De voorzitter
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het voorstel van decreet van Wilfried Vandaele, Peter Van Rompuy, Steven Coenegrachts, Annick De Ridder, Tinne Rombouts en Arnout Coel tot wijziging van het decreet van 25 april 2014 betreffende de omgevingsvergunning, wat het invoeren van overgangsmaatregelen voor vergunningen in het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof betreft.
De algemene bespreking is geopend.
De heer Vandaele heeft het woord.
Wilfried Vandaele (N-VA)
Voorzitter, er is vandaag geen kader of richtlijn bij de voorbereiding van vergunningsbeslissingen met een stikstofimpact, al zeker niet nu het ontwerp van decreet over programmatische aanpak stikstof (PAS) op de lange baan wordt geduwd door de oppositie. (Opmerkingen)
Wij hebben bij wijze van overgangsmaatregel dus het decreet van 9 juni 2023. Daar hebben we een verlengingsregeling ingevoerd voor de milieu- en omgevingsvergunningen van bestaande veehouderijen en mestverwerkingsinstallaties. Die zullen vervallen, of zijn vervallen, in 2021, 2022, 2023. Op grond daarvan wordt op verzoek van de exploitant, de geldigheidsduur van de vergunning die vervallen is in 2021, 2022, 2023, verlengd tot en met 31 december 2023.
Wegens het momenteel nog ontbreken van een decretaal stikstofkader, voorzitter, wordt deze regeling met één jaar verlengd. De voorwaarde is wel dat men bij de bevoegde overheid die verlenging uiteraard aanvraagt. Dat is, heel kort, de overgangsmaatregel die we nu vragen goed te keuren. Dat geldt voor landbouwbedrijven, mestverwerkers, en natuurlijk ook voor andere bedrijven die in die situatie zitten.
De voorzitter
De heer Sintobin heeft het woord.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Collega Vandaele, niet wij hebben het PAS-decreet op de lange baan geschoven. Net jullie hebben het op de lange baan geschoven. (Opmerkingen)
Jullie zijn al drie jaar …
De voorzitter
Het gaat niet over dat decreet, voor alle duidelijkheid.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Jullie zijn al drie jaar bezig met ruzie te maken. (Opmerkingen van Annick De Ridder)
Mevrouw De Ridder, jullie zijn al drie jaar bezig met debatteren en ruziemaken. (Opmerkingen van Annick De Ridder)
Degoutant? Ga dan naar huis. (Opmerkingen van Annick De Ridder)
De voorzitter
Kan iedereen zich een klein beetje gedragen? U zit hier in een parlement. (Opmerkingen)
U hebt het woord, mijnheer Sintobin. Doe uw uitleg, alstublieft.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Ik ga er niet mee akkoord dat ze nu vanuit de meerderheid gaan proberen te zeggen dat wij dat op de lange baan geschoven hebben. Mag ik u er trouwens op wijzen, collega’s, dat bij de eerste stemming drie collega’s van de meerderheid niet aanwezig waren? Twee van cd&v en een van Open Vld, en iedereen weet ongetwijfeld over wie het gaat. De eensgezindheid binnen de meerderheid, collega Vandaele, is dus ook niet zo groot, dacht ik. Maar u hebt waarschijnlijk alles gemist wat de landbouwers u hebben verteld. Of u leest het gewoon niet. Wij steunen natuurlijk wel de verlenging van de vergunningen. En dat is maar normaal ook. Als er geen rechtszeker kader is voor de bedrijven en de landbouwers, dan is het aan ons, decreetgevers, om daaraan te remediëren. En dus gaan wij dat goedkeuren.
Wilfried Vandaele (N-VA)
Collega Sintobin, er zijn mensen die ziek zijn en die ook echt ziek zijn. (Opmerkingen)
U weet dat er voor dit ontwerp van decreet geen stemafspraken zijn gemaakt met mensen van de oppositie. Als er mensen ziek zijn, zijn die inderdaad afwezig.
De voorzitter
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Mieke Schauvliege (Groen)
Collega’s, het stikstofarrest dateert van februari 2021 en we zitten nog altijd niet aan een regeling. Het gevolg daarvan is dat er nu ontwerpen van decreet moeten worden gemaakt om in stukken en brokken vergunningen te verlengen. Wij betreuren dat ten zeerste, want op die manier gaat het stikstofbad niet verminderen en lossen we eigenlijk niets op. Maar wij begrijpen natuurlijk wel dat mensen die vergunningen hebben, niet het slachtoffer kunnen zijn van een talmende regering, en dus zullen wij dit ontwerp van decreet niet steunen, maar ook niet afkeuren. Wij zullen ons dus onthouden.
De voorzitter
De heer Van Rompuy heeft het woord.
