De voorzitter
De heer Vandenhove heeft het woord.
Ludwig Vandenhove (Vooruit)
Voorzitter, collega’s, minister, af en toe moet ik BB eens steunen in zijn vragen – dat is een kwestie van evenwicht. (Gelach. Opmerkingen)
BB is alleszins niet te spreken over het uitvoeringsbesluit van het Instrumentendecreet dat de Vlaamse Regering goedkeurde. De organisatie meent dat het landbouwers zeer moeilijk wordt gemaakt om een beroep te doen op de koopplicht, een instrument dat landbouwbedrijven die ernstig getroffen worden door het stikstofakkoord nodig zullen hebben. Zo is de Vlaamse overheid verplicht om, op bepaalde voorwaarden, de onroerende goederen aan te kopen van eigenaars, ook landbouwers, die door overheidsbeslissingen ernstige schade oplopen, onder andere en vooral door het stikstofakkoord. Zo kunnen piekbelasters, de zogenaamde rode bedrijven, hun gebouwen en gronden vrijwillig te koop aanbieden aan de Vlaamse overheid.
Volgens de landbouworganisatie wordt in het uitvoeringsbesluit de drempel om in aanmerking te komen voor een dergelijke koopplicht te hoog gelegd, zo hoog dat heel wat landbouwers uit de boot vallen. In het uitvoeringsbesluit staat immers dat “de koopplicht enkel geldt wanneer het arbeidsinkomen van een getroffen bedrijf twee derde onder het gewestelijk inkomen komt te liggen”. BB vraagt dan ook om een rechtzetting van die maatregel en om een doordacht flankerend beleid voor de sector.
Minister, ik heb de volgende vragen over dit vrij fundamentele dossier van het stikstofakkoord, dat in de Vlaamse Regering ‘niet rimpelloos’ verliep of verloopt – ik ben benieuwd of dat vanaf nu anders zal zijn.
Minister, bent u het eens met de kritiek van de landbouworganisatie dat de drempel om in aanmerking te komen voor de koopplicht te hoog wordt gelegd? Zult u tegemoetkomen aan de vraag van de landbouworganisaties? Worden er nog wijzigingen voorzien aan het uitvoeringsbesluit? Zo ja, welke?
De voorzitter
Minister Brouns heeft het woord.
Minister Jo Brouns
Collega, het besluit dat op 23 november laatsleden een eerste keer principieel werd goedgekeurd, voorziet in de uitwerking van de geharmoniseerde procedures voor de compenserende vergoedingen, de koopplichten en de berekeningswijze van die vergoedingen. Om een beroep te kunnen doen op de koopplicht is in heel wat gevallen vereist dat bij een gebruiksbeperking de leefbaarheid van het bedrijf in het gedrang komt.
Het besluit dat principieel werd goedgekeurd, geeft verder uitvoering aan deze bepaling en stelt dat een dergelijke betekenisvolle invloed op de resultaten wordt aangetoond aan de hand van een daling van het arbeidsinkomen van de landbouwer. Deze grens is een grens die vandaag al in heel wat regelgevingen terug te vinden is.
Anderzijds is het ook wel zo dat bijvoorbeeld in de huidige inrichtingsnota, die het flankerend beleid regelt voor de zogenaamde ‘rode bedrijven’, een vereenvoudigde bewijslast is opgenomen. In heel wat gevallen is de vereiste daling tot onder de grens van twee derde van het gewestelijk vergelijkbaar inkomen, een hoge drempel. Dat is iets waar ik de landbouworganisaties niet in kan tegenspreken.
Daarom is er in de schoot van de regering afgesproken dat deze generieke regeling, nadat de gevraagde adviezen ontvangen zijn, wordt aangevuld met een bepaling dat de Vlaamse Regering een afwijkende regeling kan opnemen bij de goedkeuring van een specifieke inrichtingsnota, overeenkomstig het decreet Landinrichting. Volgens mij wordt er op die manier tegemoetgekomen aan de terechte opmerking vanuit het middenveld.
De voorzitter
De heer Vandenhove heeft het woord.
Ludwig Vandenhove (Vooruit)
Dank u wel, minister. Dat is een heel duidelijk antwoord. U gaat dus tegemoetkomen aan hun bemerkingen. Maar hoever gaat die afwijkende regeling dan? U zegt dat er in de schoot van de regering afgesproken is dat er sprake kan zijn van een afwijkende regeling. In welke richting gaat die en hoever gaat die? Dat is natuurlijk toch wel een belangrijk gegeven in het hele akkoord.
Minister Jo Brouns
Dat zal een regeling zijn die losstaat van het inkomen.
De voorzitter
De heer Van Hulle heeft het woord.
Bart Van Hulle (Open Vld)
Ik vind het zeer positief dat dit binnen de regering aangepast kan worden.
Ik heb nog een bijkomende vraag over de ruimtelijke uitvoeringsplannen. Als ik goed begrijp wat minister Demir op 17 oktober bevestigd heeft in de commissie Leefmilieu, geldt de oude regeling tot het ruimtelijk uitvoeringsplan voorlopig wordt vastgesteld op 1 april 2024. Ik heb het dus over de oude regeling inzake planschade en koopplicht. Als ik het goed begrijp, dan geldt de oude regeling voor een landbouwer die geïmpacteerd is door een ruimtelijk uitvoeringsplan. De oude regeling houdt in dat er op dat moment geen planschade is. Dat lijkt me toch zo te zijn. Mijn vraag is dus de volgende. Ik ken die sector vrij goed. De meeste landbouwers die daardoor geïmpacteerd zijn, zijn er niet op de hoogte van dat er geen planschade is. Ik zie u wat argwanend kijken. Als mijn redenering fout is, spreek me dan maar tegen. Maar ik heb wel wat argwaan.
Minister Jo Brouns
Ik zal het voor u nakijken.
De voorzitter
De heer Vandenhove heeft het woord.
Ludwig Vandenhove (Vooruit)
Dank u wel voor uw heel duidelijk antwoord, minister. Dat wil natuurlijk zeggen dat er toch, om het op zijn zachtst uit te drukken, opnieuw gemorreld wordt aan dat stikstofakkoord. Dat is een niet onbelangrijke vaststelling.
De voorzitter
De vraag om uitleg is afgehandeld.
