Parlementaire vragen over het verdwijnen van landbouwgronden

Mevrouw Van Olmen heeft het woord.

In Zandvliet was een infomoment. Men wil er een initiatief opstarten om de groei van zonne-energie in Vlaanderen te versnellen met een Agrisolarproject. Het gaat om een zonnepark van 12,5 hectare in agrarisch gebied. Niet alleen in Zandvliet – vernam ik in de pers – zijn er vergunningsaanvragen ingediend om zonnepanelen te plaatsen op landbouwgrond. Hetzelfde zou zijn gebeurd in Turnhout, Retie, Jabbeke, Sint-Gillis-Waas, Pelt, Tongeren, Zedelgem en Affligem. Het is toch een nieuwe trend.

Wij zijn het er allemaal over eens dat de nood aan hernieuwbare energie bijzonder groot is. Maar dat mag niet een zoveelste sluipende aanslag zijn op het landgebruik in agrarisch gebied. Gelet op de schaarste aan beschikbare gronden voor landbouw, natuur, wonen en zo meer, moeten we toch goed nadenken voor we de open ruimte die we nog hebben, gaan bedekken met zonnepanelen. Er zijn tal van andere mogelijkheden om eerst te benutten. Zo zijn er nog ontelbare daken waar geen zonnepanelen op liggen: bij bedrijven, bij particulieren, maar ook op stallen en andere gebouwen in de land- en tuinbouw.

In het voorbeeld van Zandvliet is het zonneklaar dat het geplande zonnepark extra druk zal leggen op het landgebruik. Het is een regio waar nu al heel wat ruimtelijke projecten lopen en veel openruimtevragen op tafel liggen. Denk aan De Nieuwe Rand – het Haventracé, de Nx en de klimaatgordel –, het maatwerkgebied de Kalmthoutse heide, enzovoort. Dit lijkt dus, wat mij betreft, geen goede locatie voor een zonnepark in agrarisch gebied.

Ook de provincie Antwerpen stelt zich in haar nota ‘Leidraad zonnepanelen - Energieopwekking op de juiste plaats’ nogal terughoudend op over de opwekking van zonne-energie met pv-constructies (photovoltaic) boven landbouwgewassen of tussen gewasrijen.

Het Agentschap Landbouw en Zeevisserij en het Departement Omgeving publiceerden in januari een gezamenlijk standpunt over zonneparken en ‘agrivoltaics’ in agrarisch gebied, waarin ook zij adviseren om zeer zorgvuldig om te gaan met zonneparken buiten het reeds bestaande ruimtebeslag.

Een belangrijke kanttekening die ik tot slot nog wil maken, is dat we praten over een technologie die in Vlaanderen nog steeds in een proeffase zit en waar ook nog niet echt een wetgevend kader voor bestaat.

Ik weet dat het regeerakkoord wel degelijk zegt dat Vlaanderen tegen 2030 de ambities inzake hernieuwbare energieproductie fors wil optrekken tot een geïnstalleerde capaciteit voor zon tot 10 gigawatt. Maar datzelfde regeerakkoord stelt ook heel duidelijk dat Vlaanderen de toegang voor jonge landbouwers tot grond wil verbeteren en dat Vlaanderen zal onderzoeken hoe speculatie met landbouwgronden kan worden verhinderd. Toelaten om zonneparken op te richten in openruimtegebied zal grondspeculatie nog meer in de hand te werken.

Ik vind het dus erg zinvol dat we onderzoeken welke synergieën er mogelijk zijn tussen hernieuwbare energieproductie en onze land- en tuinbouwsector, maar dan wel zonder neveneffecten op voedselproductie of concurrentievermogen, en dat we het potentieel van agrivoltaics in Vlaanderen in beeld brengen, met inbegrip van de regelgevende obstakels die er nog zijn.

Minister, wat is uw standpunt over zonneparken en agrivoltaics in agrarisch gebied?

In die recente nota hebben het Agentschap Landbouw en Zeevisserij en het Departement Omgeving een ruimtelijk standpunt ingenomen over deze materie. Wat is de waarde van dit document? Is het de bedoeling om rond deze materie ook een beleidskader te creëren om willekeur en interpretaties bij de vergunningverleners tegen te gaan en regionale verschillen te vermijden?

Zijn er al adviezen uitgebracht door de Vlaamse instanties over de concrete dossiers? Zo ja, hoe luiden die?