Peter Van Rompuy (cd&v)
Voor ons is dit een bijzonder belangrijk ontwerp van decreet. Er zijn heel wat landbouwers, maar ook kmo’s, wier vergunning dreigt te vervallen. De vorige verlenging liep tot eind dit jaar, dus daar doen we nu een jaar bij, om hun in die periode toch wat rechtszekerheid te kunnen bieden. Wij gaan dit ontwerp van decreet natuurlijk ten volle steunen. Het is ook absoluut nodig dat we dit vandaag gestemd krijgen.
De voorzitter
De heer D’Haese heeft het woord.
Jos D'Haese (PVDA)
Dit zijn natuurlijk ontwerpen van decreet die geen schoonheidsprijzen winnen: na drie jaar geruzie drie akkoorden, maar geen oplossing. En dus is het natuurlijk wel noodzakelijk dat mensen verder kunnen doen met hun landbouwbedrijf. Daarom zullen wij dit ontwerp van decreet wel steunen.
De voorzitter
De heer Coenegrachts heeft het woord.
Steven Coenegrachts (Open Vld)
Het heeft inderdaad wel wat voeten in de aarde gehad om tot een stikstofdecreet te komen. Wij, als meerderheid, zitten nu in de laatste rechte lijn. En we merken dat al die woorden van de oppositie die ons tot spoed hebben aangemaand gedurende die drie jaar, en die zeiden dat het dringend was, dat het vijf voor twaalf was, dat het vijf over twaalf was, dat het niet rap genoeg kon gaan, toch allemaal vrij relatief waren, want vandaag gaan we het weer dertig dagen voor ons uit schuiven.
Natuurlijk moeten landbouwbedrijven die vandaag werkzaam zijn, verder kunnen doen. Daar zijn we het eigenlijk al even over eens. Vandaag ligt hier die tekst voor, zodat men volgend jaar opnieuw een overgangsjaar krijgt, en hopelijk vanaf dan de duidelijkheid om ook vergunningen voor onbepaalde duur te kunnen verlengen. Dat kan alleen als wij ons ontwerp van decreet zouden mogen voorleggen en uitdiscussiëren in dit parlement. Maar vooralsnog wordt dat geweigerd.
De voorzitter
Ja, verhinderd door een advies van de Raad van State.
De heer Sintobin heeft het woord.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Ja, collega Coenegrachts, nogmaals, niet wij schuiven dit op de lange baan, maar jullie konden misschien ook de gewone parlementaire weg van een amendement op een voorstel van decreet gevolgd hebben. Het belangrijkste decreet van deze legislatuur, mevrouw Demir, hoeveel keer hebt u dat gezegd gedurende de afgelopen jaren? En dan moeten wij dat hier vlugvlug goedkeuren in de plaats van in een commissie te bespreken, hoorzittingen … Er worden honderden hoorzittingen georganiseerd in het parlement over van alles en nog wat, maar over het volgens u belangrijkste dossier van deze legislatuur, moet dat net voor het kerstreces vlugvlug. Wel, de democratie hier in het Vlaams Parlement wordt vandaag verkracht.
De voorzitter
De heer Coenegrachts heeft het woord.
Steven Coenegrachts (Open Vld)
Ja, sorry, collega Sintobin, het is niet alsof we in dit parlement nog nooit over stikstof hebben gesproken. In deze assemblee hebben we het, alsjeblieft, hoeveel keer hebben we hier al een politiek debat gehad over stikstof? (Opmerkingen van Stefaan Sintobin)
Wij kennen de posities van u, u kent onze positie ook … (Opmerkingen van Stefaan Sintobin)
En ik lees uw debatfiches die in het verslag van dit parlement staan van de vorige keer en ik zie daarin: “U moet een advies Raad van State durven te vragen en dat kan gemakkelijk, want je kunt spoedadvies vragen.” En wat doen wij? Wij vragen spoedadvies. (Opmerkingen van Stefaan Sintobin)
De voorzitter
Mijnheer Sintobin, u hebt het woord niet.
Steven Coenegrachts (Open Vld)
En de Raad van State zegt dat hij dat niet gaat doen. Wij hebben gedaan wat u vroeg en ik heb hier tweets en ik heb hier verslagen van uw tussenkomsten in de commissie, in de plenaire, die altijd zeggen dat we te laat zijn en dat we te lang wachten en dat het dringend is en dat het nu maar eens eindelijk duidelijk moet worden. En hier ligt een voorstel van decreet, ik weet niet hoeveel pagina’s het is, ik heb er twee classeurs voor nodig om het mee te dragen, en het is nu duidelijk. Wij brengen duidelijkheid naar dit huis en u zegt: “Wacht nog maar efkes.” Voilà, dat bent u. (Applaus bij de meerderheid)
De voorzitter
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Mieke Schauvliege (Groen)
Collega Coenegrachts, wij hebben hier in dit huis inderdaad al veel over stikstof gediscussieerd, maar niet over de drie decreten die nu op tafel liggen. En daarover gaat het natuurlijk wel. Wij willen als parlement onze rol opnemen, wij willen zorgen dat er hier degelijk juridisch werk wordt geleverd. En ja, eigenlijk wordt onze mogelijkheid om dat nog grondig te bespreken in de commissie ontzegd. De meerderheid vraagt dan een spoedadvies bij de Raad van State aan. Blijkbaar vond ze het toch belangrijk om een advies te vragen. De Raad van State zegt dat hij de reden van de spoed niet inziet en dan zou dit voorstel van decreet er hier ter zitting onmiddellijk worden doorgehaspeld. Dit is gewoon geen faire manier van werken. Het is heel belangrijk dat we hier een degelijk decreet hebben dat juridisch robuust is, want er zijn al tal van organisaties die hebben aangekondigd om naar het Grondwettelijk Hof te gaan. Als die gelijk krijgen, dan is de kans dat al die vergunningen die op basis van een slecht decreet worden verleend, vernietigd geraken. Dat kunnen we als parlement toch niet toelaten? (Applaus bij Groen)
De voorzitter
De heer Vandaele heeft het woord.
