinkt het dan, en ik citeer: “het moet van het stikstofakkoord, dat gepubliceerd is in het Belgisch Staatsblad”. De landbouwers weten dus niet eens of er nu daadwerkelijk een stikstofakkoord is dat goedgekeurd zal worden, maar ze worden dus bijna verplicht – of zogenaamd verplicht – om te sluiten. Het doel van een stikstofakkoord zou net moeten zijn om rechtsonzekerheid te vermijden. Het belangrijkste voor iedereen hier in deze commissie is dat we rechtszekerheid kunnen scheppen. Maar door de publicatie van de PAS en alles wat daarrond hangt, wordt er alleen voor nog meer onzekerheid gezorgd binnen de sector.

Ik heb daarover enkele vragen, minister.

Is het effectief zo dat er momenteel een aankoopactie vanuit de Vlaamse overheid gebeurt? Is er daarover overleg met de bevoegde collega-ministers? Waarover gaat dat allemaal? Zeker betreffende de aankoop van landbouwgrond weet ik dat er op een vrij agressieve manier gronden worden gekocht van de landbouwers. Het is trouwens dankzij collega Van Hulle uitgebreid aan bod gekomen in de media dat Natuurpunt, dat leeft van subsidies van de Vlaamse overheid, de grootste privégrondbezitter is in Vlaanderen. Om u een idee te geven: recent werd er 1 hectare landbouwgrond gekocht door Natuurpunt, voor 113.000 euro. Minister, ik ga soms ook wel eens spreken voor een aantal landbouwers, en iemand wist me vrijdag te vertellen dat er nu al tot 123.000 of 125.000 euro wordt geboden. En dan zijn we verrast dat jonge landbouwers naar het buitenland trekken. Recent stond er een artikel in de krant over een jonge landbouwer die zegt dat hij het hier beu is: er is geen rechtszekerheid en de gronden zijn te duur. Hij zegt dat hij naar Denemarken vertrekt en zich daar 1 hectare aan 18.000 euro koopt, ofwel naar Frankrijk, waar hij 1 hectare kan kopen aan 3000 à 4000 euro. Dat wil ik maar zeggen – maar ik denk dat ik een beetje aan het afdwalen ben. Dat zit natuurlijk allemaal bij elkaar.

Mijn tweede vraag, minister, is of cd&v voet bij stuk blijft houden – dat zou weleens een verrassing zijn – dat extern salderen er komt, en dat er ook een gelijkschakeling komt tussen landbouw en industrie.

Moeten wij eigenlijk niet wachten met het toepassen van de PAS, zolang er geen stikstofakkoord is? Dat lijkt me toch de logica der dingen? Ik wil daar graag wat toelichting bij, want ik begrijp dat eigenlijk niet. Ik ben geen specialist wat het Belgisch Staatsblad betreft, maar ik denk dat, als het in het Belgisch Staatsblad staat, dit betekent dat het effectief toegepast kan worden. Hoe zit dat, in verband met het stikstofakkoord? Wat is de rechtsgeldigheid van de publicatie van de PAS in het Belgisch Staatsblad?

Minister Brouns heeft het woord.

Dank u wel, voor uw uitgebreide vraag, collega. Ik denk dat het onze rol is, en ook jullie rol, als parlement, om de landbouwers correct te informeren. U hebt dat ongetwijfeld gedaan, en u hebt ongetwijfeld gezegd dat u nog niet op het knopje hebt moeten duwen voor een ontwerp van decreet. Voilà, er is nog geen ontwerp van decreet. Dat is belangrijk. Er is dus nog geen regelgevend initiatief ‘ter uitvoering van’ in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. Het is belangrijk om dat mee te geven. Dat zal zo dadelijk ook nog in detail in mijn antwoord naar voren gebracht worden.