De heer Sintobin heeft het woord.

Dank aan de collega om de vraagstelling uitgebreid toe te lichten. Dat geeft mij de kans om wat korter te zijn. We hadden het daarjuist al over de tegenstellingen die er soms zijn binnen de meerderheid. Dat is ook hier zo. Je hebt in het Vlaamse regeerakkoord de ambities inzake hernieuwbare energie – en daar kunnen we eigenlijk een hele namiddag aan wijden – ten opzichte van de toegang tot landbouwgrond. En daar gaat het hier over. Het gaat in mijn vraagstelling niet alleen over het plaatsen van zonnepanelen op landbouwgrond, maar ook over de bebossing van landbouwgrond.

Minister, ik wil u toch herinneren aan een aantal zaken. Ik hoef niet te herhalen wat de vraagstelling is in verband met zonnepanelenparken, en inzake bebossing. U hebt aangekondigd dat er geen subsidies meer zouden worden gegeven aan natuurverenigingen om landbouwgrond op te kopen. U hebt ook gezegd dat er een moratorium zou komen op de aankoop van landbouwgronden door Vlaamse agentschappen. Hoe zit het daarmee?

Welk beleid zult u voeren aangaande het bebossen van landbouwgronden? Bent u het eens met mij, en ook met de vorige vraagsteller, dat zonnepanelen niet thuishoren op landbouwgronden? En op welke wijze zult u garanderen dat onze landbouwgronden effectief gevrijwaard worden voor landbouw? 

Ik wil nog kort aangeven dat er drie grote problemen zijn. Er zijn natuurlijk meer problemen voor de landbouwsector, maar kort door de bocht zijn er drie grote zaken. Ten eerste: er is momenteel geen rechtszekerheid. Twee: toekomstperspectief is er ook niet. En drie: toegang tot grond. Als we dergelijke zaken als zonnepanelenparken toelaten, is dat opnieuw een inbeslagname van landbouwgrond. Ik had dan ook graag een antwoord op de gestelde vragen, minister.

De heer Callaerts heeft het woord.

Minister, mijn vraag gaat ook over het verdwijnen van landbouwgronden. De aanleiding was dat in de Antwerpse gemeente Ranst een stuk landbouwgebied opgekocht is door de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en dat dat gebruikt zal worden voor herbebossing. Vorig jaar werd er een tijdelijke stop ingesteld op de aankoop van landbouwgronden in agrarisch gebied. Die tijdelijke stop is intussen afgelopen, maar in uw beleidsnota staat: “Om de ambities inzake bos- en natuurrealisatie te kunnen nastreven in harmonie met de ambities inzake het beschermen van landbouwgronden, zullen we via verschillende regelgevende initiatieven, hetzij via de entiteiten van de Vlaamse overheid zelf, hetzij via subsidies aan derden en uitsluitend voor wat betreft natuur- en bosrealisatie, aankopen met overheidsmiddelen in het agrarisch gebied beperken tot percelen die gelegen zijn buiten (al dan niet in ruimtelijke uitvoeringsplannen) herbevestigd agrarisch gebied (HAG), behoudens gronden gelegen in speciale beschermingszones (SBZ) en VEN-gebieden (Vlaams Ecologisch Netwerk).”

Dat brengt mij bij mijn vragen, minister. Overweegt u om bij de VLM, die is tussengekomen in het dossier in Ranst, tussen te komen in verband met de vooropgestelde 17 hectare landbouwgrond die zou verdwijnen door boscompensatie? Bent u op de hoogte van nieuwe elementen in het kader van de procedure die daar loopt?

Welke regelgevende initiatieven, nodig om de ambities inzake bos- en natuurontwikkeling in harmonie te brengen met de bescherming van landbouwgrond, hebt u reeds genomen? Hoe ver staat u met het uitwerken van de regeling voor een voorkooprecht in zowel landbouwgronden als natuur in VEN-gebieden en groene bestemmingen?

Minister Brouns heeft het woord.

Collega’s, in het regeerakkoord hebben we terecht veel aandacht besteed aan het beschermen van onze landbouwgronden voor landbouwgebruik. Meer dan ooit is dat, in een wereld in crisis, in het kader van onze strategische autonomie en onze eigen voedselvoorziening van fundamenteel belang. Voor wat bos- en natuurrealisatie betreft, hebben we daarom duidelijke afspraken gemaakt. Voor andere soorten druk op landbouwgrond zijn de afspraken minder concreet, maar is de filosofie, wat mij betreft, dezelfde.