Wilfried Vandaele (N-VA)
Ja, collega Schauvliege, als het allemaal wat lang heeft geduurd, denk ik dat het juist is omdat we het zo robuust mogelijk wilden maken. Er is eerst een advies geweest van de Raad van State. Geen spoedadvies, zoals u weet, ze hebben er alle tijd voor gekregen om dat hele voorstel van decreet, eerste versie, grondig te bestuderen. Dat hebben ze ook gedaan en dan hebben ze een lijvig advies hier binnengebracht, waar we het niet helemaal mee eens waren, maar goed. We hebben dan geprobeerd om in de mate van het mogelijke – overal waar we konden – tegemoet te komen aan de opmerkingen van de Raad van State. We hebben er, om dan absoluut zeker te zijn, nog drie externe juristen naar laten kijken, dat heeft inderdaad allemaal wel wat tijd gevraagd. Eigenlijk waren wij dan al behoorlijk zeker van ons stuk. Zeggen wij dat dat nooit kan worden aangevochten? Dat daar geen stukken van op de helling kunnen komen? Natuurlijk wel, dat geldt voor elk decreet dat we hier maken, voor elke regeling die je treft. Maar we hebben geprobeerd om dat inderdaad zo robuust mogelijk te maken juridisch: een eerste uitvoerig advies van de Raad van State, dan daaraan tegemoetkomen, een advies van drie externe juristen, dan nog eens allemaal ook met de administratie en de deskundigen binnen de departementen, binnen dit huis allemaal bekeken. En dan, hoewel we dat eigenlijk niet meer nodig vonden, dachten we: we gaan toch nog eens een spoedadvies vragen aan de Raad van State. We gaan dat doen om mevrouw Schauvliege in elk geval tevreden te stellen, want jullie hadden allemaal gezegd – dat klopt, denk ik, evengoed het Vlaams Belang als Groen als Vooruit – dat een spoedadvies toch wel nog eens nuttig zou zijn. Een spoedadvies, niemand heeft toen gezegd dat het nog eens weer zo’n uitvoerig advies van dertig dagen moet zijn. Dus we hebben dat nog eens gedaan, spoedadvies. Nu zegt de Raad van State inderdaad dat hij dat niet gaat doen.
Ja, dan zitten wij ongeveer aan het eind van ons Latijn. Daarom hebben wij voorgesteld om dat nu eindelijk maar eens te stemmen. Ik dat allemaal zo verkeerd? Vanuit ons oogpunt, en met het traject dat wij gelopen en de inspanningen die wij gedaan hebben om dat juridisch goed in elkaar te timmeren, denken wij dat dit een correcte houding was van de meerderheid. (Applaus bij de meerderheid)
De voorzitter
De heer Sintobin heeft het woord.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Collega Coenegrachts, collega Vandaele, ik heb inderdaad tijdens het vorige debat gesuggereerd om spoedadvies te vragen, maar het is niet mijn schuld of onze schuld dat de Raad van State daar niet op ingegaan is. De enige mogelijkheid die ons dus nog rest is een uitgebreid advies te vragen.
Ten tweede: wij hebben inderdaad geen tijd gehad. Het debat zou moeten gaan over de tekst die hier vandaag voorligt, collega Coenegrachts, niet over de debatten van de afgelopen jaren over het belangrijkste dossier van deze legislatuur. Jullie hebben er zelf zes maanden over gedaan. Jullie hebben er speciaal een werkgroep voor opgericht, jullie hebben er externe juristen bij betrokken.
Wie heb je er niet bij betrokken? Dat zijn de landbouwers, de bedrijven, de belangengroepen. Niemand van hen is daarbij betrokken. Het zijn net zij, collega Vandaele, die vandaag nog dezelfde kritiek leveren op het amendement zoals jullie het willen indienen.
Ik luister ook naar juristen, maar ik luister ook naar alle actoren op het terrein, en in de eerste plaats naar de landbouwers.