U verwees naar de aankoopactie. Het is mij nu min of meer duidelijk, want ik dacht aanvankelijk dat u verwees naar de stoppersregeling voor de varkens. Maar dat is niet wat u bedoelt. U bedoelt de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) die op het terrein aanmaant om over te gaan tot het verkopen van gronden, op basis van het programma dat … (Opmerkingen van Stefaan Sintobin)

Oké, dat is goed om te weten. Ik neem dat zeker mee. Ik kan wel onderstrepen en bevestigen dat dit wel wat onduidelijkheid heeft gecreëerd op het terrein. Op een bepaald ogenblik stond in het Belgisch Staatsblad inderdaad het totale programma, maar zonder enig regelgevend karakter. Dat is er niet. Er is nu de ministeriële instructie, en er gaat nu een ministeriële omzendbrief komen waarin het vergunningenkader zal opgenomen worden. Maar alle andere maatregelen, zoals de afroming van de nutriëntenemissierechten (NER’s) en dergelijke, zitten allemaal in het ontwerp van decreet. Dat is dus nog niet aan de orde.

Er is in de schoot van de regering inderdaad een duidelijk akkoord om de techniek van het extern salderen in te voeren vanaf 1 januari 2025 en ook over het loslaten van de variabele drempel, de vergunbaarheidsdrempel – die nog eens boven op de de-minimisdrempel ligt – mits een gunstige MER. Er moet wel over worden gewaakt dat dit verenigbaar is met de G8-reductiedoelstellingen – 37.000, 18.000 ton, het hele pakket. Dat is de afspraak, en ik maak me sterk dat dat kan. Het extern salderen en het weghalen van de vergunbaarheidsdrempel, dat is geen blanco cheque. Dat is voorwaardelijk. Het moet ten opzichte van dezelfde speciale beschermingszone (SBZ), het kan nog ten belope van 1500 kilogram, er worden 25 procent rechten afgeroomd, en je moet de inspanning doen die in het kader van de G8 is opgelegd. De dalende trend wordt dus nooit doorbroken met de voorstellen die we eigenlijk al de hele tijd gedaan hebben. Maar het zal dus inderdaad de MER-procedure moeten doorlopen.

Ik moet misschien ook aanhalen dat dit verhaal ook losstaat van de vrijwilligheid die er vandaag wel is. Er zijn nu een aantal vrijwillige trajecten die gelopen worden met de VLM. Ik denk dat die ook heel omzichtig gelopen moeten worden, zodat dit op een correcte manier gebeurt en er ook een correcte waardering tegenover staat.

Een van de bijsturingen of aanpassingen die goedgekeurd zullen moeten worden en waarover dat potig akkoord is gemaakt op 10 maart, is de uitbreiding van de opkoopregeling. Het is nu zo dat er voor de rode bedrijven nog een evaluatie gaat komen, maar ook voor de oranje bedrijven – die zitten tussen 5 en 50 procent impactscore – kan dezelfde regeling voorzien worden als voor de piekbelasters. Het flankerend beleid dat voor de piekbelasters is voorzien, zal er ook zijn voor de oranje bedrijven. Dat zijn tussen de vijfhonderd en 550 bedrijven, dacht ik, die daar in Vlaanderen voor in aanmerking komen.

Wat ook belangrijk is voor de rode bedrijven, is dat de boeren vandaag een impactscore hebben, en daarop staat een score ten opzichte van de bestaande natuur en ten opzichte van de zogenaamde zoekzones. Daarover is de afspraak gemaakt dat die zoekzones zullen worden weggewerkt tegen 2026. Het kan dus niet zijn dat men ten opzichte van een zoekzone zijn bedrijf zou moeten sluiten. Die afspraak is gemaakt.

Ik kan nog eens herhalen dat de PAS op zich geen reglementaire strekking heeft. De vaststelling van de PAS die nu gepubliceerd is, biedt wel de mogelijkheid om onderbouwd de nodige beleidsmatige stappen te zetten ter uitvoering van het programma. Wat de onderdelen van de PAS betreft die de rechten en verplichtingen van derden en rechtsonderhorigen vaststellen, dient dat in regelgeving verankerd te worden.

Met andere woorden: de publicatie van de PAS heeft niet tot gevolg dat de maatregelen inzake reducties, verplichte stopzetting en dergelijke meer, plots van kracht worden. In het artikel 2 van de publicatie in het Belgisch Staatsblad van 4 april 2023 wordt overigens ook aangegeven dat de minister bevoegd van Omgeving en Natuur door de Vlaamse Regering belast wordt met de opmaak van een ontwerpdecreet dat de diverse onderdelen van de PAS verankert. Het is pas als die verankering een feit is, na de decretale verankering door dit parlement, dat desgevallend de uitvoeringsbesluiten door de regering zullen worden opgemaakt.