Ik ben dan ook terughoudend voor het leggen van extra druk op de open ruimte tout court. Er is in Vlaanderen daarenboven ook nog heel wat onontgonnen potentieel. Denk maar aan het overkappen van parkings, daken, openbare infrastructuur, lijninfrastructuur, bermen, stortplaatsen, industriegebieden – en we kunnen nog wel even doorgaan –, of eventueel op kleinere restpercelen die ingesloten zijn. Daarnaast zie ik uiteraard ook wel mogelijkheden voor een landbouwer die in functie van de eigen bedrijfsvoering wil inzetten op hernieuwbare energie, door middel van bijvoorbeeld ‘agrovoltaics’. In de fruitsector kennen we dat. Dat is een heel specifieke toepassing en innovatie in de land- en tuinbouw, waarbij je meerdere toepassingen hebt. Maar de landbouwproductie dient de primaire activiteit te blijven. Voor mij spreekt dat voor zich. Zo wordt ook de open ruimte gewaarborgd.

De nota van mijn diensten waarnaar verwezen wordt, is een interpretatie en uitleg bij de bestaande omgevingsregelgeving en het omgevingsbeleid. Via dergelijke interpretaties verduidelijkt onze administratie belangrijke aspecten over het omgevingsbeleid en de regelgeving. Het document ‘Zonneparken en agrivoltaïcs in agrarisch gebied’ bevat een standpunt vanuit het Agentschap Landbouw en Zeevisserij en het Departement Omgeving. Het document verduidelijkt hoe beide administraties ten opzichte van aanvragen tot omgevingsvergunningen staan en hoe restrictief afwijkingsbepalingen geïnterpreteerd kunnen worden bij de beoordeling van zonneparken en agrivoltaïcs, dit ter ondersteuning van de vergunningverleners.

Wat betreft de concrete dossiers die lopende zijn, kan ik jullie meegeven dat voor de meeste dossiers de procedures en adviestermijnen nog lopende zijn. Enkel de projecten in Turnhout en Jabbeke hebben al een advies ontvangen. Beide projecten kregen een ongunstig advies omdat ze niet verenigbaar zijn met de agrarische bestemming van de percelen. De opstelling van de zonnepanelen laat immers geen combinatie toe met een productieve teelt of een gangbaar landbouwgebruik. Ik kan verder niet vooruitlopen op de uiteindelijke beslissing.

Ik kom tot de dossiers die over bebossing gaan. De entiteiten van de Vlaamse overheid, net als derden met subsidies, kunnen in de zogenaamde SBZ’s, de speciale beschermingszones, en in het VEN nog gronden verwerven in agrarische bestemmingen voor natuur- en bosrealisaties.

Daarbuiten geldt in herbevestigd agrarisch gebied het moratorium op de aankoop van gronden voor natuur en bos. Het aankopen van ‘gewoon’ agrarisch gebied blijft wel mogelijk als het om de aankoop van ruilgronden gaat in het kader van landbouwgebruik.

Voor het agrarisch gebied dat nog niet herbevestigd is, het totaal agrarisch areaal, wordt ook op dit moment het kader uitgewerkt waarnaar werd gevraagd en verwezen om landbouwers dat voorkooprecht, dat voorrangsrecht te kunnen geven bij dergelijke aankopen.

Natuurverenigingen kunnen net als particulieren en private rechtspersonen een subsidie verkrijgen voor de aankoop van gronden. Maar zij worden dus beperkt in het aankopen via regels die we opmaken ter bescherming van de landbouwgrond.

Naast de regels voor het aankopen van bepaalde terreinen zijn er ook bestaande regels rond bebossing. Voor het aanplanten van een bos is vandaag steeds een vergunning nodig van het lokale bestuur. Net zoals we bijkomende bescherming willen voorzien voor landbouwgrond voorzien we ook het omgekeerde, namelijk de mogelijkheid om bebossing te stimuleren. Ook daar is er in het recente verleden al naar gevraagd. Er wordt op dit moment werk gemaakt van het vereenvoudigen van de vergunningsplicht voor bebossing voor bepaalde gronden.

Mevrouw Van Olmen heeft het woord.