Chris Janssens (Vlaams Belang)
De argumentatie van de meerderheidspartijen is toch wel vreemd. Laten we trouwens niet vergeten dat het eigenlijk slechts twee van de drie meerderheidspartijen waren die het oorspronkelijke voorstel van decreet hadden ingediend, omdat men toen in de regering nog te druk bezig was met ruziemaken over welke richting we zouden moeten uitgaan, en hoe hard onze landbouwers en onze ondernemers in Vlaanderen zouden moeten bloeden. Voor de ene was dat nog harder dan voor de andere.
Aan het einde van de rit zegt men dan: “goed, we zullen een advies van de Raad van State vragen”. De Raad van State zegt dan, letterlijk, in haar advies: “de aangehaalde motivering bevat geen pertinente en voldoende concrete gegevens die het aannemelijk maken dat de ontworpen regeling dermate spoedeisend is, dat noodzakelijker wijze een beroep moet worden gedaan om een aanvraag tot een advies binnen vijf werkdagen.”
Collega’s, ik heb aan het begin van de zitting gezegd dat voor het Vlaams Belang absoluut geen enkele procedure tot vertraging moet worden ingezet. Ik heb u voorgesteld dat u een nieuwe motivering zou maken, een motivering die wel voldoende pertinente en concrete gegevens aanduidt, waarom het binnen de vijf dagen door de Raad van State afgeleverd moet worden. En ik ben niet gebonden aan een kerstreces. Ik vind dat de belangen van Vlaanderen, van de Vlaamse economie en van de Vlaamse welvaart – waarvoor de N-VA ook pretendeert campagne te voeren – voorrang hebben op de vakantie van parlementsleden. Wat mij betreft mag er dus een spoedadvies zijn binnen de vijf dagen, en dan ben ik bereid, samen met mijn fractie, om hier het debat aan te gaan.
Jullie zullen het voorstel van decreet dan goedkeuren, wij uiteraard niet, met de inhoud zoals het nu voorligt. Maar kom alstublieft niet zeggen dat de spoedbehandeling niet gevraagd kan worden, terwijl u daar de kans voor hebt, en dat er vertragingsmaneuvers worden uitgevoerd door de oppositie, want de volledige verantwoordelijkheid ligt bij uzelf en bij de Vlaamse Regering. Als de Vlaamse ministers in die Vlaamse Regering de voorbije jaren wat minder waren bezig geweest met het beschermen van hun eigen ego en met de bescherming van hun partijbelangen in de plaats van met de belangen van de landbouwers en van de economie, dan was uw voorstel van decreet hier allang gestemd. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De voorzitter
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Mieke Schauvliege (Groen)
Collega Vandaele, de reden waarom de Raad van State geen advies gegeven heeft, is omdat zij zeggen dat er eigenlijk geen spoed is. Maar jullie hebben wel een advies gevraagd. Met andere woorden, jullie geven ook toe dat het wel belangrijk is dat we daar nog een juridische toets op doen. Laat ons dat dus alstublieft doen. Kunt u dat nog extra motiveren om wat sneller te gaan? Voor ons is dat allemaal goed. Wij zijn niet degenen die willen blokkeren. Wij willen er alleen voor zorgen, en de garantie krijgen, dat wat er hier op tafel ligt juridisch robuust is. Dat is onze rol, dat is onze taak.
Sorry, wij hebben daar geen garanties voor gekregen. Jullie hebben een superslecht advies van de Raad van State gekregen, en dan hebben jullie zich aan tafel gezet om dat aan te passen. We hebben gezien dat het helemaal overgeschreven is. Dus lijkt er mij voldoende reden te zijn om dat grondig te laten motiveren door de Raad van State. En als de Raad daar de spoed niet van inziet, dan is dat zo.
De voorzitter
De heer Coenegrachts heeft het woord.
Steven Coenegrachts (Open Vld)
Misschien moet ik toch eens herhalen hoe we hier normaal werken. Je dient een voorstel van decreet in, je stuurt dat naar de Raad van State, je krijgt dat terug, je verbetert je decreet naar de opmerkingen van de Raad van State, en dan komt het naar de plenaire vergadering. Het is niet de bedoeling dat je, telkens als je aanpassingen doorvoert, het nog eens naar de Raad van State stuurt, zoals dit nu wordt gevraagd. Dat doen we normaal niet.
Mijn kinderen zitten nog op de lagere school. Als die van het eerste terug thuiskomt met zijn huiswerk en het is niet goed geweest, dan maakt hij dat nog eens en de volgende dag krijgt hij – je kent die stempeltjes wel – een duimpje of een vlindertje daarop geplakt. Dan weten we dat het goed was. Dat ga je van de Raad van State niet krijgen. De Raad van State gaat nooit zeggen: “Stem het maar! Het Grondwettelijk Hof gaat dit nooit vernietigen.” Dat heeft de Raad van State in haar hele geschiedenis, sinds 1830, nog nooit ergens gezegd. Zo werkt dat niet.