Ik nodig u een keer uit … (Opmerkingen van Stefaan Sintobin)

De heer Sintobin heeft het woord.

Wingene is niet zo ver van bij mij thuis. Ik kan misschien samen met Bart Dochy gaan. Wie weet.

Ik zal er in elk geval zijn.

Komt Tinne Rombouts ook mee? (Opmerkingen van Tinne Rombouts)

Zij is ook welkom, natuurlijk.

Of is het Bart die het Vlaams Belang gaat bashen?

Wij hebben in iedere provincie wel iemand die zich echt om de landbouw bekommert.

Blijkbaar sta ik, uit de info die ik krijg, niet achter de landbouw en heb ik nog nooit iets gedaan voor de landbouw. Dat wordt me zo verteld. Maar dat is iets anders, we kunnen dat straks hier buiten eens uitvechten. (Opmerkingen)

Minister, bedankt voor uw antwoord. Wij als parlementsleden begrijpen dat er voorlopig geen decreet is door de publicatie in het Belgisch Staatsblad. Ik heb dat altijd al zo gezegd. Het is trouwens ook een van de kritieken ten aanzien van de Vlaamse Regering. Ze staan te zwaaien met een akkoord, en ze zeggen hoe het gaat, maar er is geen decreet of geen wetgevend kader. Landbouwers, die misschien politiek minder inzicht hebben –, want niet iedereen volgt dat –, zien dat plotseling staan in het Staatsblad en denken dat het al prijs is. Mocht ik u zijn, dan zou ik tijdens uw tour de mensen toch wat beter informeren. En dat geldt ook voor mevrouw Demir, die, naar ik hoor, ook op toer is. Jullie zijn ministers.

Ik ben wel een beetje geschrokken, en ik zag ook de lichaamstaal van de voorzitter. Ik ben en ik blijf sowieso tegenstander van het sluiten van bedrijven. De manier waarop het gebeurd is, is een reden om ertegen te blijven. Wat de rode bedrijven betreft, is de beslissing gevallen. U zegt dat er, wat de oranje bedrijven betreft, ook mogelijks een vrijwillige sluiting komt. Ik ken dat, ‘vrijwillig’. (Opmerkingen van minister Jo Brouns)

Het gaat om 550 bedrijven. (Opmerkingen van minister Jo Brouns)

Het is natuurlijk een methode. Ik heb het daarjuist ook gezegd wat betreft de aankoop van landbouwgronden door Natuurpunt en het agentschap. Dat is zogezegd ook vrijwillig, maar men zet de landbouwers onder druk. Ik kan begrijpen dat een landbouwer met een gemiddelde leeftijd van 56 jaar en zonder opvolging, er oren naar heeft als men 125.000 euro voor een hectare op tafel legt.

Wat vindt u er als minister van Landbouw eigenlijk van dat dergelijke prijzen worden geboden voor landbouwgrond door een organisatie die gesubsidieerd wordt door de Vlaamse overheid? Het perverse systeem is door collega Van Hulle perfect uiteengezet. Natuurpunt krijgt via allerlei kanalen subsidies en koopt daarmee landbouwgrond op. Jonge ambitieuze landbouwers zeggen dat ze willen beginnen, maar ze vinden geen gronden en de gronden die er zijn, zijn veel te duur. Ik zou van u eens willen weten wat u ervan vindt dat Natuurpunt met subsidies van de Vlaamse overheid, met belastinggeld, overal de landbouwgrond opkoopt, zodanig dat er geen landbouwgrond meer is voor jonge starters. Ik zou daar graag eens uw mening over horen. Wat wenst u daar eventueel aan te doen?

Mevrouw Rombouts heeft het woord.

Ik wil nog even tussenkomen over de initiële vraagstelling, namelijk de PAS. Ik wil uiteraard over grond en grondaankoop ook wel debatteren, maar de initiële vraag was daar niet op gericht. (Opmerkingen van Stefaan Sintobin)

Er hangt heel veel aan elkaar, alles hangt aan elkaar, maar de vraag is hoe ik me in dit debat in de twee minuten die ik krijg moet focussen.

