Eén van de projecten waarin geïnvesteerd zal worden heeft als opzet het verwerken van vlasklodden – de kortere vezels van de vlasplant. De afgelopen jaren heeft de Vlaamse vlassector een opmerkelijke revival doorgemaakt. Dankzij vernieuwde teelttechnieken, duurzame productiemethoden en een hernieuwde vraag naar hoogwaardige vlasvezels is de sector opnieuw tot bloei gekomen. De heropleving van de vlassector is sterk verbonden met een groeiende aandacht voor ecologie, authenticiteit en duurzaamheid. Vlasteelt in Vlaanderen vraagt relatief weinig irrigatie en bemesting, in vergelijking met andere textielteelten zoals katoen. Bovendien kan de volledige plant benut worden, waardoor er geen restafval ontstaat, wat het ideaal maakt voor een circulaire economie.
Verder worden enkele initiatieven ondersteund die inzetten op het valoriseren van rest- en nevenstromen bij verwerkingsbedrijven. Dit is belangrijk om voedselverliezen te minimaliseren. Via geavanceerde robotisering en met behulp van AI-technologieën kan veel gerichter geselecteerd worden met minder uitval tot gevolg. Het opzet hierbij is om een groter aandeel groenten en aardappelen te kunnen benutten voor voeding. Voor de overgebleven restfracties wordt steeds actief gezocht naar alternatieven om deze alsnog te benutten en opwaarderen. Zo wordt ook een project ondersteund waarbij via een innovatieve scheidingstechniek eiwitten uit restproducten kunnen worden gehaald, die vervolgens kunnen ingezet worden in petfood. Een ander bedrijf heeft door de kaas die ze reeds produceert een grote reststroom aan niet verzuurde kaaswei. Deze wil men nu met nieuwe technieken gaan gebruiken in een nieuw soort kaas, die momenteel nog niet in België wordt geproduceerd.
Tot slot worden ook enkele projecten ondersteund die lokale voedselproductie stimuleren en bijdragen aan de vermindering van voedselkilometers. Minister Brouns benadrukte het belang via de strategische visienota Korte Keten en het Vlaamse charter “Voedsel verbindt boer en burger”. Er zal worden geïnvesteerd in een mobiele slachteenheid voor pluimvee en konijnen om zo de rechtstreekse verkoop aan consumenten, groothandel en restaurants te stimuleren. Momenteel is het slachten een wezenlijk knelpunt voor kleine aantallen en traag groeiende dieren omdat steeds meer kleinschalige slachthuizen de deuren sluiten. Met een mobiele slachteenheid die ter plaatste kan gaan bij kleinveebedrijven en hoeves zullen minder kilometers moeten worden afgelegd met de dieren, dit heeft zowel op vlak van dierenwelzijn als op bedrijfsniveau voor kleinveehouders een positieve impact.
Deze ontwikkelingen tonen hoe innovatie, duurzaamheid en ondernemerschap hand in hand gaan om de Vlaamse agrovoedingsketen veerkrachtiger en toekomstbestendiger te maken.