Als de Raad van State morgen een advies schrijft dat zegt: “Duimpje omhoog, dat hebben jullie zeer goed gedaan!”, dan garandeert niemand in dit huis ons – denk ik, tenzij mevrouw Schauvliege durft –, dat het Grondwettelijk Hof het overeind houdt. Niemand. Dat kan niet. De Raad van State spreekt niet in naam van het Grondwettelijk Hof. Het Grondwettelijk Hof is iets op zichzelf. Daar gaan mensen naartoe. Als we morgen een duimpje omhoog krijgen van de Raad van State, gaat de BB nog altijd naar het Grondwettelijk Hof. Waarom zou die dat niet doen? Omdat ze schrik hebben van de Raad van State? Dat gaat niet gebeuren.
Ik heb nu begrepen, collega Janssen, waarom u nog dertig dagen extra wilt. U vindt het heel vervelend dat deze regering op één lijn zit. (Gelach bij het Vlaams Belang)
U zegt: “Maar dat was toch zo tof, de vorige keer dat er maar twee partijen waren, en dat die derde zo ambetant deed, en dat ze wat ruzie hadden met elkaar. En nu zitten ze op één lijn, en potverdorie, misschien als ik dertig dagen uitstel vraag, wie weet wat er gebeurt." Dit gaat niet gebeuren.
Collega Sintobin, u hebt daarjuist gezegd waar het – misschien, wie weet – echt over gaat. U hebt gezegd dat u nog geen tijd hebt gehad om het te lezen. Dat snap ik nu. (Opmerkingen)
Jawel, dat hebt u wel gezegd. U kunt in het verslag gaan kijken. U hebt gezegd: “Ik heb nog geen tijd gehad om het te lezen”. Wel ja, dat begrijp ik dan wel. Maar wat de Raad van State daarmee te maken heeft, dat u deze week dat decreet niet hebt kunnen lezen, dat weet ik ook niet. (Opmerkingen)
Ik wil nog één ding duidelijk maken. Het decreet is ingediend. De kritiek van de Raad van State is gekomen. We hebben die verwerkt in het decreet, op één argument na. En dat doen we heel bewust. Wij willen in de toekomst wél op krediet vergunnen, zoals de Raad van State dat noemt. En we doen dat met een reden. We gaan Vlaanderen niet op pauze zetten totdat de natuur zich heeft hersteld. We gaan de twee trajecten samen lopen. We gaan innoveren in onze industrie, we gaan werkgelegenheid creëren de volgende jaren én we gaan de stikstofdepositie verminderen zodat de natuur kan herstellen. We duwen Vlaanderen niet op pauze. We doen dat heel bewust, en we hebben dat goed gemotiveerd. (Applaus bij de meerderheid)
De voorzitter
De heer Vandaele heeft het woord.
Wilfried Vandaele (N-VA)
Ik keer nog even terug naar collega Schauvliege, voorzitter, die het heeft over de motivatie die we hebben gebruikt voor de vraag voor een spoedadvies aan de Raad van State.
Collega, ik denk niet dat we nog beter kunnen motiveren dan we nu al hebben gedaan. Wat is onze grootste motivatie? Dat is dat we zien dat de lijst van vergunningen die worden aangevochten omdat er geen decretaal stikstofkader is, steeds langer wordt. Dat is een lijst met niet alleen grote projecten, maar ook met tal van kleine projecten die stilaan de gewone man in de straat gaan raken. We hoorden over de zes huizen waarvan de vergunning is vernietigd op basis van stikstof. Dit is toch wel hoogdringend, dachten wij. Dit is, voor ons, een zaak die wij dringend willen oplossen. En dat is ons belangrijkste motief geweest richting Raad van State. Het ging erom dat we dat niet langer willen laten liggen, want dat de lijst alleen maar langer wordt en, als we dat kader niet hebben, komt er alleen maar meer en meer ellende van, zoals vergunningen die worden vernietigd. Voor ons, collega's, is dat wel een sluitende en sterke motivatie om een hoogdringend advies te vragen aan de Raad van State, al zeker omdat we eerder al een uitvoerig advies hadden gevraagd en gekregen. Dank u wel. (Applaus bij de N-VA)
De voorzitter
De heer Sintobin heeft het woord.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Op de arrogantie van collega Coenegrachts wens ik niet te reageren, maar ik wil toch zeggen, collega Coenegrachts, dat jullie allemaal … (Opmerkingen)
De voorzitter
Collega Sintobin is aan het woord.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Er is altijd gezegd dat dit amendement het volledige decreet verving. U mag van mij vanavond, morgen, de hele week gerust aan alle landbouworganisaties en landbouwers gaan vertellen dat ze er helemaal niets van begrepen hebben. Als u de afgelopen dagen, vandaag nog, de argumenten hebt gelezen in de mail van BB, GK en Ferm, dan zou u toch moeten begrijpen, als de zogezegde verdediger van de landbouw … U mag hun zeggen waarom zij geen inspraak hadden in dit belangrijke dossier, het belangrijkste van deze legislat… (Opmerkingen)
Twintig jaar? Wel, dat moet u zeggen aan de mensen die hier al twintig jaar zitten. Uw partij zit hier ook al twintig jaar. (Opmerkingen van minister Zuhal Demir)
Niet op dit amendement! (Opmerkingen)
Dat is de parlementaire democratie.
