De voorzitter
De heer Sintobin heeft het woord.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Minister, ik hoop dat dit mijn laatste vraag is die ik aan u als minister van Omgeving stel. Ik heb begrepen dat men minister Weyts weg wil op Onderwijs. Misschien kunt u daar terecht. Maar ik wil toch nog een vraag stellen over het Stikstofdecreet, hoe kan het ook anders.
Volgens artikel 35, paragraaf 1, zullen de slapende nutriëntenemissierechten (NER) worden afgeroomd. Dat betekent een enorm verlies van productierechten. Ik heb hier wat cijfers mee van de Verenigde Veehouders, en het zou in totaal gaan om 26,8 miljoen nutriëntenemissierechten. Dat is ongeveer 8,8 procent van de totale hoeveelheid NER’s in Vlaanderen, en dat zou gaan om een kapitaalverlies van ongeveer 75 à 100 miljoen euro.
Niet alleen de traditionele veehouders worden daardoor getroffen, maar ook de boeren die willen overschakelen naar biolandbouw of naar de korte keten, en oudere boeren die vrijwillig willen stoppen. De mensen werden eigenlijk toevallig op de hoogte gebracht door de Vlaamse Landmaatschappij (VLM). Zij kunnen nu nog bij diezelfde VLM bezwaar indienen. Dit lijkt mij een beetje een geval van rechter en partij tegelijkertijd.
Minister, graag een reactie op dit gegeven. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De voorzitter
Minister Demir heeft het woord.
Minister Zuhal Demir
Dank u, collega Sintobin. Is dit normaal? Ik voer het Stikstofdecreet uit dat hier in het parlement werd goedgekeurd. U weet dat dit decreet stelt dat alle landbouwers uiterlijk op 31 augustus 2024 worden geïnformeerd over het aantal nutriëntenemissierechten dat op hun bedrijf wordt geannuleerd. In uitvoering daarvan heeft de VLM op 20 augustus 2024 de landbouwers geïnformeerd. Het is belangrijk om te weten dat we in het decreet inderdaad hadden afgesproken om een deel van de nutriëntenemissierechten die niet worden gebruikt daarvan af te romen, uiteraard tegen een betaling. Waarom doen we dat? Het is belangrijk, omdat het soms wordt vergeten: omdat we niet in een vergunningsstop willen terechtkomen en om te vermijden dat dit een hogere stikstofemissie tot gevolg zou hebben.
De landbouwers hebben inderdaad tijd om bezwaren in te dienen. Tot op heden heeft de VLM 277 bezwaren ontvangen. Dat is minder dan 3 procent van de landbouwers die het bericht kregen dat het milieueffectrapport (MER) werd geannuleerd. De VLM start nu met de behandeling van de bezwaren en de betaling van de vergoedingen aan de landbouwers die geen bezwaar hebben ingediend, zodat ze zo snel mogelijk hun centen zouden ontvangen.
De voorzitter
De heer Sintobin heeft het woord.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Minister, er zijn misschien een driehonderdtal bezwaren, maar u weet net zo goed als ik dat op dit moment belangengroepen bezig zijn met veehouders te mobiliseren om klachten en bezwaren in te dienen, niet alleen bij de VLM maar zelfs bij de politie. Maar blijkbaar wordt dat niet aanvaard.
U zegt dat er driehonderd bezwaren zijn. Er waren twintigduizend bezwaren tegen het Stikstofdecreet. U zegt dat het Stikstofdecreet werd goedgekeurd. Neen, het werd er in dit parlement doorgejaagd, net voor het reces. Ik begrijp nog altijd niet waarom de cd&v-fractie hierin is meegegaan. Nog altijd komt de impact van het goedgekeurde Stikstofdecreet naar boven. We zijn al jaren de land- en tuinbouw aan het decimeren. Uw passage op het beleidsdomein Omgeving is dramatisch te noemen, zeker voor de land- en tuinbouw in Vlaanderen. U hebt alle boeren tegen u in het harnas gejaagd. U hebt alle belangengroepen tegen u in het harnas gejaagd. Ik wil dus zeker aan de andere partijen van de huidige en van de komende meerderheid vragen om dit systeem van afroming te herzien. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De voorzitter
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Mieke Schauvliege (Groen)
Minister, de afbouw van de veestapel is inderdaad de beste manier om de stikstofuitstoot onder controle te krijgen. Het afschaffen of het verminderen van de inactieve nutriëntenemissierechten vinden wij op zich een goede zaak. Maar er zijn natuurlijk wel een aantal onderdelen van de landbouw die er het slachtoffer van worden, onderdelen die eigenlijk al hadden beslist om te verminderen of om het over een andere boeg te gooien, zoals de biosector. BioForum vraagt een uitzondering op die afbouw van de nutriëntenemissierechten, zeker voor boeren die omschakelen naar biologische landbouw. Wordt daarmee rekening gehouden, om ervoor te zorgen dat er meer boeren richting bio kunnen evolueren? (Applaus bij Groen)
De voorzitter
De heer Dochy heeft het woord.
