De voorzitter
De heer Coel heeft het woord.
Arnout Coel (N-VA)
In deze commissie en in de commissie Leefmilieu hebben we het al een aantal keren gehad over de Aziatische hoornaar, en ik krijg nog altijd berichten van imkers met feedback op de vragen en op uw antwoorden, minister. Een van die imkers signaleerde dat er al een volgende bedreiging op ons afkomt. Het gaat met name over de tropilaelapsmijt, of kortweg tropimijt, die momenteel aan een opmars richting Europa bezig zou zijn.
Deze mijt komt oorspronkelijk vooral voor in delen van Azië en parasiteert net als de varroamijt op de larven van de bij, waardoor de jonge bijen verzwakt en misvormd worden. Ondertussen zou ze al opgerukt zijn tot in Rusland en zijn er sterke vermoedens van aanwezigheid in Oekraïne en Turkije.
Aangezien de verspreiding hoofdzakelijk via de invoer van bijen en hommels uit derde landen buiten de EU plaatsvindt, zijn er op dat gebied al een aantal maatregelen van kracht. Zo laat de EU invoer van bijen en hommels enkel toe uit landen die aan een aantal basisvoorwaarden voldoen en moet er een gezondheidscertificaat voorzien worden dat aan een aantal garanties voldoet.
Daarnaast moet een bijenhouder die vermoedt dat zijn bijenvolk aangetast is door bijvoorbeeld de tropimijt een aangifte doen bij de lokale controle-eenheid van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV).
Volgens de inschatting van de imker die me contacteerde, is het een kwestie van tijd vooraleer ze ook in Vlaanderen opgemerkt zal worden. In het belang van de biodiversiteit, maar ook in het belang van de productie van honing moeten we daarbij kort op de bal spelen. Ik heb daarover enkele vragen.
Hebt u, als minister, ook al signalen vanuit de sector ontvangen dat deze bedreiging op ons afkomt?
Hoe loopt de samenwerking met het FAVV in het kader van een preventieve aanpak voor deze problematiek? Zijn de huidige maatregelen om de verspreiding van de mijt te vermijden volgens u voldoende?
Plant u, eventueel in het kader van uw Strategisch Plan Bijenteelt, nog bijkomende maatregelen om de potentiële verspreiding de komende jaren te voorkomen?
De voorzitter
Minister Brouns heeft het woord.
Minister Jo Brouns
We zijn inderdaad op de hoogte, collega Coel, maar wat belangrijker is, is dat de sector ook mee is. Tijdens een overleg van het Praktijkcentrum Bijen op 24 november 2023, heel recent, gaf de sector aan alert te zijn voor de problematiek. In België is aanwezigheid van de tropilaelapsmijt – een echte tongbreker – echter nog niet vastgesteld.
Een preventieve aanpak van deze problematiek zal vooral bestaan uit het minimaliseren van het reizen met de bijen, en het verbod op invoeren van bijenvolken of koninginnen uit risicogebieden. Beide maatregelen staan hoog op de lijst van goede imkerpraktijken binnen de Vlaamse en bij uitbreiding Belgische imkerijsector. Het netwerk van de betrokken overheden met de Vlaamse imkerij is voldoende sterk en uitgebreid. De contacten zijn nauw en verlopen vooral via het Praktijkcentrum Bijen, waarin ook het FAVV betrokken is.
De praktijken opgelijst in het door het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) opgemaakte en binnen het Praktijkcentrum Bijen gebruikte handvest voor goede imkerpraktijken, garanderen een goede preventie tegen insleep van bijenziekten en -plagen van buitenaf. Daarnaast is in het bijenplan een focus gelegd op twee relevante interventies. Interventie 1 gaat over maatregelen voor het herstel van het bijenbestand in de Unie, en Interventie 5 gaat over de bestrijding van vijanden en ziekten in de bijenteelt.
De voorzitter
De heer Coel heeft het woord.
Arnout Coel (N-VA)
Dank u, minister. Ik ben blij dat het hoog op de agenda staat, en dat u er op 24 november nog overleg over hebt gehad met de sector. Ik denk dat het goed is dat u kort op de bal speelt. Met de Aziatische hoornaar zijn we helaas in de fase terechtgekomen dat we niet meer aan de verwijdering van de soort werken, maar eerder aan het beheersen van de aanwezigheid. Ik denk dat we dat met deze tongbreker moeten vermijden. Het is dus goed dat u het kort opvolgt. Ik bedank u voor de inspanningen daarrond.
De voorzitter
De vraag om uitleg is afgehandeld.