Ik heb geen bijkomende vraag. Minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik vind het alleszins geruststellend wat betreft de zonneparken in de open ruimte. Ik heb een suggestie over de communicatie rond de adviezen en de bedrijven. Het is vreemd dat er zoveel initiatieven worden genomen, terwijl er negatief advies wordt verstrekt vanuit de administraties. Mogelijk kan daarover een communicatie gebeuren vanuit de Vlaamse overheid.

De heer Sintobin heeft het woord.

Ik herinner mij de tijd, nog niet zo heel lang geleden, enkele jaren, toen ik als commissielid wees op het belang van de eigen voedselvoorziening. Toen werden wij door iedereen, door bijna alle fracties, uitgelachen. Men zei: “Waar kom je nu mee af, dat eigen voedselvoorziening zo belangrijk is?” Ondertussen hoor ik in het antwoord van de minister dat ook andere partijen dit hebben overgenomen en het belang inzien van de eigen voedselvoorziening.

U bent terughoudend over de eigen zonnepanelenparken. Dat is eigenlijk een typisch antwoord voor iemand van cd&v-strekking. U kunt ook gewoon zeggen dat u daartegen bent. Natuurlijk moeten we de procedure en de adviezen volgen. Dat is allemaal waar. Maar u kunt uw politieke verantwoordelijkheid nemen en zeggen dat zonnepanelenparken niet thuishoren op landbouwgrond.

Ik ben wel blij dat u zegt dat landbouwproductie primair is, dat dat de eerste taak van landbouw is.

Het lijkt wel een detail en het komt misschien raar over, maar mogelijk zouden er vergunningen worden geleverd voor grotere of kleinere zonnepanelenparken op landbouwgrond. Maar weet u hoe landbouwers een vergunning kunnen krijgen voor bijvoorbeeld een schuthokje? Enerzijds zegt Dierenwelzijn dat er overal een schuthokje moet komen en dan zegt Omgeving dat de landbouwer geen vergunning krijgt. Hiermee wil ik maar zeggen hoe tegengesteld dat allemaal kan zijn.

Dat geldt ook voor vergunningen voor stallen. Collega’s wijzen er terecht op dat er mogelijkheden zijn om zonnepanelen op bijvoorbeeld stallen te leggen. Ikzelf en ook andere collega’s hebben de afgelopen jaren verschillende landbouwers bezocht en ontmoet. Het is onvoorstelbaar hoe moeilijk het voor landbouwers is om vergunningen te krijgen, onder andere voor het bouwen van nieuwe stallen. Het komt een beetje eigenaardig over.

Minister, wij moeten de procedure en de adviezen volgen, maar u zou toch wat meer daadkracht moeten kunnen brengen en zeggen dat u als minister tegen die zonnepanelenparken bent.

De heer Callaerts heeft het woord.

Mijnheer Sintobin, een schuthokje in agrarisch gebied ... Bij mijn beperkt weten is dat nu een van de weinige zaken die vrijgesteld zijn. Het gaat niet over grote stallen, maar ik ben er vrij zeker van dat we dat kunnen vrijstellen. Dat is ook wat ik hoop, want niemand zit te wachten op het handhaven van alle kippenhokken in Vlaanderen.

Minister, ten gronde: ik ben wel blij met uw antwoord. Zoals u ook al eerder had geantwoord op de vraag van collega Schauvliege op 15 oktober, wilt u er een versnelling op zetten om werk te maken van de vrijstelling van de vergunning voor het bebossen. Als ik het goed begrepen heb, zei u dat dat voor bepaalde gronden wordt gedaan, net zoals op 24 oktober. Bij het Vlaams Infocentrum Land- en Tuinbouw (VILT) las ik dat die vergunningsplicht geschrapt zou worden voor het bebossen van landbouwgronden. Nu zou ik graag van u willen weten over welke gronden of bestemmingen het gaat. Kunt u dat wat concreter maken? Of moeten we misschien toch ongerust zijn dat dit ook over landbouwgronden gaat? Dat zou namelijk een nieuw elan geven aan uw discours. Ik hoor u dat graag bevestigen dan wel ontkennen.

De heer Dochy heeft het woord.