Bij dezen wil ik toch even stilstaan bij de PAS, minister. Ik ben blij dat u heel duidelijk stelt dat het wetgevende werk zal bepalen wat uiteindelijk in uitvoering gaat en wat er op het terrein zal gebeuren. Ik moet toegeven dat ik ook even erg verrast was door de tweet van het kabinet van de bevoegde minister, die stelde dat de PAS in het Staatsblad is gepubliceerd en dat dit een belangrijke stap is in de uitvoering. Dat baarde me zorgen over wat ik over het hoofd had gezien. Sinds wanneer hebben we geen decreten meer nodig voor de regelgeving van kracht wordt? Uw antwoord daarover was zeer duidelijk.

Ik wil even stilstaan bij de communicatie. De juiste informatie en communicatie is bijzonder belangrijk, in elke stap die wordt gezet. U verwees ook zelf naar opkoopregelingen. Ik heb minister Demir er al op aangesproken dat bij de opkoopregeling varkens de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) gerichte brieven heeft uitgestuurd naar bedrijven met impactscoreberekeningen volgens hun gegevens. We weten ondertussen uit de debatten over de lijsten rond de piekbelasters dat de overheid niet over alle bedrijfsspecifieke gegevens beschikt en daardoor nooit de correcte impactscoreberekening kan maken. Met andere woorden: er zijn mogelijk mensen en bedrijven die geen schrijven hebben ontvangen maar toch misschien gebruik zouden kunnen maken van de opkoopregeling en/of eventueel omgekeerd. Nu ja, extra informatie is niet erg, maar als je niet geïnformeerd werd over rechten waar je mogelijk recht op hebt, dan vind ik dat wel erg. In dezen, minister, wil ik vragen dat de informatie breed gaat en voor iedereen beschikbaar is. Elke bedrijfsleider en elk bedrijf moet voor hem of haar de afweging kunnen maken. We weten dat we niet over alle gegevens beschikken. Ik zou willen vragen dat u uw collega daarop aanspreekt en vraagt om de informatie steeds correct, duidelijk en zonder enige zweem van interpretatie te geven en dat die informatie vooral ook breed en voor iedereen beschikbaar is, zodat we daar geen fouten in maken.

De heer Van Hulle heeft het woord.

Ik heb een kleine bemerking. Is de volgende uitspraak juist? Ze komt van de heer Andy Pieters, woordvoerder van de Vlaamse minister van Omgeving: “De publicatie in het Belgisch Staatsblad betekent dat het stikstofakkoord nu juridisch verankerd is.” (Opmerkingen van Stefaan Sintobin en Tinne Rombouts)

“Zo’n publicatie kan de regering nu gebruiken als motivatie voor bijvoorbeeld andere beleidsplannen of omzendbrieven. Wellicht zal er in de toekomst ook nog een nieuwe omzendbrief komen die de huidige ministeriële instructies rond vergunningsprincipes vervangt.”

Mijn vraag is concreet: was een publicatie in het Belgisch Staatsblad nodig om ministeriële instructies uit te voeren? Was dat nodig? Eigenlijk is dit een juridische vraag.

De heer Coel heeft het woord.

Ik denk dat de minister op zich correct geantwoord heeft. Er is een akkoord binnen de regering. Dat behelst onder andere ook dat we twee dingen gaan onderzoeken, en als die via een MER gunstig kunnen bijdragen aan de oplossing, dan worden die ook nog toegevoegd aan het akkoord. Het akkoord omvat velerlei dingen. Een aantal daarvan hebben een decretale uitwerking nodig en een aantal daarvan kunnen via andere manieren opgestart worden of vorm krijgen.

In algemene termen wil ik misschien toch zeggen dat het ook in het belang is van de landbouwers dat we eraan voortdoen en dat we de stappen die we al kunnen zetten, ook opstarten. We moeten niet wachten of de tactiek hanteren van zo lang mogelijk op de rem te staan en zo dicht mogelijk tegen 2030 te komen vooral we aan uitvoer beginnen, om dan in 2030 vast te stellen dat we de doelstellingen niet hebben gehaald en dat we nog eens fors moeten ingrijpen of nog eens heelder debatten moeten voeren over perspectief en wat nog wel kan en wat niet kan. Ik denk dat we het best uit de loopgraven komen en het akkoord dat er is, zo correct mogelijk uitvoeren in al zijn facetten. Waar dat decretaal moet uitgewerkt worden, is dat natuurlijk de eerste stap. Waar je kunt vooruitgaan zonder dat daarvoor decretale initiatieven in het parlement nodig zijn, zou ik niet weten waarom we daarmee zouden aarzelen, in het belang van de landbouw.