Bart Dochy (cd&v)
Collega Sintobin, ik dank u voor de vraag. Ik deel in grote mate uw bezorgdheden hierover. Het heeft inderdaad een grote impact. Heel veel landbouwbedrijven die tijdelijk hebben verminderd, bijvoorbeeld in crisissituaties, worden hiermee geconfronteerd. Ik neem aan dat die bezwaarprocedure au sérieux zal worden genomen. Het is voor ons heel belangrijk dat de bezwaren die worden ingediend in ernst worden behandeld. En het zullen er veel meer zijn dan de huidige driehonderd, minister. Er zijn nog een aantal dagen om een beroep in te dienen.
Minister, daarnaast is ook de terugwerkende kracht problematisch. U weet dat, wanneer er geen positieve beslissing komt op het ingediende bezwaar, het systeem in werking treedt vanaf 1 januari. Je wordt dus al geconfronteerd met boetes op het moment dat je het systeem in vraag stelt.
Minister, ik kom tot mijn concrete vraag over de definitieve goedkeuring van het besluit om de fouten recht te zetten bij de overdrachten. Ik heb het over de afroming die wordt voorzien bij overdrachten van vennootschappen. Er komt daar een correctie op. Het besluit is al langs de Vlaamse Regering gepasseerd. Wanneer wordt dit besluit om die correctie te doen definitief goedgekeurd? Zo kan die fout worden rechtgezet.
De voorzitter
De heer Coel heeft het woord.
Arnout Coel (N-VA)
Voorzitter, we staan met de landbouw voor de enorme inspanning om de emissies te verminderen. Het terugvorderen of schrappen van die slapende NER’s, NER’s die niet worden ingevuld door dierenaantallen, – het gaat niet over productievermindering, maar over het vermijden van productievermeerdering in de toekomst – is op zich een standpunt dat steekhoudt.
Voor de uitvoering hebben we heel wat modaliteiten voorzien om op individueel bedrijfsniveau te kunnen bekijken of de algemene regel – het gemiddelde van de drie referentiejaren, met een marge van 10 procent – de correcte berekening is. Er is een mogelijkheid om bezwaar in te dienen en op bedrijfsniveau aan te tonen dat een uitzondering mogelijk is. Dat werd decretaal vastgelegd.
Ik roep de landbouwers in die situatie op om gebruik te maken van hun recht om een bezwaar in te dienen. Daar is het decreet ook voor geschreven. We hebben die flexibiliteit voorzien.
Landbouwers, maak gebruik van dat recht. Dan is het aan de minister om correct om te gaan met die bezwaren.
De voorzitter
Minister Demir heeft het woord.
Minister Zuhal Demir
Collega’s, ik vind het bijzonder opmerkelijk. Het decreet is hier goedgekeurd en ik voer het uit. Zo gaat dat in een democratie. Dat is toch wel zo, denk ik? Ik voer uit wat er in het decreet staat.
Uiteraard mag iedereen bezwaren indienen. Ook de bioboeren mogen bezwaar indienen, collega Schauvliege. Daar geldt dezelfde procedure. We hebben geen aparte procedure voor bioboeren.
Het is dan inderdaad niet aan de minister, maar aan de VLM om de bezwaren te behandelen. De VLM doet dat altijd op een correcte manier. Ik wil daar geen verdachtmakingen.
Ik wil toch nog eens zeggen waarom we dat doen. We doen dat niet omdat we dat leuk vinden. Integendeel, er zijn andere leuke dingen in het leven dan drie of vier jaar bezig te zijn met een Stikstofdecreet. Met alle respect, maar dit moest gewoon gebeuren om een vergunningenstop tegen te houden.
Collega Dochy, het is nog even wachten op het advies van de Raad van State. Het besluit van de Vlaamse Regering (BVR) is klaar, maar wij wachten op het advies van de Raad van State. Ik denk wel dat dat eerstdaags zal volgen.
Collega Sintobin, uw woorden zijn voor uw rekening. U zegt dat mijn passage op dit departement een drama was, maar ik denk dat de kiezer, de Limburger, daar totaal anders over heeft geoordeeld. De democratie heeft altijd het laatste woord.
De voorzitter
Minister, trek het u niet aan. Het is echt complimentendag vandaag.
De heer Sintobin heeft het woord.
Stefaan Sintobin (Vlaams Belang)
Ik moet het eerste compliment van minister Demir nog krijgen.
Ik wil er toch even op wijzen dat zowel in Limburg als in West-Vlaanderen, in mijn ogen de twee belangrijkste landbouwprovincies, het Vlaams Belang de grootste partij was. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Los daarvan, of het decreet hier nu wel of niet werd goedgekeurd, u zult mij niet tegenhouden om dit decreet aan te vechten.
Mijnheer Coel, u slaat de bal volledig mis. Ik ben blij met de steun van collega Dochy en daaruit blijkt nogmaals dat cd&v volledig verkeerd was om dit decreet hier goed te keuren. Minister, ik hoop dat de volgende ministers van Landbouw en van Omgeving wel een hart hebben voor de land- en tuinbouw in Vlaanderen. De boeren kunnen in ieder geval op het Vlaams Belang rekenen met onze enige echte slagzin: red onze boeren. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De voorzitter
De actuele vraag is afgehandeld.