Volgens de meerderheidspartijen ging het om het “hoogst haalbare” decreet. Voor strengere regels is er geen democratische meerderheid, klonk het. Het decreet werd meerderheid tegen oppositie goedgekeurd, maar bij CD&V onthield Tinne Rombouts zich. Bart Dochy van CD&V bleef afwezig bij de stemming, net als Bart Van Hulle van Open VLD. Beiden toonden zich in het verleden kritisch voor het decreet.
Ook de Raad van State was maandag nog zeer streng voor het akkoord en leek een aantal fundamentele bouwstenen van het bereikte akkoord juridisch op losse schroeven te zetten.
Zo gaf de Raad van State kritische opmerkingen over het gebruik van de impactscore, die uitdrukt wat de bijdrage is van een project op de hoeveelheid stikstof die een natuurgebied aankan. De Raad was ook opnieuw streng voor de aanpak met drempelwaarden. Die drempels - verschillend voor industrie en landbouw - bepalen of een bedrijf of landbouwer kan vrijgesteld worden van een grondig milieuonderzoek of niet.
Tot 2030?
Maar opnieuw naar de tekentafel trekken, was volgens de meerderheidspartijen geen optie. “Als we zouden terugkeren naar een wit blad, zouden we een nieuwe methode moeten verzinnen, een nieuwe MER-studie moeten laten uitvoeren”, zei Steven Coenegrachts van Open VLD. “En niemand garandeert dat het volgende parlement daar dan wel een akkoord over zou vinden. Dat is drie tot vijf jaar stilstand, een periode waarin elke ondernemer een passende beoordeling zou moeten laten uitvoeren.”
Het resultaat is dus een decreet dat geldt tot 2030. “Daarna wacht opnieuw de tekentafel”, zei Coenegrachts. Het idee is dat de volgende meerderheid een nieuw systeem uitwerkt, niet langer op basis van depositie, maar op basis van emissie.
“Maar dat betekent dus dat landbouwers maar zekerheid hebben tot 2030, daarna zien we wel”, zei Mieke Schauvliege van Groen. “Jullie bieden een rechtszekerheid van enkele jaren aan de bedrijven. Eigenlijk zou er een kader moeten liggen tot 2050, enkel dan kan je echte rechtszekerheid bieden voor alle ondernemers in Vlaanderen.” De voorliggende tekst is volgens haar niets anders dan een nooddecreet om de kiezers te paaien.
“De indieners beweren dat ze hiermee een vergunningenstop hebben vermeden”, besloot Bruno Tobback van Vooruit. “Maar daarmee vertellen ze maar de helft van het verhaal natuurlijk. Wat ze echt hebben vermeden is een vergunningenstop voor de verkiezingen, want zodra er een vernietiging zal zijn uitgesproken, is die vergunningenstop er per direct opnieuw.”
“Opluchting”
Niet iedereen is kritisch. Werkgeversorganisatie VOKA spreekt van een “immense opluchting” nu het Vlaams Parlement het licht op groen heeft gezet voor het stikstofdecreet. “Investeerders en ondernemers hebben weer zicht op voorspelbaarheid en een voldoende mate van rechtszekerheid. Deze juridische oplossing voor het stikstofprobleem zal geen schoonheidsprijs winnen. Maar het is vandaag het hoogst haalbare”, stelt gedelegeerd bestuurder Hans Maertens in een persbericht.
Volgens Maertens zou elke alternatief de Vlaamse economie “met een onoverzienbare schade opzadelen”. Door de goedkeuring is er weer zicht op een voorspelbaar vergunningenkader, klinkt het.