De heer Steenwegen heeft het woord.

Ik was eigenlijk niet van plan om tussen te komen, maar als ik al die commentaren hoor en interpretaties die gegeven worden aan het zogenaamde stikstofakkoord, kan ik alleen maar tot de conclusie komen dat er nog altijd helemaal geen akkoord is. En dat er twee strekkingen zijn, dat men op zijn standpunt blijft staan dat men gelijk heeft, maar dat er geen akkoord is. Dat men het eigenlijk over de legislatuur wil tillen, vind ik een heel spijtige zaak voor onze landbouwers, maar dat is de vaststelling die ik hier vandaag voor de zoveelste keer nog eens doe.

Collega Steenwegen, ik kan alleen bevestigen dat mijn fractie niet op het groene knopje drukt als die twee voorwaarden er niet bij zitten. Dat gaat over het reglementair kader dat een decreet moet vormen vanuit het stikstofakkoord, zoals het in de regering is besproken. Dat is heel duidelijk en dat zal ook niet veranderen. Dat is ook een bevestiging naar collega Sintobin. Collega Rombouts zal dat ook bevestigen. Wij zullen dit niet goedkeuren wanneer die twee elementen daar niet bij zitten. Dat is heel duidelijk. Onze fractie zal dat niet goedkeuren. We zullen het wel goedkeuren als het er wel in zit, voor alle duidelijkheid. Dat zijn twee belangrijke voorwaarden.

Wat de oranje bedrijven betreft: ik zou niet graag hebben, collega Sintobin, dat daarover misverstanden de wereld in worden gestuurd. Het gaat hier over een vrijwillige opkoopregeling die ook al een stuk in het vorige stikstofakkoord zat. Dan gold voor de donkeroranje bedrijven tussen de 20 en de 50 procent, nu breidt men dat uit tussen de 5 en de 50 procent. Dat betekent dat mensen desgevallend vrijwillig een opkoopregeling voor hun eigen bedrijf kunnen laten berekenen en afwegen hoe ze daarmee omgaan. Dat kadert in het verlagen van het stikstofniveau en het stikstofbad, dus de stikstofuitscheiding of -emissie die wat zakt in Vlaanderen.

Ik wil het gerucht dat de ronde doet en dat collega Sintobin vermeldde, maar waar ik geen bevestiging van heb gekregen, over de VLM nog even aanstippen. Ik ben ervan overtuigd dat de meeste mensen van de VLM te goeder trouw zijn en hun best doen om de correcte informatie te geven. Maar blijkbaar loopt er minstens één iemand rond met het verhaal van een dwingend karakter om landbouwers enigszins moreel onder druk te zetten, op zijn minst, door te zeggen dat ze snel moeten beslissen en ingaan op het voorstel. Natuurlijk, we mogen onze landbouwers niet onderschatten. Het is niet omdat er iemand aan de deur komt en hun iets komt vertellen dat een impact heeft op hun hele bedrijf, dat ze daar zomaar op ingaan. Maar langs de andere kant is het schandelijk wanneer dit zou worden bevestigd. Ik heb gevraagd wie het is en wanneer dat is gebeurd. Daar heb ik nog geen antwoord op. Als ik dat weet, gaan we daar in elk geval mee verder, want ik denk dat niemand halve informatie en halve waarheden kan aanvaarden. Dat kan nooit de bedoeling zijn.

Ik hoop dat de bevoegde minister voor deze dienst desgevallend zou optreden in dezen, als men het feit gebruikt dat de beslissing is gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Volgens naar ik mij heb laten informeren is het niet zo ongebruikelijk dat dergelijke beslissingen worden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Dat is niet alleen het geval voor het stikstofakkoord. Wanneer er een reglementair kader voortvloeit uit een dergelijk akkoord in een latere fase, dan is het blijkbaar gebruikelijk dat het wordt gepubliceerd. Dat zal voor veel andere conceptnota’s ook gebeuren. Maar dat is geen afdwingbare regelgeving. Dat bevestigt nog een keer dat de mensen van de VLM daar ook op die manier mee moeten omgaan. En ik zeg het nogmaals: de meesten zullen dat ongetwijfeld doen, we hebben er ook vertrouwen in. Maar als er mensen zijn die zich veroorloven om dit op een andere manier te interpreteren, dan is dat schandelijk en moet daartegen worden opgetreden.

