“Vandaag zijn landbouwers die een degelijke oogst willen genoodzaakt om pesticiden te spuiten”, zegt Europees parlementslid Hilde Vautmans, “in Europa gaat het jaarlijks over honderdduizenden tonnen pesticiden, omdat er gewoon geen degelijk alternatief voorhanden is”. “Nochtans is er wel een alternatief als we dat willen” sluit Vincent Verbeecke, doctoraal onderzoeker in de biotechnologie, aan. “Wereldwijd zien we dat we met genetische modificatie van gewassen pesticiden aan de kant kunnen schuiven. Maar Europese regels verhinderen dit hier bij ons”.
“De Europese Unie moet zijn regels rond genetische modificatie aanpassen. De EU moet het anti-wetenschappelijke angst zaaien afwerpen”. Het zijn de woorden van meer dan 30 Nobelprijswinnaars in een open brief aan het Europese parlement begin dit jaar. Enkele jaren gelden slaakten ook jonge Vlaamse onderzoekers een noodkreet over de Europese regelgeving. Europese regelgeving maakt het groeien van genetische gemodificeerde (ggo-)gewassen in de verschillende lidstaten praktisch onmogelijk. Er wordt geschat dat om door de strenge Europese regelgeving te geraken voor één ggo-gewas er een budget van enkele honderden miljoenen euro’s nodig is en dat de procedure tussen de 10-15 jaar duurt.
Vautmans: “Met de technologie kunnen nochtans gewassen zoals aardappelen, tarwe, tomaten, mais of andere resistent gemaakt worden tegen ziektes. Hierdoor moet er minder gespoten worden én gaat er minder oogst verloren.” Ggo’s zijn de facto verboden in Europa, maar niet op de andere continenten. Wetenschappelijke studies tonen aan dat het gebruik van ggo-technologie inderdaad zorgt voor een drastische daling van pesticidegebruik in andere landen. Ondertussen groeit er jaarlijks voor meer dan 200 miljoen hectare aan ggo-gewassen wereldwijd, behalve in Europa.
Belgische technologie
De liberalen laken dan ook het Europese verbod op ggo’s. “Donkergroene bewegingen zijn er in geslaagd mensen angst aan te praten over technologische innovaties zoals genetische modificatie”, zegt Verbeecke. “Hierdoor zijn boeren vandaag verplicht om naar pesticiden te grijpen om te zorgen dat de planten niet ziek worden en ze geen zware oogstverliezen leiden”.
De revolutionaire ggo-technologie werd nochtans hier, in België uitgevonden. Het zijn Vlaamse wetenschappers aan de Universiteit Gent die in de jaren 80 een methode ontdekten om het DNA van planten te verbeteren. Ze ontdekten dat sommige bacteriën een natuurlijk mechanisme gebruiken om het DNA van planten aan te passen. De bacteriën doen dit om de planten voedingsstoffen voor hun te laten produceren. De wetenschappers ontwikkelden een methode om dat natuurlijke proces na te bootsen en zelf het DNA van de plant aan te passen. Op deze manier konden ze het DNA verbeteren en planten met nieuwe eigenschappen ontwikkelen. De ontdekking was wereldnieuws. Vandaag, meer dan 40 jaar later staat de wetenschap een stuk verder en zijn er gewassen op de markt die beter tegen droogte en hitte kunnen, meer vitamines bevatten, voedselverspilling tegengaan of minder pesticiden nodig hebben. Toch is het groeien van deze gewassen in Europa praktisch verboden omdat de Europese regelgeving niet mee is geëvolueerd met de wetenschappelijke kennis.
Klimaatverandering
“We zien steeds langere periodes van hitte, droogte of regenval. Wij willen onze landbouwers beschermen en zekerheid bieden. Het is een kwestie van een zeker inkomen en voedselzekerheid. Daarom willen wij betere gewassen voor onze landbouwers. Die gewassen zijn er, dankzij ggo-technologie. Wij willen de Europese regelgeving dan ook moderniseren” zegt Europees parlementslid Hilde Vautmans.
“De droogtes in 2018 en 2022 kostten de Vlaamse overheid miljoenen euro’s om landbouwers te ondersteunen. Of het nu gaat over minder pesticide gebruik, om sterkere gewassen die tegen droogte en hitte kunnen, om gezondere gewassen: ggo’s bieden een oplossing.” geeft Coenegrachts mee, “meer ggo’s betekent minder pesticiden en minder kosten.”
Aangepaste Europese regelgeving
Onder aanhoudende druk van politici waaronder ook Hilde Vautmans creëerde het Europees parlement begin dit jaar al iets meer ruimte voor gentechnologie. “Ondanks de stappen die het Europees parlement heeft gezet voor de CRISPR-technologie blijft ggo-technologie onmogelijk. Mijn strijd zal dan ook zijn om ook de regelgeving rond ggo-technologie grondig te moderniseren. We zijn dit onze landbouwers en burgers verplicht.” Sluit Hilde Vautmans af.
Vandaag kost het honderden miljoenen euro’s om één ggo-gewas door het Europees regelgevend kader te krijgen. De laatste dossiers om ggo’s in Europa te groeien werden in 2010 en 2012 goedgekeurd na 15 jaar lange procedures. De hoge kost en zeer lange doorlooptijd zorgden ervoor dat bedrijven Europa sindsdien links laten liggen. De liberalen willen dan ook nieuwe moderne regelgeving die is gebaseerd op de huidige wetenschappelijke kennis en een degelijk investeringsklimaat mogelijk maakt. Want indien morgen een nieuw ggo-gewas wordt ontwikkeld dat zorgt dat er 50% minder pesticiden worden gespoten, zullen we dit in Europa met de huidige regelgeving nooit kunnen groeien. Voor de liberalen willen dit anders zien.