De voorzitter
De heer Janssens heeft het woord.
Chris Janssens (Vlaams Belang)
Ik zou toch willen vragen hoe collega Vandaele ‘dringend’ definieert. Ik heb de indruk dat dringend, zoals hij dat hier en nu bepaalt, het ‘onverwijld’ van de N-VA is geworden. Er is in februari 2021 een vergunning geschorst. Sindsdien zeggen alle N-VA’ers dat het “hoogstnoodzakelijk” is om geen vergunningenstop te krijgen in Vlaanderen en dat er “dringend” een decreet moet worden gemaakt. Sinds februari 2021.
We zijn tweeënhalf jaar later. U hebt vorige week pas uw decreet ingediend. Was dat omdat de oppositie u tegengehouden heeft om eerder met jullie teksten te komen, of was dat omdat de meerderheidspartijen het niet met elkaar eens raakten en liever met elkaar bekvechtten over wie de beste belangen bij de kiezer had te verdedigen in de plaats van bezig te zijn met de belangen van Vlaanderen, de Vlaamse ondernemers en de Vlaamse landbouwers? Kom dus niet zeggen dat het aan de oppositie ligt. Tweeënhalf jaar hebben jullie de tijd gehad om een decreet te maken, naar de Raad van State te gaan en het dossier hier in het parlement degelijk te laten behandelen, in de commissie en in de plenaire vergadering, en dan was er allang over gestemd. Dus als ‘dringend’ voor u hetzelfde is als ‘onverwijld’, dan zullen we nog lang mogen wachten. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De voorzitter
De heer Vandaele heeft het woord.
Wilfried Vandaele (N-VA)
En gedurende die tweeënhalf jaar hebben we eraan gewerkt, collega. We hebben niet stilgezeten. Ik heb het hier al eerder gezegd: we konden hiermee niet over een nacht ijs gaan. Als je het gelezen hebt, weet je ook hoe complex het is. Dat het aangevochten wordt en dat erover gediscussieerd wordt, is precies omdat het zo’n ingewikkelde, complexe materie is.
U zegt dan dat het daarom niet dringend is, maar natuurlijk is het dringend, want we zien de lijst van dossiers die op de helling komen, aangroeien, collega. Als u vindt dat we het inderdaad nog wel een tijdje kunnen uitzingen en dat de lijst nog wat langer mag worden, dan is dat uw verantwoordelijk, maar wij vinden dat het inderdaad dringend is, zoals het dat een tijd geleden ook al was, toen de lijst nog korter was. De lijst wordt steeds langer en wij vinden dat een probleem. U vindt dat blijkbaar geen probleem, wij vinden dat wel een probleem.
En, collega Sintobin, het is ook een probleem voor de landbouw. U steekt uw kop in het zand, maar dit is ook een probleem voor de landbouw. (Applaus bij de meerderheid)
De voorzitter
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Mieke Schauvliege (Groen)
Tweeënhalf jaar aan gewerkt, tweeënhalf jaar ruziegemaakt. Het grote probleem is dat dit hier nu met spoed op tafel wordt gelegd, dat er nu over gestemd moet worden, maar dat we die toets aan onze Grondwet niet hebben gemaakt en gezien, dus …
De voorzitter
Collega Schauvliege, sorry, mag ik als voorzitter even een opmerking maken? Wat hier met spoed op tafel is gelegd, is aanvaard door u. We zijn hier aan het discussiëren over een voorstel van decreet dat niet aanvaard is, ja? (Opmerkingen)
Dus dat argument mag u niet gebruiken. U mag erover praten maar dan moet u niet zeggen … Een beetje consequentie kan geen kwaad.
Mieke Schauvliege (Groen)
Voorzitter, wij hebben geen spoed aanvaard, voor alle duidelijkheid. Maar soit, daarover wil ik het nu niet hebben. Ik wil eigenlijk gewoon zeggen dat het voor ons superbelangrijk is dat de wetgeving op basis waarvan de vergunning verleend wordt, stabiel is, duidelijk is. Want alles wat we nadien laten vergunnen, maakt dat de kans op vernietiging groter wordt. Dat is mijn redenering. Wij gaan dus niet vertragen, wij willen er gewoon voor zorgen dat we een stevige, robuuste wetgeving hebben zodat vergunningen die worden verleend, standhouden. Daar wordt iedereen beter van: onze natuur, onze ondernemers en onze landbouwers.
De voorzitter
De heer Coenegrachts heeft het woord.
Steven Coenegrachts (Open Vld)
Collega Janssens, ik begrijp uw punt over dringend en onverwijld niet zo goed. Dringend betekent voor ons vandaag. Dringend betekent voor u sint-juttemis. Wat dringend voor ons betekent, is wel duidelijk. Wij verwarren dat niet met verwijld. Wij zeggen: dringend is vandaag. U zegt: wacht nog maar eventjes.