Wat de aankoop van de gronden betreft: dat is iets wat hier niet in de concrete aanvankelijke vraagstelling zat. Maar het is veel erger dan hetgeen u zegt, collega Sintobin. Ik heb cijfers opgevraagd, ze zijn ook gepubliceerd in de Krant van West-Vlaanderen van vorige week. Het gaat dan nog niet over de vzw, het gaat niet over Natuurpunt. Het gaat over het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), dat 30 hectare koopt in Lichtervelde aan 117.000 euro via Biddit – het was een openbare aankoop. Het ging om grond vrij van pacht. Maar dit is absoluut in de hoofde van de landbouwers een onaanvaardbaar verhaal. Ik heb ondertussen ook de schattingsverslagen opgevraagd, maar ik heb ze nog niet gekregen. Ze liggen bij de administratie en de Inspectie van Financiën. Ik zou willen weten hoe men daarmee omgaat, voorafgaandelijk aan een dergelijke bieding. Het lijkt mij logisch, als een gemeente of een overheid iets koopt, dat er schattingsverslagen met referenties moeten zijn. En ik wil die referenties zien. Ik wil zien hoe men daarmee omgaat en of dat al dan niet op een correcte manier is verlopen. Maar dat wordt opgevolgd.

Minister Brouns heeft het woord.

Bedankt voor de vele tussenkomsten, en ook voor de antwoorden die al gegeven zijn.

Wat misschien belangrijk is, omdat daar ook het initiële debat en de vragen over gingen: over de gevolgen van die publicatie van de PAS is de nota van de Vlaamse Regering heel duidelijk. Die is publiek, en ook door jullie consulteerbaar. Ik zal heel kort, letterlijk herhalen wat daarin staat. “Na de definitieve vaststelling van de PAS is het noodzakelijk dat het programma uitgevoerd wordt. De PAS heeft geen reglementaire strekking.” Dat staat letterlijk te lezen. Dus voor wie dat zou willen: vraag die nota van de Vlaamse Regering op. Die laat daar dus ook geen twijfel over. Dat was een vraag van meerdere collega’s.

Collega Rombouts, ik denk inderdaad dat het belangrijk is dat alle informatie beschikbaar is, ook bij die actualisatie. Ook daar is wel de afspraak gemaakt dat dat over iets zeer ingrijpends gaat. Ingrijpender kan het niet voor een bedrijf dat zijn bedrijfsvoering, vaak generatie op generatie, moet stoppen. Als dat dan ooit tot een einde komt, dan is dat bijzonder ingrijpend. Dat zal dus niet alleen met modellen, met alle data of met alle informatie zijn – impactscores en noem maar op – maar ook effectief met een bedrijfsbezoek. Er moet ter plaatse gekeken worden of dat allemaal klopt, en de informatie moet ook beschikbaar worden gesteld.

Collega Coel, we moeten inderdaad doorwerken, we mogen geen tijd verliezen. De dingen die we al kunnen doen, moeten we doen. In die zin is dat ook in het parlement vorig jaar al afgesproken. We hebben nu ook de politieke afspraak gemaakt om dat terug te geven aan het parlement en opnieuw die vraag te stellen: maak werk van dat voorstel van decreet voor die decretale verlenging die nodig is voor de aflopende vergunningen. Dat is een mooi voorbeeld van iets waarvan ik vind dat we dat zeker moeten vastpakken en daarmee moeten doorgaan.

Dan was er het ruimere debat rond de grond. Daar is al voor een groot stuk op geantwoord. Als ik soms ga spreken, dan ga ik ook terug in de tijd. En als je teruggaat in de tijd, dan is een belangrijk moment het moment waarop de gewestplannen werden opgemaakt. Die zijn nog opgemaakt in een sfeer toen de landbouw vroeg om die gronden gewoon groen in te kleuren, en zeker niet paars, want dan kon er geen industrie komen. Dat waren zowat de beelden destijds. En dat gaf ook aan hoe verweven landbouw en natuur altijd zijn geweest. Want er heeft lange tijd, tot op vandaag, heel veel landbouw plaatsgevonden in natuurgebied.