Collega's, uiteraard deel ik de bekommernis van degenen die hier willen opkomen voor de vrijwaring van landbouwgrond, zoals ook collega Callaerts. U zegt dat er een risico is met betrekking tot boscompensatie en dat dat bedreigend kan zijn voor de landbouw. Dat klopt, maar ik wil u ook ter informatie meegeven dat we in het kader van de hervorming van het Pachtdecreet uitdrukkelijk hebben gezegd dat opzeggen voor algemeen nut niet kunnen worden gebruikt voor boscompensatie. Er is dus een zeker beschermingsmechanisme ingebouwd, voor gronden die onder de pachtregelgeving vallen. Een aantal gronden vallen onder die regeling, een aantal niet.

Ik kan u daarin alleen maar ondersteunen. Bedankt daarvoor.

Mevrouw Schauvliege heeft het woord.

Het is een gekoppelde vraag die verschillende invalshoeken heeft, maar voor Groen is het duidelijk dat er voor zonnepanelen in de eerste plaats nog veel plaats is op daken in Vlaanderen. Daar moet dus de focus op liggen, in plaats van landbouwgrond of andere gronden op te offeren om zonnepanelen op de grond neer te poten. 

Maar, minister, mijn vraag is een andere. Tussen 2019 en 2024 is er 1917 hectare nieuw bos bij gekomen. Er ligt momenteel nog 1106 hectare grond klaar om te bebossen. Als dat allemaal beplant wordt, komen we aan 3023 hectare bos. De Vlaamse Regering heeft als doelstelling om tegen 2030 10.000 hectare te realiseren. Dat betekent dat we nog 7000 hectare moeten realiseren. Met het huidige aankooptempo gaat dat niet lukken. De snelheid zou moeten verdubbelen ten opzichte van de vorige legislatuur.

Minister, ik hoor allerlei uitspraken en engagementen om landbouwgrond te vrijwaren van van alles, maar ik hoor zeer weinig engagementen van u om die versnelling rond bosuitbreiding te gaan inzetten. Mijn vraag is dus: welke stappen hebt u al gezet in die versnelling in die bosuitbreidingsstrategie? Kunt u mij daarrond enige toelichting geven? De klok tikt.

Minister, ik wil zelf ook nog even tussenkomen. Het klopt dat er nog heel veel potentieel is voor zonne-energie, ook buiten de landbouwgebieden. In het verleden hebben we, en dan onder meer het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV), gezocht naar marginale gronden waar er ruimte is, bijvoorbeeld langs autostrades en klaverbladen. Zo is er een pilootproject in Zelzate aan de tunnelmonden. Maar wat blijkt? Ook voor de Vlaamse overheid zelf is het vaak heel moeilijk om een vergunning te bekomen en botst men telkens op negatieve adviezen. 

Mevrouw Van Olmen, als u aanstuurt op meer communicatie rond die negatieve adviezen, dan ben ik het daar niet mee eens. Het is in Vlaanderen al heel moeilijk om iets te realiseren, dus laat ons alstublieft niet de negatieve adviezen van eender welke administratie zonder meer als een certitude communiceren. Het gros daarvan zijn nog altijd niet-bindende adviezen en die kunnen door de vergunningverlenende overheid nog altijd overruled worden. Dat is een. 

Ten tweede richt ik me tot de mensen die garanties vragen voor de landbouwsector, zodat we straks nog voldoende landbouwgrond hebben. De intro van de vraag van de heer Sintobin verwees er al naar dat ook de VLM op dit ogenblik zeer actief bezig is met het opkopen van landbouwgrond. Ik kijk naar de achtertuin van de heer Pieters, in het mooie Leut, in Vucht: ook daar is de VLM zeer actief bezig met het opkopen van landbouwgrond. Ze is daar wel de grote concurrent voor de andere landbouwers in de onmiddellijke omgeving, die eveneens vragende partij zijn om die grond eventueel te kopen. De VLM heeft daar als overheidsentiteit meer macht en middelen om op tafel te leggen. Ik hoor dan ook dat de VLM die gronden tegen veel te hoge prijzen aankoopt en zodoende eigenlijk concurrentie vormt voor de landbouwers in de onmiddellijke omgeving.

Minister, dat is een inderdaad een vingertje waarmee u naar de VLM mag wijzen, maar mijn vraag aan u is of u daar weet van hebt en zo ja, wat u daar verder mee zult doen.

Minister Brouns heeft het woord.

