Over de officiële certificering van plantmateriaal voor hop

Mevrouw Vandromme heeft het woord.

Minister, u weet dat ik in het mooie hoppeland woon. Vorig jaar was u te gast op een hoppebedrijf in Poperinge. Samen met onze hoptelers ijveren we al lange tijd voor het behoud van de Belgische hop. We werken daarvoor allen samen aan een toekomstgerichte en stevige positie op de internationale hopmarkt.

Voor het vinden van geschikt teeltmateriaal van hop zijn onze Vlaamse hoptelers momenteel volledig aangewezen op andere EU-lidstaten en derde landen, voornamelijk het Verenigd Koninkrijk. Enkele jaren geleden werd met ondersteuning van het Leaderproject ‘HopBel – Ontwikkeling van streekeigen Belgische hopvariëteiten’ een eigen veredelingsprogramma opgestart, want in Vlaanderen groeit de vraag naar ontwikkeling van nieuwe Belgische hoprassen. Ondertussen vermeerderen en verkopen hoptelers hun plantmateriaal op hun eigen bedrijf voor particulier of professioneel gebruik zonder bijhorend essentieel plantenpaspoort. Maar bij verkoop en transport binnen de EU moeten bepaalde plantensoorten, waaronder ook plantmateriaal voor hop, vergezeld zijn van een plantenpaspoort. Ook voor hop is er zo’n certificering nodig. Vreemd genoeg bestaat hier tot op heden nog steeds geen Vlaamse regelgeving voor.

In het voorjaar van 2020 stelde ik uw voorgangster, mevrouw Crevits, al eens de vraag of de Vlaamse overheid hier een regeling voor kon uitwerken. Zij beloofde om samen met de sector de pro’s en contra’s te bekijken.

Minister, had u ondertussen al overleg met de sector over het uitwerken van een Vlaamse regelgeving omtrent de export van plantmateriaal voor hop? Welke zaken werden daarover al afgesproken? Waar bevinden zich nog knelpunten?

Binnen welke tijdsspanne ziet u het haalbaar om deze regeling rond te krijgen?

Minister Brouns heeft het woord.

Op 5 juli 2023 werd een overleg gehouden met vertegenwoordigers van de hopsector om het ontwerpvoorstel tot Vlaamse regelgeving verder in lijn te brengen met de noden van de sector, waaronder dus ook de problematiek van de export van plantmateriaal voor hop. Enkele collega’s van het Departement Landbouw en Visserij zaten er samen met vertegenwoordigers van uw mooie stad Poperinge, afdeling Landbouw, de voorzitter van de vzw Hop Overkoepelende Producentenvereniging (HOP) en een medewerker van Inagro.

Tijdens dit overleg met de sector werd een eerste versie van het voorontwerp van besluit van de Vlaamse Regering over de reglementering van de handel in en de keuring en certificering van teeltmateriaal van hop toegelicht en afgetoetst.

De sector verwelkomde de certificering van teeltmateriaal van hop, die de mogelijkheid biedt om Vlaams vermeerderd teeltmateriaal in de handel te brengen met een hoge kwaliteitsgarantie op het vlak van organismen die de kwaliteit aantasten. Het grootste knelpunt op dat moment was het ontbreken van regelgeving omtrent de aanmelding van nieuwe hoprassen. Dat is binnen de EU niet geregeld. Momenteel is het namelijk zo dat iedereen die een nieuw hopras ontwikkelt, dit in de handel kan brengen als een nieuw ras. De enige beperkingen die hier gelden, zijn het eventuele toegekende kwekersrecht op dat ras en de verplichting om voor dit teeltmateriaal wel degelijk een plantenpaspoort te voorzien.

Naar aanleiding van het overleg met de sector werd in het voorontwerp van besluit naast de certificering ook een bepaling opgenomen zodat nieuwe hoprassen in het Vlaamse Gewest enkel toegelaten kunnen worden wanneer die aan een officieel onderzoek onderworpen zijn dat aantoont dat het ras onderscheidbaar, homogeen en bestendig is, zodat de kwaliteit en de rasidentiteit hiervan gegarandeerd kunnen worden. Dit zal ook opportuniteiten creëren voor de export ervan.

Ik heb het ontwerp van besluit van de Vlaamse Regering deze week op de ministerraad geagendeerd voor de eerste principiële goedkeuring. Daarna zullen de adviesaanvragen bij de Raad van State, de Vlaamse Toezichtcommissie en de Gegevensbeschermingsautoriteit aangevraagd worden. We verwachten dan ook dat deze regelgeving binnen enkele maanden definitief goedgekeurd zal worden en dus voor het einde van de huidige legislatuur nog rond zal geraken. Na de goedkeuring moet dan de publicatie in het Belgisch Staatsblad afgewacht worden, vooraleer dit in werking zal treden.

Mevrouw Vandromme heeft het woord.

Minister, dank u voor uw antwoord. U weet dat we in het kleine Vlaanderen wereldleider zijn in het kweken van goede hop. We moeten dat zo houden. We zijn jammer genoeg niet in alles de top. Daar zal het wellicht ook over gaan deze namiddag in de plenaire vergadering. Ik hoop dat we wat hopteelt betreft bovenaan in het lijstje kunnen blijven staan.

U gaat geregeld de boer op en u luistert naar de landbouwers. U hoorde ook de vraag naar het plantenpaspoort. Als bepaalde rassen worden erkend, moeten we ervoor zorgen dat ze kwaliteitsvol zijn. Daarom moeten we daar onderzoek naar kunnen doen. Ik ben blij te horen dat er wordt ingegaan op de vraag vanuit het verre Poperinge. Maar ik wil ook nog een pleidooi houden om ook de onderzoekscentra te blijven ondersteunen. Ik denk dat de voorzitter van deze commissie dat alleen maar zal ondersteunen. Ook voor nicheteelten is het een grote meerwaarde om onderzoekscentra te hebben die de land- en tuinbouw kunnen ondersteunen. Op die manier kunnen we onze positie binnen de Europese of wereldmarkten verdedigen. Vandaar alleen maar positiviteit.

Minister Brouns heeft het woord.

Ik sluit mij daar heel graag bij aan. Als we ergens goed in zijn, mogen we dat zeggen. Als Vlaming zijn we heel bescheiden. Maar als het op zo ruim mogelijk wetenschappelijk onderzoek aankomt, doen we dat goed. Als we daarmee de topkwaliteit van onze Vlaamse hop, die inderdaad in het bijzonder in de mooie Westhoek wordt geteeld, op een duurzame manier kunnen versterken, zal ik dat met heel veel plezier steunen.

Mevrouw Vandromme heeft het woord.

Voorzitter, u weet samen met mij dat de hop haar hoogtepunt bereikt in september. Als ik de timing hoor, denk ik dat we met de volgende hoppefeesten wel kunnen klinken op het nieuwe plantenpaspoort dat voor hop zal worden gecreëerd.

Dat hopen wij met u.

De vraag om uitleg is afgehandeld.