Voor alle duidelijkheid, collega's, wij zitten niet alleen in de politiek om inspraak te hebben, we doen soms ook uitspraak. Na tweeënhalf tot drie jaar debatteren, zoeken naar oplossingen en teksten schrijven, ligt hier vandaag een voorstel van decreet. Het ei is gelegd. Nu gaan we ons daar eens over moeten uitspreken. We kunnen blijven adviezen zoeken. We kunnen nog eens hoorzittingen organiseren. We kunnen ik weet niet wat nog allemaal doen, rondjes lopen. Het ei is gelegd en iedereen zal kleur moeten bekennen.
Ik snap dat het vervelend is en dat u het nog wat wilt uitstellen, maar wij zijn klaar om kleur te bekennen voor de landbouw, voor de industrie en voor de natuur. (Applaus bij de meerderheid)
De voorzitter
De heer Janssens heeft het woord.
Chris Janssens (Vlaams Belang)
Als het om kleur bekennen gaat, kan ik heel duidelijk zijn, hoor, collega. Het dossier dat u vandaag hebt ingediend of althans hebt proberen in te dienen om vandaag te behandelen, gaan wij niet goedkeuren omdat u geen enkel oog hebt voor de belangen van de landbouw. (Opmerkingen)
De voorzitter
Maar het ligt niet voor ter goedkeuring vandaag.
Chris Janssens (Vlaams Belang)
Omdat u het de landbouwers in Vlaanderen nagenoeg onmogelijk maakt om nog een vergunning te krijgen. Als u dus wilt dat wij kleur bekennen, zeg ik dat wij het voorstel van decreet zoals het vandaag voorligt, niet gaan goedkeuren omdat u niet de belangen van de landbouw voor ogen hebt maar de landbouw in Vlaanderen wegjaagt.
De voorzitter
Dus u gaat de verlenging van de vergunningen ook niet goedkeuren? Dat bedoelt u?
Chris Janssens (Vlaams Belang)
Ik denk dat wij onze goodwill getoond hebben. We hebben een advies van de Raad van State gevraagd over het voorstel van decreet in verband met de PAS.
De voorzitter
Maar wat met de verlenging van de vergunningen, het voorstel waar we het nu over hebben?
Chris Janssens (Vlaams Belang)
Over het voorstel van decreet over de verlenging van de vergunningen is collega Sintobin al tussengekomen. Hij heeft gezegd dat we dat gaan goedkeuren. We hebben onze goodwill getoond. Wij zijn bereid om alles wat de landbouw een warm hart toedraagt en vooral een toekomst geeft in Vlaanderen, te steunen. Maar dat andere voorstel van decreet, waar nu advies voor wordt gevraagd bij de Raad van State, heeft de omgekeerde belangen voor ogen en zal dus in de huidige vorm onze steun niet hebben. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De voorzitter
Dat is heel duidelijk, collega Janssens. Maar ik wilde gewoon even duidelijk maken, en dat weet u, daar twijfel ik niet aan, dat dit gaat over de verlenging van de vergunningen.
De heer Vandaele heeft het woord.
Wilfried Vandaele (N-VA)
Het verbaast me eigenlijk wel dat collega Janssens die richting uitgaat en zegt dat geen enkele landbouwsite nog vergund zal kunnen worden. Collega Janssens, wat hier voorligt, is juist het omgekeerde! Dat is juist het omgekeerde! Als we dit voorstel van decreet niet maken – dat is ook wat de Raad van State zegt – moet elk bedrijf, hoe klein ook, met stikstofuitstoot voor elke uitbreiding, voor elke nieuwe vergunning, voor elke verlenging van een vergunning een passende beoordeling maken. Dat betekent een studiebureau aanstellen en per bedrijf, hoe klein ook, een apart onderzoek laten maken, apart bewijzen dat die stikstofuitstoot die er is, niet ingrijpend is op het natuurgebied dat in de buurt ligt. Iedereen, elk voor zich heeft een gigantische rompslomp en gigantische kosten.
Wat wij doen met dit decreet is zeggen: neen, al die generieke bedrijven die onder een bepaald niveau zitten, kunnen zomaar een verlenging van vergunningen krijgen, die kunnen zomaar eventueel een nieuwe vergunning krijgen. Als je dan kijkt naar het aantal landbouwbedrijven waarover we spreken, dan geldt dat voor meer dan de helft van de landbouwbedrijven die dus heel simpel via dit decreet, zonder al die poespas, wel vergund kunnen worden. (Applaus van de meerderheid)
De voorzitter
De heer Coenegrachts heeft het woord.
Als het even kan, over dit voorstel van decreet.