Dat laatste is altijd het meest vers in het geheugen. Dat klinkt me natuurlijk niet goed in de oren, mocht dat zo zijn. Neen, in alle ernst, de VLM koopt aan in het kader van gebiedsprocessen. Het was misschien dat waarnaar verwezen werd. En om te ruilen. (Opmerkingen van Lydia Peeters)

Ja, maar met een schattingsverslag. Ik ben niet een politicus die vervalt in casuïstiek, maar laten we eerlijk zijn: er zijn in het verleden diverse dossiers geweest – collega Dochy kent die – waarin landbouwgrond met Vlaams belastinggeld tegen zodanig hoge prijzen werd aangekocht dat men oneerlijke concurrentie kreeg. Dat leidde tot een bepaalde emotie: dat stuitte de landbouwer tegen de borst. Dat is ook de aanleiding geweest van heel de discussie van landbouwgrond versus natuur. In totale oppervlakte ging het inderdaad niet altijd over heel veel, maar het ging wel over aankopen met Vlaams overheidsgeld om met die grond iets anders te doen dan waarvoor hij bestemd was. Dat was eigenlijk de aanleiding voor het debat over het meer respecteren van de bestemmingen landbouw en natuur.

Voor alle duidelijkheid: er zijn inderdaad nog veel daken in Vlaanderen, ook daken van landbouwbedrijven bijvoorbeeld, waarop nog zonnepanelen kunnen worden gelegd. Diverse partijen hebben dat hier gezegd, en ik deel dat. Collega Schauvliege, ik zit volledig op uw lijn wat dat betreft. (Opmerkingen van Mieke Schauvliege)

Collega Sintobin, er is ook de innovatie in de fruitsector. Daar ben ik niet afkerig van als dat meerdere functies of toepassingen heeft, bijvoorbeeld tegen hagelschade, voor watervoorziening, agrovoltaïsch, noem maar op. Dat is iets anders dan gewoonweg je akker vol met zonnepanelen leggen. Daar gaan we natuurlijk niet in mee. Daar ben ik heel duidelijk in, collega Sintobin.

Collega Peeters, ook wat marginale gronden betreft, hebt u wel een punt, vind ik. Er zijn zeker restgronden of marginale gronden waar we wel wat meer flexibiliteit aan de dag mogen leggen, en dat zou dan ook moeten kunnen blijken uit adviesverlening op dat vlak. Die opmerking deel ik.

Dan is er het tempo waarmee wij in Vlaanderen gaan bebossen en zorgen voor vraag. Ik vind de lokale gedragenheid wel belangrijk. Ik geloof dat lokale besturen, samen met alle andere partners inzake natuur en bos, het best geplaatst zijn om die locaties te voorzien, maar het is wel degelijk zo dat het wegnemen van een vergunningsplicht om te bebossen nieuw is. Dat is een zorg die collega Callaerts uit. Wat landbouwgrond betreft: nadat het voorkooprecht is uitgeput en als er geen landbouwer is, dan kan dat, anders niet. Dat is de nuance die hier in dit debat moet worden gemaakt.

De heer Callaerts heeft het woord.

Ik heb niet goed gehoord wat u zei over de vergunningsplicht die u wenst te schrappen op landbouwgebieden.

Als het voorkooprecht uitgeput is en er geen landbouwer is die koopt. Dat staat ook gewoon letterlijk in het regeerakkoord, maar als u dat wilt openbreken, dan kunnen we misschien … (Gelach. Opmerkingen)

Alles is evolutief.

Er is misschien een interpretatieprobleem rond datgene wat in het regeerakkoord staat.

De heer Sintobin heeft het woord.

Ik was danig verrast door de positieve inleiding van de tussenkomst van mevrouw Schauvliege, want ook ik zat op dezelfde lijn. Maar dat was eventjes in het begin. Daarna was het opnieuw wat minder. (Opmerkingen van Mieke Schauvliege)

Wat het openbreken van het regeerakkoord betreft: ik weet niet of dat het gevolg is van het opheffen van het zwijgakkoord, maar ik weet eigenlijk niet goed wat die opheffing van het zwijgakkoord betekent.

Los daarvan, collega Callaerts: u herleidt mijn vraag tot een opmerking die misschien verkeerd was. Alhoewel, ik zit toevallig naast collega Dochy, en die merkt op dat het gaat over 40 vierkante meter, wat die schuthokjes betreft. De essentie van mijn vraag, en trouwens van de vraag van iedereen die is tussengekomen, is natuurlijk hoe we ervoor zorgen dat landbouwgrond zo veel mogelijk voor landbouwers blijft. Ik ben blij met de heel terechte opmerking en vraag van mevrouw Peeters over de VLM. Minister, u hebt daar eigenlijk niet direct op geantwoord. Dat moet u zeker eens nakijken. (Opmerkingen van minister Jo Brouns)

Misschien moeten we dat dan nog eens in een andere vraag gieten en wat meer daarop focussen.