Maar door de jaren heen, doorheen de evolutie, en ook door de Habitatrichtlijnen en andere, gaat men daar natuurlijk anders mee om, en moeten we in dat verweven landschap van Vlaanderen wat meer rekening houden met elkaar. Er is de biodiversiteit die daar haar plek heeft ingenomen. In die evolutie is het belangrijk om naar nieuwe evenwichten te gaan, en elk zijn plek daarin te geven. Dat betekent dat de gele landbouwgebieden toekomen aan de landbouwsector. Op dat vlak denk ik wel dat dat een evolutie is die we zeker moeten volgen. Want de cijfers zoals die zijn opgevraagd, zijn wel sprekend. En die bedragen duwen die prijs natuurlijk ook kunstmatig naar een hoog niveau, wat dan natuurlijk een impact heeft op bedrijfsvoering en toekomstige landbouwactiviteiten.

De heer Sintobin heeft het woord.

Ik heb nog een paar puntjes. Wat die publicatie betreft: u zegt dat daar niets aan is dat al uitvoering geeft aan het stikstofakkoord. Maar als ik dan de tweet hoor van een minister die hier wordt geciteerd, dan is dat toch werkelijk schandalig? Dat is toch werkelijk schandalig. Een minister weet toch ook goed dat een publicatie in het Staatsblad niet betekent dat het stikstofakkoord al kan worden uitgevoerd. Ik vind toch dat u, als minister van Landbouw, uw collega daarover moet aanspreken, en dat u moet zeggen van dat niet meer te doen.

Want het is natuurlijk logisch dat er rechtsonzekerheid is bij de landbouwers. Ze weten al niet goed hoe het komt dat dat nu al in het Staatsblad staat, en dan is er nog een minister van Omgeving die zegt dat we weg zijn. Ik hoor de vertegenwoordiger van de N-VA hier al zeggen dat dat decreet nog in het parlement moet komen, maar dat we ondertussen al stappen vooruit kunnen zetten. Wat is dat dan, stappen vooruitzetten? Ik denk dat we toch het parlement een beetje moeten erkennen, en zorgen dat we eerst een decreet hebben. (Opmerkingen van minister Jo Brouns)

Er is een voorstel van decreet, oké, geen ontwerp van decreet. Dan kunnen we inderdaad niet naar de Raad van State stappen of zo. (Opmerkingen)

Ach, net wel? Dan zou u beter een ontwerp van decreet indienen.

Maar ik vind het schandalig wat de minister van Omgeving hierover tweet, en het is uw plicht, vind ik, om haar daar op regeringsniveau over aan te spreken.

Collega Steenwegen, u hebt gelijk. Er is geen stikstofakkoord. U hebt dat daarnet gehoord van de voorzitter van deze commissie. Er is geen stikstofakkoord. Zolang de twee voorwaarden niet zijn ingevuld – ik moet dat nog allemaal zien gebeuren – duwen ze niet op het groene knopje. En ik ken nog iemand die ook niet op het groene knopje zal drukken, iemand van een andere meerderheidspartij. Ik moet dat nog allemaal zien. U hebt gelijk, collega Steenwegen, er is momenteel geen akkoord.

Tot slot richt ik me nog tot de voorzitter. Er zijn ook wel steden en gemeenten die vrij actief zijn in het opkopen van landbouwgronden. U kent er ongetwijfeld ook wel een paar. Het is dus niet alleen Natuurpunt. Minister, eigenlijk is het ook uw taak om heel dat dossier van Natuurpunt, over die subsidiëring van Natuurpunt en de prijzen die worden betaald voor landbouwgrond, op regeringsniveau te brengen. Alle eer aan collega Van Hulle, maar ik denk dat dat toch ook eens op het regeringsniveau zal moeten worden bekeken. Men heeft een subsidiedatabank aangelegd waar we kunnen zien waar alle subsidies naartoe gaan. Maar het is ook de manier waarop alles gebeurt. En ik heb niets tegen Natuurpunt op zich, maar op die manier kunnen we niet verder.

Je kunt altijd wel zeggen dat natuur en landbouw samengaan. Ik vind dat ook, ik zeg dat ook altijd. Maar zo kan het echt niet verder.

De vraag om uitleg is afgehandeld.