Steven Coenegrachts (Open Vld)
En dan stop ik erover, voorzitter, maar het was nogal opmerkelijk dat collega’s Janssens en Sintobin zeiden: “Ik heb geen tijd gehad om het te lezen. Ik heb advies gevraagd aan de Raad van State, maar ik weet nu al dat ik het niet ga goedkeuren.” (Opmerkingen)
Ik weet niet waar dat advies nog voor dient, want u weet nu al dat u het niet gaat goedkeuren. U hebt het niet gelezen en u bent toch tegen. (Applaus van de meerderheid)
U vormt hier een front met de groenen. Het kan, minister Rutten, verkeren in het leven. (Applaus van de meerderheid)
De voorzitter
De heer Janssens heeft het woord.
Chris Janssens (Vlaams Belang)
Als ik collega Vandaele bezig hoor, met zoveel lof over het decreet dat hij heeft voorgelegd, dan zal hij geen angst hebben voor het advies van de Raad van State, want dan zal die ongetwijfeld dezelfde wijsheid aan de dag leggen als collega Vandaele pretendeert te hebben. Maar, collega Vandaele, als het zo’n goed decreet is voor alle landbouwers, dan vraag ik me toch af waarom landbouworganisaties zo storm lopen tegen dit decreet en zeggen dat hiermee de toekomst van de landbouw in Vlaanderen onderuit wordt gehaald. Het is dus wel zeer bizar dat u denkt te spreken in naam van de landbouwers die zeer tevreden zouden moeten zijn met dit decreet, terwijl die nu zeggen: “Ja, we zijn hier helemaal niet voor te vinden en erger nog, we gaan naar BB, omdat ook de cd&v plat op de buik is gegaan om dit decreet uiteindelijk goed te keuren tegen de eigen overtuigingen in, waarbij men zei dat de belangen van industrie en landbouw op dezelfde wijze behandeld moeten worden.” Cd&v heeft dat niet binnengehaald. Laten we daar nu gewoon eens de Raad van State een advies over geven, zoals u trouwens zelf aan die Raad van State gevraagd hebt. Dat lijkt me toch echt niet te veel gevraagd.
De voorzitter
De heer Steenwegen heeft het woord.
Chris Steenwegen (Groen)
Collega's, ik begrijp het niet zo goed. Jullie zijn al een lange tijd een debat aan het voeren over een decreet dat hier niet voorligt, dus ik vraag mij eigenlijk af waar jullie mee bezig zijn. Laat ons daarmee stoppen. En als jullie willen tussenkomen, kom dan tussen over het decreet over de verlenging en laat ons dit debat eindelijk stoppen. We gaan dat debat voeren na het advies van de Raad van State en nadat er een nieuw voorstel op tafel ligt. (Applaus)
De voorzitter
Ja, oké, ik hoop dat iedereen dat in zijn fractie heeft gehoord.
De heer Van Rompuy heeft het woord.
Peter Van Rompuy (cd&v)
Ik ging net beginnen met hetzelfde te zeggen. Dit is een debat over de decretale verlenging, dat is wat nu aan de orde is. Ik kijk uit naar het andere debat. Het is jammer genoeg pas over dertig dagen dat we dat zullen kunnen voeren. Wij hadden ervoor gekozen om een spoedadvies te vragen. Dat is jammer genoeg niet kunnen doorgaan, maar dat de zaak urgent is op het terrein, zowel voor de landbouwers als voor de economie, staat buiten kijf. Er moet rechtszekerheid komen, er moet perspectief komen.
Ik had het debat wel goed voorbereid – maar goed, dat zal dan pas voor over dertig dagen zijn – om de tien punten die erin zitten om perspectief te geven aan de landbouw, goed te kunnen duiden, om goed te kunnen aantonen hoe dat exact in elkaar zit. Daar zitten een aantal zaken in waar we altijd voor gepleit hebben, bijvoorbeeld het schrappen van de onvergunbaarheid en het decretaal verankeren van het extern salderen. Dat zijn elementen die voor ons essentieel waren om dit decreet te kunnen indienen, wat we ook gedaan hebben.
We hadden het graag vandaag gestemd, maar goed, de oppositie kiest om alsnog van hun recht gebruik te maken om het dertig dagen uit te stellen. Ze zeggen wel dat ze ook spoed gevraagd hebben, maar ze weten dat dat niet kan, want het antwoord daarop is intussen gegeven.
Dus, we stellen het wel degelijk uit met dertig dagen, en dan zullen we het debat ten gronde voeren, en ik kijk ten zeerste uit naar dat debat. Hier en nu gaat het over de decretale verlenging. Dat is ook zeer belangrijk voor honderden en misschien zelfs meer landbouwgezinnen die erop zitten te wachten om enige rechtszekerheid te hebben op korte termijn. Om hen die te kunnen gunnen op lange termijn is er het PAS-decreet, en daarover zullen we het debat hopelijk zo snel mogelijk toch kunnen voeren.
De voorzitter
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
De voorzitter
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2023-24, nr. 1894/1)
– Artikel 1 tot en met 3 worden zonder opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het voorstel van decreet houden.