Er is inderdaad maandenlang, jarenlang een discussie geweest over de opkoop van landbouwgronden door natuurverenigingen, door de VLM en dergelijke, waardoor de prijzen de lucht in gingen en landbouwers niet meer konden opbieden tegen die natuurverenigingen en overheidsinstanties. Het kan echter ook dat er geen opvolging meer is, dat de procedure uitgeput is. U hebt dat zelf aangehaald. Dat is ook de kwestie. Zolang landbouwers geen rechtszekerheid meer krijgen en ook geen zicht meer hebben op het toekennen van vergunningen en dergelijke, zijn natuurlijk weinig jonge mensen nog geïnteresseerd in deze sector. Dat is net het hele probleem. Men moet zorgen voor meer rechtszekerheid, vergunningszekerheid voor landbouwers, want als er geen opvolging is, zult u niet meer hoeven te pleiten voor het verwijderen van de landbouw uit Vlaanderen, collega Schauvliege. Dan zal dat op den duur vanzelf gebeuren.

De heer Callaerts heeft het woord.

Minister, ik ben nog altijd een beetje aan het nadenken over uw antwoord. U zegt dat u de vergunningsplicht niet zult schrappen voor landbouwgebieden als ze niet aangesneden of aangekocht of gebruikt worden door landbouwers. Ik moet dat nog eens laten bezinken. Ik weet niet hoe het omgevingsrecht en de insteek van de heer Dochy over die pacht kunnen helpen. Ik weet niet of we dan de zekerheid kunnen hebben dat er met die landbouwgrond effectief niks gebeurt, conform het regeerakkoord. (Opmerkingen van Stefaan Sintobin)

Dat is een constructie die voor mij nog niet helder is, maar dat zal aan mij liggen. (Opmerkingen)

Ik treed wel de opmerking van de heer Sintobin bij over die vraag over de VLM in Ranst. Daar heb ik helaas nog niet direct een antwoord op gekregen. De vraag is misschien ook iets te concreet. Ik denk wel dat we er in ieder geval allemaal voor pleiten dat er een goede bestemming moet zijn, enerzijds voor de landbouwgronden en anderzijds om ook de natuurdoelstellingen te bereiken. Mijnheer Sintobin, ik kan het toch niet laten: u zegt altijd dat uw partij de partij is die voor de boeren is, maar in Ranst hebt u wel een kans laten liggen om op te komen tegen die fausse queue die de VLM misschien heeft gedaan. U hebt nu eens bestuursmacht, maar u hebt die eigenlijk niet gebruikt om daartegen in beroep te gaan. Laat dit dus een oproep zijn aan de lokale besturen, zelfs met het Vlaams Belang, om daar dan voor die landbouwers te gaan. Nu u het kunt, mijnheer Sintobin: practice what you preach. (Opmerkingen van Stefaan Sintobin)

U hebt in een aantal gemeenten de kans. Laat die niet schieten en verstop u niet achter de wittebroodsweken. Ik vergeef het u dat u daar die kans hebt laten liggen, maar wees toch ook aandachtig, nu u die kans hebt om daar lokaal tegen op te komen.

De heer Sintobin heeft het woord.

Practice what you preach: net de N-VA moet dat zeggen. Soit, ik ben West-Vlaming en houd me dus vooral bezig met Izegem. Maar ik zal mijn collega’s aanspreken over wat er gebeurt in Ranst en hen daarop wijzen. Mocht men mij meer consulteren, ook vanuit Antwerpen, dan zou dat misschien allemaal niet gebeuren. (Gelach)

De heer Dochy heeft het woord.

Het is inderdaad wel vrij complex, met de relatie met de Pachtwet enzovoort, en ook de afspraken in het regeerakkoord. Maar misschien moeten we daarover morgen in de marge van de plenaire vergadering even van gedachten wisselen. Dat kan aanleiding geven tot nieuwe vragen hier. Waarschijnlijk.

De vragen om uitleg zijn afgehandeld.