In het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) 2023-2027 vormt de aanleg van bufferstroken langs waterlopen een belangrijk element van de conditionaliteit. Bufferstroken dienen om te vermijden dat meststoffen uitspoelen naar het grond- en oppervlaktewater. "Voor een goede waterkwaliteit is het belangrijk om die afstandsregels te respecteren", zegt VLM.
Sommige bufferstroken dragen bij tot de groene dooradering in het landschap en kunnen de agrobiodiversiteit ondersteunen als er specifieke mengsels ingezaaid worden die een geschikte biotoop vormen voor planten en dieren. Het aanleggen van zo’n bufferstrook kan gepaard gaan met een vergoeding in de vorm van een beheerovereenkomst of ecoregeling.
Afstand tot waterlopen
Landbouwers mogen noch met dierlijke mest, noch met kunstmest of andere meststoffen bemesten in een vijf meter brede strook vanaf het talud van een waterloop of oppervlaktewaterlichaam uit het Grootschalig Referentiebestand (GRB). Landbouwers met een perceel grenzend aan een waterloop die ligt in het Vlaams Ecologisch Netwerk of een waterloop die ligt aan een steile helling moeten een bufferstrook tussenlaten van tien meter breed.
Een overzicht van alle waterlopen en oppervlaktewaterlichamen kan men onder meer terugvinden in de app LV-AgriLens van het departement Landbouw en Visserij.
Wat als de afstandsregels niet worden nageleefd?
Om de waterkwaliteit te beschermen en te verbeteren houdt de Mestbank toezicht op de naleving van de wetgeving. “In het voorjaar hebben de toezichthouders van de Mestbank de afstandsregel van vijf meter toegelicht tijdens hun terreincontroles”, licht VLM-woordvoerster Leen Van den Bergh toe. “Die sensibiliseringsactie loopt nu ten einde. Vanaf 1 juli 2023 stellen de toezichthouders bij het vaststellen van een inbreuk een proces-verbaal op. Het pv wordt dan bezorgd aan het parket, daar wordt beslist welke gevolgen eraan gegeven worden. Bijna altijd wordt de inbreuk doorgestuurd naar het departement Omgeving voor een bestuurlijke boete, die meestal tussen 500 en 1.000 euro ligt. Daarnaast kan zo'n inbreuk ook gevolgen hebben voor de premies die de landbouwer krijgt via het GLB.”